Đại biểu Quốc hội: Người dân lo ngại khi nhiều cây xăng bán 'nhỏ giọt'

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong trả lời chất vấn trước Quốc hội sáng 5/11. (Ảnh: TTXVN)

Vấn đề nguồn cung, nhất là tình trạng nhiều cây xăng tại 2 thành phố lớn chỉ bán 'nhỏ giọt' đã được đại biểu Quốc hội nêu ra tại phiên chất vấn Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, diễn ra sáng 5/11.

Đang tiến hành thanh tra các doanh nghiệp

Theo đại biểu Lê Hoàng Anh (đoàn Gia Lai), hiện nay, nhiều cây xăng ở Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh không bán hoặc bán rất ít, giới hạn chỉ 500.000 đến 600.000 đồng đối với một ôtô, gây bức xúc cho người dân, do vậy đại biểu đề nghị Thanh tra Chính phủ cho biết đã chỉ đạo thanh tra đột xuất việc cung ứng xăng dầu tại hai thành phố này chưa?

Trước câu hỏi đưa ra, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong, cho biết thực hiện Nghị định của Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, vừa qua, Thanh tra Chính phủ đã tiến hành thanh tra về kinh doanh xăng dầu.

“Chúng tôi đã và đang tiến hành công tác thanh tra đối với lĩnh vực nàỵ, góp phần cùng Bộ Công Thương chỉ ra tồn tại, hạn chế để khắc phục, đảm bảo bình ổn giá xăng dầu,” Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong nói.

Về phía Bộ Công Thương, làm rõ hơn về vấn đề xăng dầu, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên thông tin thêm, những ngày qua, tình hình xăng dầu thế giới và trong nước có những diễn biến mới.

Cụ thể, nguồn cung xăng dầu thế giới ngày càng khan hiếm. Mặt khác, tỷ giá ngoại tệ mạnh của Mỹ và EU để nhập khẩu xăng dầu như đô la Mỹ và Euro liên tục thay đổi và tỷ giá đều tăng 0,75 điểm phần trăm trong thời gian qua, dự báo tiếp tục tăng. Đây là những khó khăn cho những doanh nghiệp nhập khẩu.

Bên cạnh đó, việc tiếp cận vốn, ngoại tệ để được bảo lãnh nhập, hỗ trợ thanh toán cho các doanh nghiệp đầu mối, thương nhân phân phối còn khó khăn, do nhiều doanh nghiệp không đáp ứng điều kiện cho vay và bảo lãnh của các ngân hàng thương mại của chúng ta.

Do vậy, theo Tư lệnh ngành công thương, tình trạng đứt gãy cục bộ nguồn cung trong hệ thống tiếp tục diễn ra thêm ở một số thành phố lớn, tập trung đông dân cư.

Trước tình hình đó, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ ngành, chức năng vào cuộc và các ngành chức năng đang làm tốt hơn chức trách nhiệm vụ của mình, sự phối hợp giữa các ngành chức năng như: Bộ Công Thương-Tài chính-Ngân hàng Nhà nước hiệu quả hơn.

Ông Diên cho hay, chiều ngày 4/11, Bộ Tài chính đã có phương án điều chỉnh chi phí đưa xăng dầu về Việt Nam để lấy ý kiến Bộ Công Thương. Cũng ngay trong chiều 4/11, Bộ Công Thương có ý kiến đồng thuận với Bộ Tài chính.

“Nếu không có gì thay đổi lớn, trong kỳ điều hành giá xăng dầu vào ngày 11/11 sắp tới, các chi phí sẽ được cập nhật,” Bộ trưởng Bộ Công Thương nói.

Bên cạnh đó, theo ông Diên, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo cụ thể cho các ngân hàng thương mại xem xét, giải quyết đối với những doanh nghiệp khó khăn trong việc tiếp cận vốn và bảo lãnh cho việc thanh toán.

Ngoài ra, Bộ Công Thương đã chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường trong cả nước phối hợp với cơ quan chức năng tại địa bàn tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý theo quy định hiện hành. Bộ đã có văn bản đề nghị chính quyền các địa phương tăng cường công tác quản lý Nhà nước theo thẩm quyền và phối hợp với Bộ Công Thương cũng như các bộ ngành để giải quyết một cách dứt điểm.

