Cột mốc lịch sử của hàng không Nga khi máy bay MS-21 'hoàn toàn nội địa' lần đầu tiên cất cánh

Hôm 28/4, nguyên mẫu máy bay chở khách tầm trung MS-21 được trang bị hoàn toàn các thành phần nội địa đã hoàn thành chuyến bay đầu tiên một cách thành công, Tập đoàn công nghệ nhà nước Rostec cho biết.

Chiếc MS-21 cất cánh từ sân bay của Nhà máy hàng không Irkuts - một thành viên của Công ty cổ phần Yakovlev - đơn vị trực thuộc Tập đoàn chế tạo máy bay thống nhất (UAC). Chuyến bay kéo dài 1 giờ 15 phút, duy trì độ cao 3.000 mét và tốc độ 580 km/h.

Trong quá trình bay thử nghiệm, hoạt động của hệ thống điện tử hàng không nội địa, hệ thống cung cấp điện, điều hòa không khí, dẫn đường và một số thành phần khác đã được đánh giá toàn diện.

Tất cả, bao gồm cả những thiết bị mới do Nga chế tạo để thay thế loại nhập khẩu đều hoạt động tốt mà không xảy ra bất kỳ sự cố nào, đây là bước đi quan trọng để quốc gia này tiến tới sản xuất hàng loạt máy bay MS-21.

Cần nhắc lại, MS-21 là máy bay chở khách thân hẹp tầm trung của Nga, do Công ty Yakovlev (trước đây là Irkut) phát triển để cạnh tranh với Boeing 737 và Airbus A320.

Chương trình MS-21 bắt đầu vào năm 2007, ban đầu máy bay sử dụng phần lớn linh kiện nước ngoài, bao gồm động cơ Pratt & Whitney PW1400G và vật liệu composite từ Hexcel của Mỹ và Toray Industries của Nhật Bản... chỉ có vài chi tiết nhỏ là của Nga.

Mặc dù vậy, lệnh trừng phạt được Mỹ ban hành vào năm 2018 đối với Aerocomposite (một thành viên của UAC) đã buộc Nga phải nội địa hóa sản xuất do thiếu vật liệu chế tạo khung thân.

Giám đốc điều hành Tập đoàn Rostec - ông Oleg Yevtushenko cho biết, phiên bản MS-21 mới đã thay thế khoảng 80 hệ thống nước ngoài, bao gồm thiết bị vô tuyến điện tử, máy tính và cả phần mềm điều khiển.

Nỗ lực lớn đã giúp Nga giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung cấp nước ngoài và đưa máy bay MS-21 đến gần hơn với việc được cấp giấy chứng nhận an toàn bay, dự kiến mọi thủ tục sẽ hoàn thành trong năm nay hoặc đầu năm 2026.

Chuyến bay thử nghiệm của chiếc MS-21 "hoàn toàn nội địa" đánh dấu cột mốc quan trọng trong chương trình thay thế nhập khẩu, được quan tâm đặc biệt sau khi Nga hứng chịu số lượng kỷ lục các lệnh cấm vận liên quan đến cuộc chiến Ukraine.

Tổng giám đốc điều hành Tập đoàn Rostec - ông Sergei Chemezov nhấn mạnh, tỷ lệ vật liệu composite trong thiết kế máy bay MS-21 đạt 30 - 40%, đây là một con số kỷ lục đối với chiếc máy bay chở khách tầm trung thân hẹp.

Đặc biệt, cánh máy bay làm bằng vật liệu composite hoàn toàn nội địa do Aerocomposite phát triển. Bên cạnh đó, Cơ quan vận tải hàng không Liên bang Nga (Rosaviatsia) đã phê duyệt lắp động cơ PD-14 cho chiếc MS-21.

Theo đại diện Tập đoàn Rostec, phiên bản mới của máy bay MS-21 được trang bị động cơ PD-14 mạnh mẽ, giúp nó hoàn toàn độc lập với máy động lực hàng không xuất xứ phương Tây.

Những cuộc thử nghiệm nghiêm ngặt nhất đã chứng minh tính ổn định của tất cả các hệ thống tích hợp, bao gồm cả thiết bị điện tử hàng không và phần mềm được phát triển để điều khiển tự động đối với động cơ phản lực PD-14.

Đáng chú ý, hồi tháng 6/2024, MS-21 đã chứng minh được khả năng hạ cánh tự động theo Tiêu chuẩn ICAO cấp IIIA, cho phép đáp xuống đường băng với tầm nhìn hạn chế chỉ 200 mét.

Chuyến bay thử nghiệm vừa diễn ra đã xác nhận khả năng điều khiển tốt và độ ổn định của máy bay, thực tế trên đã được phi hành đoàn thử nghiệm của Công ty Yakovlev ghi nhận.

Khi động cơ PD-14 và các thành phần nội địa sẵn sàng, dây chuyền sản xuất hàng loạt máy bay MS-21 sẽ bắt đầu vào năm 2026. Tuy nhiên cần nhấn mạnh, thời hạn đã nhiều lần bị trì hoãn do lệnh trừng phạt và khó khăn về kỹ thuật.

Bất chấp trở ngại, hãng hàng không Aeroflot đã ký hợp đồng mua 210 máy bay MS-21 thế hệ mới, trong đó 6 chiếc đầu tiên dự kiến bàn giao vào khoảng tháng 12/024 cho tới tháng 1/2025,

Mặc dù vậy theo ông Chemezov, thời hạn có thể phải lùi lại đến năm 2026 do khung máy bay nặng đã hơn 5,75 tấn bởi vật liệu do Nga chế tạo có đặc tính riêng, từ đó làm giảm phạm vi hoạt động xuống còn 2.000 - 2.800 km.

Nếu khắc phục được những nhược điểm cuối cùng, máy bay MS-21 sẽ không chỉ đủ sức đáp ứng yêu cầu của các hãng bay Nga, mà triển vọng xuất khẩu còn được đánh giá rất xán lạn.

Việt Dũng

Theo Reporter