Cuộc đua công nghệ bán dẫn toàn cầu: Nỗ lực 'như thời chiến', huy chương vàng về tay ai?

Các quốc gia đang tăng tốc trong cuộc đua bán dẫn toàn cầu. (Nguồn: Getty Images)

Hiện nay, những mảnh silicon cực nhỏ với các mạch phức tạp được xem như “mạch máu” của nền kinh tế. Ngoài iPhone và PlayStations, những chất bán dẫn thông minh này còn góp phần củng cố cơ sở hạ tầng quốc gia quan trọng và vũ khí tinh vi. Nhưng gần đây, nó không đủ để đáp ứng nhu cầu của toàn thế giới.

Sự thiếu hụt chip toàn cầu đang diễn ra và dự kiến sẽ kéo dài đến năm 2022, thậm chí có thể là năm 2023. Tuy nhiên, các quốc gia đang có kế hoạch bơm hàng tỷ USD vào ngành công nghiệp bán dẫn trong những năm tới nhằm đảm bảo chuỗi cung ứng và trở nên tự chủ hơn.

Hàn Quốc nỗ lực “như thời chiến”

Ngày 13/5, Hàn Quốc công bố kế hoạch K-Semiconductor với các ưu đãi thuế và nguồn tài trợ khổng lồ cho các nhà sản xuất chip nhằm khuyến khích họ chi 510 nghìn tỷ Won (453 tỷ USD) để đầu tư vào việc nghiên cứu và mở rộng các nhà máy chip vào năm 2030. Quốc gia này muốn trở thành cường quốc về cả memory chip (chip có đặc tính nhớ) và non-memory chip (chip không có đặc tính nhớ).

Abishur Prakash, chuyên gia địa chính trị tại Trung tâm Đổi mới Tương lai, một công ty tư vấn có trụ sở tại Toronto nhận định, đây là một nỗ lực “giống như thời chiến” của Hàn Quốc nhằm xây dựng nền an ninh và độc lập trong tương lai.

Chuyên gia Prakash nói thêm: “Bằng cách mạnh tay đầu tư sản xuất chip, Hàn Quốc sẽ có quyền quyết định quỹ đạo của riêng mình, thay vì bị ép buộc theo một hướng cụ thể. Điều này cũng giúp Hàn Quốc không phải phụ thuộc vào Trung Quốc hay Đài Loan (Trung Quốc). Với 435 tỷ USD, Korea muốn đảm bảo rằng, quốc gia này sẽ không bị gián đoạn chuỗi cung ứng bán dẫn và mắc kẹt trong sự thiếu hụt chip toàn cầu".

Để tăng cường khả năng cạnh tranh, Hàn Quốc sẽ thiết lập cụm bán dẫn mới nhằm giúp các nhà sản xuất chip địa phương vận hành chuỗi cung ứng ổn định. Khu vực Pangyo sẽ trở thành trung tâm của ngành công nghiệp fabless Hàn Quốc, còn quận Giheung tập trung vào foundry. Thành phố Hwaseong và Pyeongtaek tiếp tục là thủ phủ sản xuất chip nhớ.

Ngày 17/5, Yonhap đưa tin, Samsung, nhà sản xuất chip nhớ lớn nhất thế giới và là xưởng đúc lớn thứ hai thế giới, đang xem xét xây dựng một xưởng đúc trị giá 17 tỷ USD tại Mỹ, trong đó Texas, Arizona và New York là những địa điểm tiềm năng.

Trước đó, SK Hynix, một trong những công ty bán dẫn lớn nhất Hàn Quốc cũng công bố kế hoạch xây dựng khu phức hợp bán dẫn mới tại Yongin với ngân sách 120 nghìn tỷ Won.

Theo kế hoạch K-Semiconductor, chính phủ Hàn Quốc sẽ ưu đãi thuế và trợ giá khác nhau. Chẳng hạn, chính phủ cung cấp tín dụng thuế từ 40-50% đối với các khoản đầu tư cho dự án nghiên cứu và phát triển công nghệ chip mới, ưu đãi thuế 10-20% cho cơ sở liên quan.

