Cuộc thi 'Đại sứ văn hóa đọc': Hành trình 'truyền lửa' văn hóa đọc

Cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” là một trong những hoạt động trọng tâm trong chuỗi hoạt động của Đề án "Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030" được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 329 ngày 15/3/2017. Sau 4 năm tổ chức, cuộc thi trở thành địa chỉ quen thuộc, là sân chơi bổ ích, ngày càng thu hút đông đảo HSSV tham gia với hình thức đa dạng, phong phú.

Nỗ lực đổi mới, nâng cao chất và lượng

Ngay từ năm đầu tổ chức, cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” tỉnh Lạng Sơn đã thu hút đông đảo học sinh của 373 trường học trên toàn tỉnh tham gia với trên 6.000 bài dự thi. Đến năm 2022, cuộc thi đã thu hút học sinh của 341 trường học trên toàn tỉnh tham gia với 27.965 bài dự thi. Đáng chú ý, năm 2023, thực hiện Công văn số 804 ngày 8/3/2023 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) về việc điều chỉnh việc tổ chức cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc và cuộc thi giới thiệu sách trực tuyến, Ban Tổ chức cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc cấp tỉnh năm 2023 đã phát động và tổ chức cuộc thi quy mô cấp tỉnh. Cuộc thi đã thu hút học sinh của 372 trường học trên toàn tỉnh tham gia với 26.212 bài dự thi. Qua vòng sơ loại cấp huyện đã có 191 bài dự thi lọt vào vòng chung khảo cấp tỉnh (tăng 49 bài so với năm 2022). Kết quả từ năm 2021 đến năm 2023, Ban Tổ chức đã trao giải cho 91 cá nhân có bài thi xuất sắc đạt giải, đồng thời lựa chọn 40 bài tốt nhất gửi tham dự vòng chung khảo toàn quốc do Vụ Thư viện, Bộ VHTTDL tổ chức.

Học sinh Trường THPT Dân tộc Nội trú tỉnh tìm hiểu các tác phẩm dự thi vòng sơ khảo Cuộc thi "Đại sứ văn hóa đọc" năm 2024

Tiếp nối thành công từ cuộc thi những năm trước, cuộc thi năm 2024 được phát động từ tháng 4/2024 đến hết tháng 7/2024, thu hút HSSV của 397 trường học trên toàn tỉnh tham gia (tăng 0,25% so với năm 2023) với trên 30.464 bài dự thi (tăng 4,3% so với năm 2023). Qua vòng sơ loại cấp huyện đã có 283 bài dự thi (bao gồm 255 bài viết và 28 clip) lọt vào vòng sơ khảo cấp tỉnh. Ban Tổ chức trao 33 giải thưởng cho các cá nhân xuất sắc, đồng thời lựa chọn 6 bài tốt nhất gửi tham dự vòng chung khảo toàn quốc.

Điểm mới của cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” năm nay là đã có sự tham gia của sinh viên các trường cao đẳng trên địa bàn tỉnh. Tuy số lượng tham gia của sinh viên các trường cao đẳng chưa nhiều nhưng đó là một tín hiệu vui cho thấy sự vào cuộc tích cực trong việc lan tỏa văn hóa đọc của các đơn vị. Ngoài ra, bộ câu hỏi được xây dựng mới, thẩm định kỹ lưỡng nhằm phát huy khả năng tư duy, tính sáng tạo của từng nhóm thí sinh.

Theo đánh giá của Ban Tổ chức cuộc thi, chất lượng bài thi năm nay khá đồng đều, những bài thi thể hiện sự sâu sắc trong ý tưởng, cách chọn sách, sáng tạo trong nội dung, thể hiện tốt kỹ năng viết... Tiêu biểu là những bài dự thi của HSSV đến từ các huyện như: Bình Gia, Hữu Lũng, Văn Lãng và thành phố Lạng Sơn…

Sở Giáo dục và Đào tạo là đơn vị đạt giải tập thể có nhiều thí sinh đạt giải cấp tỉnh nhất năm nay. Đây cũng là một trong những đơn vị luôn giữ vững thành tích trong cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” qua các năm. Riêng năm 2024, đơn vị có 12 học sinh đoạt 12 giải thưởng (2 giải nhất, 1 giải nhì, 3 giải ba, 6 giải khuyến khích).

Bà Phan Mỹ Hạnh, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cho biết: Những năm qua, chúng tôi yêu cầu các trường chủ động xây dựng thư viện ngoài trời và bổ sung số lượng sách vào các thư viện truyền thống từ các nguồn xã hội hóa, tạo điều kiện để học sinh tiếp cận sách, hình thành văn hóa đọc. Trong 5 năm học trở lại đây, 100% trường có ít nhất 1 mô hình thư viện trở lên. Đối với cuộc thi, sau khi phát động, các trường học đã chủ động triển khai và hướng dẫn học sinh tham dự.

