Cuốn nhật ký lưu lạc nửa vòng trái đất

Trước đó, cách Việt Nam nửa vòng trái đất, từ nước Mỹ ông Larry Luther, cựu chiến binh người Mỹ đã gửi cuốn nhật ký cùng một số di vật của liệt sĩ về Việt Nam với mong muốn các cơ quan chức năng giúp đỡ để gửi di vật về với thân nhân gia đình liệt sĩ. Trang đầu tiên của nhật ký dán ảnh Bác Hồ, trang thứ 2 có ghi dòng chữ “sổ chia tay đất Cảng” ký tên Nguyễn Việt, hòm thư 14947KJ...

Nhật ký của liệt sĩ Nguyễn Văn Việt.

Liệt sĩ Nguyễn Văn Việt nhập ngũ ngày 21-4-1966 khi vừa 18 tuổi. Theo thông tin từ gia đình, liệt sĩ Nguyễn Văn Việt hy sinh vào ngày 17-11-1972, cấp bậc Thượng sĩ; ngoài ra từ lúc lên đường vào Nam chiến đấu, gia đình không nhận được bất cứ thông tin nào, ngay cả nơi hy sinh và nơi chôn cất. Trong nhật ký, chúng ta bắt gặp hình dáng người thương (bạn gái cùng khu phố tên là Nguyễn Thị Thắm) của liệt sĩ nơi phố cảng Hải Phòng qua những dòng thơ anh viết tặng thay cho lời tỏ tình và hẹn ước: “Ngày mai thống nhất/ Khi những chuyến tàu về đất Cảng xa xôi/ Lúc ấy chúng mình sánh vai nhau trên đường phố/ Tình đôi ta Việt – Thắm ngàn đời...”.

Đọc những dòng nhật ký trên trang giấy úa màu và mang những vết đạn, chúng ta cảm nhận được sự cuộc sống, niềm tin và tinh thần anh dũng, khuất của liệt sĩ và đồng đội trên lằn ranh giới mỏng manh tử-sinh nơi chiến trường đạn lửa: “28-2-1968, sau hơn một tháng vây tám bốn năm, tôi tiêu diệt được 5 tên, còn mấy ngày hôm nay vẫn đi tỉa địch, nhưng địch không ra!... 20-3-1968, đi hoạt động hôm nay bắn được một tên, còn mấy ngày hôm nay vẫn hoạt động đều nhưng địch không có” – trích nhật ký liệt sĩ Nguyễn Văn Việt.

Quyển nhật ký là một trong những hiện vật vô giá để giáo dục truyền thống; giúp thế hệ hôm nay và mai sau thêm tự hào, cảm phục sự hy sinh to lớn của thế hệ cha anh trong cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc, giành lại hòa bình, độc lập, tự do, hạnh phúc cho Tổ quốc Việt Nam.

Bài và ảnh: NGỌC TRANG