Trong bài phát biểu ngày 10/5, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in nhấn mạnh: “Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ, chất bán dẫn đang trở thành cơ sở hạ tầng quan trọng trong tất cả các lĩnh vực công nghiệp.

Hàn Quốc luôn nỗ lực duy trì ngành công nghiệp bán dẫn tốt nhất thế giới và sẽ bảo vệ lợi ích quốc gia của mình bằng cách sử dụng sự bùng nổ ngành công nghiệp bán dẫn hiện nay như một cơ hội cho một bước tiến mới".

Mỹ, Trung Quốc và EU cũng ra sức tăng tốc

Kế hoạch của Hàn Quốc được đưa ra sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden đề xuất kế hoạch đưa quốc gia này dẫn đầu thế giới về chip bán dẫn trị giá 50 tỷ USD. Bên cạnh đó, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cũng cam kết mạnh tay chi cho các ngành công nghệ cao, tập trung nhiều vào chất bán dẫn.

Tháng 3/2021, EU muốn 30% chất bán dẫn trên thế giới được sản xuất ở châu Âu vào năm 2030, tăng 20% so với mục tiêu 10% của năm 2010.

Không chỉ Samsung của Hàn Quốc, tất cả các nhà sản xuất chip lớn trên thế giới đều công bố các khoản đầu tư lớn.

TSMC đã cam kết chi 100 tỷ USD trong 3 năm để tăng năng lực sản xuất, trong khi Intel đang có kế hoạch xây dựng hai nhà máy mới ở Arizona trị giá 20 tỷ USD. Hai công ty này cũng đang lên kế hoạch về việc xây dựng một nhà máy mới ở châu Âu.

Trong một diễn biến khác, nhà sản xuất chip Trung Quốc SMIC tiết lộ, họ đang nhanh chóng mở rộng công suất nhà máy của mình. Haijun Zhao, Giám đốc điều hành SMIC nhận thấy, nhu cầu bán dẫn ở mọi phân khúc khách hàng tiếp tục vượt quá nguồn cung.

Chiếc "vương miện" chưa có chủ

Theo Glenn O’Donnell, Phó Chủ tịch kiêm Giám đốc nghiên cứu tại công ty phân tích Forrester, Hàn Quốc không dẫn đầu trên tất cả các mặt trận. Ông Glenn O’Donnell nhận thấy: “Về năng lực sản xuất chip tuyệt đối, Đài Loan (Trung Quốc) hiện đứng số 1, Hàn Quốc đứng thứ 2, Mỹ ở vị trí thứ 3".

Ông Glenn O’Donnell cho biết thêm, Hàn Quốc dẫn đầu về chip nhớ với 65% thị phần, phần lớn là nhờ Samsung. Châu Á đang thống trị trong lĩnh vực sản xuất, với 79% tổng số chip trên thế giới được sản xuất tại châu lục này vào năm 2019.

Hiện rất khó để nói liệu khoản đầu tư mới có giúp Hàn Quốc giành được "vương miện" trong cuộc đua sản xuất chip toàn cầu theo cách mà quốc gia này muốn hay không.

Ông Glenn O’Donnell khẳng định: “Đây là một khoản đầu tư hoành tráng, nhưng Mỹ, TSMC của Đài Loan (Trung Quốc) và Trung Quốc cũng đang mạnh tay đầu tư.

Trong cuộc chiến giành vị trí thống trị trong lĩnh vực chất bán dẫn đang diễn ra, tất cả các quốc gia đều đang muốn giành vị trí nhà cung cấp chính cho thế giới. Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ, Đài Loan, EU và Trung Quốc đều khao khát giành huy chương vàng trong cuộc đua này".

Ông Glenn O’Donnell lưu ý rằng, phải mất khoảng hai năm để xây dựng một nhà máy sản xuất chip. Mỗi nhà máy sẽ có giá lên tới 10 tỷ USD nhưng điều này cũng chưa thể giải quyết nhanh chóng tình trạng thiếu chip toàn cầu.

Ngoài ra, những nỗ lực của tất cả các quốc gia cũng chưa khẳng định được, ai sẽ giành huy chương vàng hay đứng ở vị trí thứ nhất trong cuộc đua bán dẫn.

(theo CNBC)