Đã giảm 19.500 tỷ đồng thuế giá trị gia tăng trong nửa đầu năm 2025

Trong 6 tháng đầu năm 2025, Chính phủ thực hiện chính sách giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% nhằm hỗ trợ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Trong 5 tháng đầu năm 2025, số thuế giá trị gia tăng được giảm ước đạt khoảng 19.500 tỷ đồng, góp phần giảm giá thành hàng hóa, dịch vụ, thúc đẩy sản xuất kinh doanh và tiêu dùng.

Kích cầu thúc đẩy chi tiêu là giải pháp nhanh nhất để tăng trưởng kinh tế. (Ảnh tư liệu)

PGS. TS Lê Xuân Trường - Trưởng Khoa Thuế và Hải quan, Học viện Tài chính – phân tích rằng dù “sức khỏe” doanh nghiệp đã phục hồi nhưng chưa thực sự bền vững, do đó cần đẩy mạnh các giải pháp thúc đẩy tổng cầu, trong đó tiêu dùng chiếm tỷ trọng lớn nhất (60-70% GDP), với tiêu dùng dân cư chiếm khoảng 90% tổng cầu tiêu dùng.

Theo ông Trường, chính sách kích cầu nhằm thúc đẩy chi tiêu của người dân là giải pháp nhanh nhất và hiệu quả nhất để tăng trưởng kinh tế và tháo gỡ khó khăn đầu ra cho doanh nghiệp. Ngoài ra, các giải pháp tăng tổng cầu thường bao gồm tăng chi tiêu công cộng vào các dự án cơ sở hạ tầng và các dự án xanh, tạo việc làm mới, tăng thu nhập và kích thích tiêu dùng. Chính sách giảm thuế giá trị gia tăng không chỉ hỗ trợ doanh nghiệp mà còn góp phần nâng cao sức mua của người dân, tạo đà phát triển bền vững cho nền kinh tế.

Nhận thấy những hiệu quả từ chính sách này, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ trình Quốc hội khóa XV thông qua Nghị quyết tiếp tục giảm thuế giá trị gia tăng đến hết năm 2026. Để kịp thời ban hành Nghị định quy định chính sách giảm thuế giá trị gia tăng có hiệu lực cùng ngày Nghị quyết (1/7/2025), Bộ Tài chính đã soạn thảo dự thảo Nghị định. Bộ Tài chính đề nghị các cơ quan liên quan sớm nghiên cứu, góp ý để hoàn thiện dự thảo văn bản trình Chính phủ ban hành.

Chính sách lần này mở rộng thêm đối tượng được giảm thuế so với quy định tại các Nghị quyết của Quốc hội trước đây và kéo dài thời gian giảm thuế đến hết năm 2026, theo đó, kinh doanh vận chuyển, logistic, hàng hóa, dịch vụ công nghệ thông tin thuộc đối tượng được giảm thuế.

Chính sách này không áp dụng cho một số nhóm hàng hóa, dịch vụ như viễn thông, tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản phẩm kim loại, khai khoáng (trừ than) và các sản phẩm chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ xăng). Việc giảm thuế được áp dụng thống nhất tại các khâu nhập khẩu, sản xuất, gia công và kinh doanh thương mại.

Theo đó, cơ sở kinh doanh tính thuế theo phương pháp khấu trừ áp dụng mức thuế suất 8%, trong khi cơ sở kinh doanh tính theo phương pháp tỷ lệ % trên doanh thu được giảm 20% tỷ lệ % tính thuế giá trị gia tăng khi xuất hóa đơn. Việc giảm thuế được áp dụng thống nhất tại các khâu nhập khẩu, sản xuất, gia công và kinh doanh thương mại, giúp giảm chi phí đầu vào và giá bán hàng hóa, dịch vụ.

Cơ sở kinh doanh tính thuế theo phương pháp khấu trừ áp dụng mức thuế suất 8%, trong khi cơ sở kinh doanh tính theo phương pháp tỷ lệ % trên doanh thu được giảm 20% tỷ lệ % để tính thuế khi xuất hóa đơn. Chính sách này không chỉ giúp doanh nghiệp giảm gánh nặng thuế mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh, góp phần kích cầu tiêu dùng và hỗ trợ ổn định thị trường.

Theo tính toán của Bộ Tài chính, chính sách giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng sẽ làm giảm thu ngân sách nhà nước trong 6 tháng cuối năm khoảng 39,54 nghìn tỷ đồng, năm 2026 giảm khoảng 82,2 nghìn tỷ đồng.

Việc giảm thuế giá trị gia tăng tác động làm giảm thu ngân sách nhà nước nhưng cũng có tác động kích thích sản xuất, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh, qua đó góp phần tạo thêm nguồn thu cho ngân sách nhà nước (bao gồm khả năng tăng thu từ các sắc thuế khác nhờ hiệu ứng lan tỏa của chính sách giảm thuế giá trị gia tăng).

Nhằm bù đắp số hụt thu do thực hiện chính sách, Bộ Tài chính sẽ chỉ đạo các đơn vị thu triển khai quyết liệt các giải pháp chống thất thu, mở rộng cơ sở thu để đảm bảo dự toán được giao.

Hồng Vân