Công cụ 'lọc' để bộ máy thật sự 'tinh'

Đánh giá chất lượng cán bộ, công chức, viên chức, người lao động luôn cần những “thước đo” chuẩn mực, khách quan và công tâm. Tuy nhiên, đây là nội dung khó định lượng, chưa có "mẫu số chung" để áp dụng cho mọi vị trí, mọi ngành, nghề. Do vậy, nhiều năm qua, các tiêu chí đánh giá cán bộ, công chức, viên chức, người lao động vẫn chưa thật sự đáp ứng được yêu cầu thực tiễn. Trong khi đó, thực tế vẫn tồn tại tình trạng đánh giá cảm tính, nể nang, "dĩ hòa vi quý"... của người có trách nhiệm.

Hệ lụy là, chất lượng một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức, người lao động được đánh giá không đúng, dẫn đến bộ máy chưa thật sự “tinh”. Trong bối cảnh bộ máy đã gọn nhưng nếu cán bộ không “tinh” sẽ dẫn đến yếu cả về "lượng" và "chất". Chính vì thế, việc Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đề nghị Bộ Nội vụ xây dựng bộ tiêu chí và phương pháp đánh giá “để sử dụng cán bộ tinh thông nghiệp vụ, cần mẫn, thiện tâm và loại trừ được những người đức mỏng, tài thấp nhưng khéo léo, đa mưu” khi dự Đại hội đại biểu Đảng bộ Bộ Nội vụ lần thứ I (diễn ra chiều 18-8) là yêu cầu rất cấp thiết.

Để đánh giá cán bộ, công chức, viên chức, người lao động không còn là khâu yếu, đúng chất lượng, rất cần bộ khung với tiêu chí rõ ràng, minh bạch, nhưng dù chi tiết đến đâu thì vẫn phụ thuộc rất lớn vào ý thức chủ quan người đánh giá. Vì thế, trách nhiệm trước tiên thuộc về chính người sử dụng cán bộ, công chức, viên chức, người lao động. Phải “chí công, vô tư”, đặt lợi ích của tập thể, của đơn vị lên trên hết và đặc biệt tránh thiên vị cá nhân. Đánh giá cán bộ nhìn từ bình diện hiệu quả công việc, tư tưởng, đạo đức, lối sống, ý thức tổ chức kỷ luật, không áp đặt ý chí chủ quan.

Trên cơ sở các quy định chung về tiêu chí đánh giá cán bộ của cấp thẩm quyền, mỗi cơ quan, đơn vị cần xây dựng những tiêu chí, tiêu chuẩn riêng sao cho thật sát với từng vị trí việc làm của đơn vị mình. Khung vị trí việc làm càng cụ thể thì việc đánh giá chất lượng cán bộ, công chức sẽ càng dễ định lượng, thang điểm nhận xét sẽ chính xác hơn.

Luật Cán bộ, công chức năm 2025 (có hiệu lực từ ngày 1-7-2025) quy định phương thức đánh giá, xếp loại chất lượng công chức trên cơ sở theo dõi, đánh giá thường xuyên, liên tục, đa chiều, định lượng bằng các tiêu chí cụ thể gắn với tiến độ, số lượng, chất lượng của kết quả, sản phẩm theo vị trí việc làm (KPI)... Đây là căn cứ pháp lý để các cơ quan, đơn vị triển khai, song rất cần hướng dẫn cụ thể từ cấp có thẩm quyền để thực hiện thống nhất trên cả nước, sát với những thay đổi của bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp như hiện nay.

Chỉ khi xây dựng được bộ tiêu chí chuẩn mực kết hợp với sự đánh giá khách quan, công tâm, chính trực thì khung tiêu chí mới trở thành “công cụ” kích hoạt sự cống hiến, tận tâm, tận lực của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động; giữ chân được người tài và bộ máy chính quyền sẽ bền từ gốc.

Minh Thúy