Đại biểu Quốc hội băn khoăn việc đánh thuế máy điều hòa
Thảo luận về dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) chiều 27/11, nhiều đại biểu Quốc hội không đồng tình với việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với máy điều hòa nhiệt độ.
Sẽ rà soát lại đối tượng sản phẩm điều hòa nhiệt độ phải chịu thuế
Theo quy định hiện hành, điều hòa nhiệt độ công suất từ 90.000 BTU trở xuống phải chịu thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt là 10%. Tại dự thảo luật sửa đổi, Chính phủ đề xuất tiếp tục giữ nguyên nội dung này.
Thảo luận tại hội trường, đại biểu Hà Sỹ Đồng, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị, cho rằng trước đây máy điều hòa có thể coi là mặt hàng xa xỉ nhưng với sự phát triển của kinh tế - xã hội, mặt hàng này dần trở thành nhu cầu thiết yếu trong cuộc sống. Cũng vì vậy, thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với điều hòa giảm từ 20% (năm 1998) xuống còn 10% (kể từ năm 2008).
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh việc duy trì nhiệt độ phòng phù hợp có tác dụng rất tốt trong việc nâng cao năng suất lao động trí óc. Singapore là điển hình, khi quốc gia này có nền khí hậu tương đồng như Việt Nam, nhưng rất thành công trong việc sử dụng điều hòa để nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển kinh tế tri thức.
Theo ông Đồng, Việt Nam có lẽ là quốc gia duy nhất trên thế giới đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với máy điều hòa nhiệt độ. Các nước khác kiểm soát mặt hàng này theo 2 khía cạnh, một là kiểm soát dung môi làm lạnh, hai là mức tiêu thụ điện năng.
Hiện nay, Việt Nam hiện đã có quy định kiểm soát dung môi làm lạnh theo hướng giảm hạn ngạch nhập khẩu, từ đó khiến chi phí tăng liên tục trong các năm qua. Chúng ta cũng có quy định về hiệu suất năng lượng đối với máy điều hòa theo hướng ngày càng tăng hiệu suất năng lượng tối thiểu.
Từ thực tế trên, ông Đồng cho rằng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với máy điều hòa đã không còn cần thiết, cần được bãi bỏ.
Cùng quan điểm, đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp - cho rằng điều hòa nhiệt độ là mặt hàng đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người dân. Vì vậy, nếu áp thuế với mặt hàng này thì sẽ không thể sử dụng, không khác nào trở về "thời kỳ đồ đá", trong khi mức tăng này không được bao nhiêu tiền cho ngân sách, người dân phiền hà và không phù hợp với hoạt động của doanh nghiệp.
Giải trình trước Quốc hội về vấn đề này, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, hiện nhiều quốc gia trên thế giới cũng tính thuế máy điều hòa như Hàn Quốc, Na Uy, Tây Ban Nha, Anh… Phó Thủ tướng cho rằng, việc đánh thuế máy điều hòa cũng nhằm hạn chế việc sử dụng năng lượng hóa thạch, ảnh hưởng đến biến đổi khí hậu và các chất gây hại cho tầng ozon.
Đồng tình ý kiến đại biểu và khẳng định sẽ tiếp thu, sửa đổi bổ sung cho phù hợp, ông Phớc nói sẽ rà soát, sửa đổi về đối tượng sản phẩm điều hòa chịu thuế suất ở các biểu thuế khác nhau. Ví dụ, với điều hòa dùng năng lượng tái tạo từ mặt trời, điện gió sẽ không chịu thuế. Còn với mặt hàng điều hòa nói chung, do đây là mặt hàng tiêu thụ lượng điện lớn, một số sản phẩm có các chất gây tác hại đến môi trường… và để đảm bảo sự ổn định của quy định pháp luật, nên trước mắt vẫn tiếp tục đánh thuế.
Nước dừa, sữa, nước hoa quả nguyên chất sẽ không phải chịu thuế
Giải trình ý kiến của các đại biểu Quốc hội về thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe ô tô, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho biết: "Thuế tiêu thụ đặc biệt là thuế gián thu, vì vậy thuế tiêu thụ đặc biệt không đánh ở khâu lưu thông mà đánh ở khâu người sản xuất bán hàng hoặc nhập khẩu sản phẩm, thuế tiêu thụ đặc biệt không hoàn thuế giá trị gia tăng. Xe không thiết kế là xe chuyên dụng thì không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Trong quá trình các loại xe khác mà cải tiến hành thành xe chuyên dụng thì phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt".
Về thuế tiêu thụ đặc biệt đối với nước giải khát có đường, việc đánh thuế này nhằm đảm bảo sức khỏe cho người dân, phù hợp với thông lệ quốc tế. Tiêu chuẩn về hàm lượng đường sẽ do Chính phủ quy định, các sản phẩm như nước dừa, sữa, nước hoa quả nguyên chất sẽ không phải chịu thuế.
Về thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá, ông Hồ Đức Phớc cho biết, thuốc lá gây ra hậu quả nghiêm trọng, mỗi năm có khoảng 40.000 người tử vong do hút thuốc lá và Việt Nam phải tốn khoảng 1 tỷ USD để chữa trị các bệnh liên quan. Trong khi đó, giá thuốc lá ở Việt Nam rất thấp, chỉ khoảng 6.000 - 20.000 đồng/bao, ở Singapore là 200.000 đồng/bao. Ngoài thuốc lá điếu, các sản phẩm khác như xì gà, thuốc lá để hút, hít, nhai, ngửi cũng sẽ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt 75%.