Tiếp tục kết nối, lan tỏa văn hóa đọc

Có thể nói, văn hóa đọc có vai trò quan trọng trong việc trau dồi kiến thức, kỹ năng và giúp hình thành, hoàn thiện nhân cách của con người, nhất là thế hệ trẻ. Việc tỉnh Lạng Sơn duy trì tổ chức cuộc thi đều đặn thời gian qua không chỉ tạo sân chơi cho các em học sinh mà còn từng bước tạo nên phong trào đọc sách trong các trường học, trở thành một hoạt động thực sự ý nghĩa, thiết thực đối với các em… Từ đó, chính các em sẽ trở thành người truyền cảm hứng đọc sách, lan tỏa văn hóa đọc trong cộng đồng.

Em Dương Hoàng Minh, học sinh lớp 6A7, Trường THCS Hoàng Văn Thụ, thành phố Lạng Sơn đã xuất sắc đạt giải clip xuất sắc nhất và giải nhì tại vòng sơ khảo cấp tỉnh cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc năm 2024. Trở thành một “đại sứ”, Hoàng Minh càng ý thức hơn việc lan tỏa văn hóa đọc đến mọi người, nhất là những bạn cùng trang lứa. Hoàng Minh chia sẻ: Cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc là một sân chơi bổ ích. Thông qua bài thi của mình, em mong muốn lan tỏa văn hóa đọc, tình yêu quê hương, đất nước đến các bạn cùng lứa tuổi. Thời gian tới, em mong muốn sẽ lan tỏa được nhiều hơn nữa cách đọc sách đúng, cách chọn sách hay đến tất cả các bạn và cộng đồng.

Hay như em Nguyễn Trần Huyền My, lớp 3A2, Trường Tiểu học Mỏ Na Dương, huyện Lộc Bình, dù lần đầu tham gia cuộc thi nhưng em đã đoạt giải khuyến khích vòng sơ khảo. Chia sẻ về dự định của mình khi trở thành một "đại sứ văn hóa đọc", Huyền My cho biết: Em mong muốn có thể truyền cảm hứng đọc sách đến với các bạn và những người xung quanh thông qua việc kể lại cho các bạn những cuốn sách hay mà em đã đọc, cùng các bạn và thầy cô xây dựng tủ sách của lớp... để mọi người cùng nhau hiểu về tầm quan trọng của sách và thấy được lợi ích khi đọc sách. Đọc sách không chỉ là nâng cao kiến thức mà còn là cách nuôi dưỡng một tâm hồn đẹp, tu dưỡng đạo đức.

Cùng với đó, để khuyến khích HSSV trên địa bàn tỉnh đọc sách, xây dựng và phát triển văn hóa đọc làm nền tảng để các em tham gia cuộc thi, hầu hết cơ sở giáo dục, trường học trên địa bàn tỉnh đã có nhiều cách làm sáng tạo như: cải tạo thư viện; bổ sung đầu sách, truyện; xây dựng thư viện ngoài trời, khuôn viên đọc sách trong trường học…

Nhằm lan tỏa văn hóa đọc, sau thành công của cuộc thi các năm trước, Thư viện tỉnh – cơ quan đầu mối tham mưu, tổ chức cuộc thi cấp tỉnh đã đẩy mạnh tuyên truyền về cuộc thi trên các phương tiện truyền thông như: Báo Lạng Sơn, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh; tuyên truyền trực quan như treo pano, băng rôn, xe loa lưu động trên địa bàn thành phố Lạng Sơn và trung tâm các huyện…

Ông Phan Văn Hòa, Phó Giám đốc Sở VHTTDL, Phó Trưởng Ban Tổ chức, Trưởng Ban Giám khảo cuộc thi cho biết: Thời gian tới, Sở VHTTDL tiếp tục phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện tốt công tác thông tin, tuyên truyền nâng cao nhận thức của gia đình, nhà trường, cộng đồng và toàn xã hội về tầm quan trọng của việc phát triển, lan tỏa văn hóa đọc. Đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện, trường học; tiếp tục vận động, khuyến khích người dân dân, nhất là HSSV, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức xây dựng và duy trì thói quen đọc sách. Cùng với đó, tích cực thực hiện việc đẩy mạnh huy động nguồn xã hội hóa để phục vụ phát triển, lan tỏa văn hóa đọc trong các nhà trường và cộng đồng... Hy vọng qua mỗi cuộc thi, các “đại sứ” sẽ tiếp tục sứ mệnh lan tỏa, “truyền lửa” văn hóa đọc trong nhà trường và cộng đồng, góp phần xây dựng xã hội học tập trên địa bàn tỉnh.

Với những kết quả đạt được, cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” đã khẳng định được vai trò quan trọng, tiếp tục góp phần lan tỏa những giá trị, ý nghĩa tốt đẹp của văn hóa đọc, xây dựng thói quen đọc sách hằng ngày, nâng cao năng lực tiếp cận thông tin và tri thức của mỗi người dân trên địa bàn.

Thu Hiền