Bộ trưởng Bộ Công Thương bày tỏ hy vọng với những nỗ lực trên, trong những ngày tới tình hình xăng dầu cơ bản được giải quyết.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan. (Ảnh: TTXVN)

Về nguồn cung, theo trưởng ngành Công Thương, hiện xăng dầu sản xuất trong nước đạt 80% nhu cầu. Tuy nhiên, trong 80% ấy có một nửa, thậm chí già nửa lượng dầu thô phải nhập từ nước ngoài, cho nên thị trường thế giới thế nào thì tác động thị trường trong nước như thế.

“Chúng ta còn khoảng trên dưới 20% xăng dầu thành phẩm nhập từ nước ngoài cũng bị ảnh hưởng. Nhưng đến thời điểm này, theo số liệu bộ có được từ sản lượng sản xuất trong nước, số lượng nhập từ nước ngoài đã đạt 86% kế hoạch cả năm. Nguồn cung ở các doanh nghiệp, dự trữ thương mại bảo đảm theo kế hoạch với số lượng 21 triệu tấn xăng dầu đáp ứng nhu cầu trong nước,” ông nói.

Xem xét rút ngắn thời gian điều hành giá xăng dầu

Trong khi đó, phát biểu tranh luận, đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) đánh giá cao sự nỗ lực của Bộ Công Thương trong việc khắc phục tình trạng rối loạn thị trường xăng dầu ở Việt Nam.

Tuy nhiên, qua thực tế điều hành, ông cho rằng cần nghiên cứu, xem xét quy định của Nghị định 95/2021/NQ-CP của Chính phủ về điều hành mặt hàng xăng dầu, cùng đó đại biểu đoàn Hà Nội cho rằng việc cấp phép quá nhiều đầu mối xuất, nhập khẩu xăng dầu dẫn đến hệ lụy khó quản lý, cần xem xét lại vấn đề này?

Đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội Nguyễn Anh Trí tham gia tranh luận tại phiên chất vấn. (Ảnh: TTXVN)

Làm rõ nội dung này, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, hiện nay các quy định về kinh doanh xăng dầu đang thực hiện theo các quy định của pháp luật hiện hành.

Theo đó, Nghị định 95 đang quy định 10 ngày/lần điều chỉnh giá xăng dầu và căn cứ giá điều chỉnh là tính giá bình quân 10 ngày trước của thị trường thế giới. Song ông khẳng định, đó là trong điều kiện bình thường và là thời điểm ban hành Nghị định 95/CP sửa đổi Nghị định 83/CP.

Bộ trưởng Diên cũng cho hay, vì thị trường xăng dầu rất dị biệt, bối cảnh thế giới có những biến động, do vậy đã có những khiếm khuyết trong quy định hiện hành, đồng thời nhấn mạnh, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với các bộ, ngành nghiên cứu sửa Nghị định 95/CP cho phù hợp với thực tiễn.

“Thị trường thế giới thay đổi hàng ngày, thậm chí hàng giờ, cho nên chúng ta có cố gắng tới đâu thì bao giờ quy định pháp luật cũng có độ trễ. Chúng tôi cũng hy vọng tới đây, được Chính phủ và các cấp có thẩm quyền giao, bộ sẽ phối hợp với các bộ, ngành sát hơn với tình hình,” Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.

Cho rằng theo quy định hiện hành, hệ thống kinh doanh xăng dầu hiện nay đang là đa tầng nấc, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên thừa nhận có những bất cập nảy sinh trong những tình huống như vừa qua.

“Nhiều tầng nấc cũng dẫn tới tăng chi phí và chi phí này sẽ phải tính vào giá bán lẻ. Do vậy, trong hướng sửa chữa tới sẽ phải sắp xếp lại hệ thống, từ đầu mối đến đại lý, cửa hàng bán lẻ nhằm giảm những cầu, nấc,” ông Diên nói.

Trong việc cấp phép kinh doanh xăng dầu, Bộ trưởng Bộ Công Thương làm rõ, việc cấp phép thực hiện theo đúng quy định hiện hành. Tuy nhiên, thực tế Ban Cán sự và lãnh đạo Bộ chủ trương không cấp mới thêm mà chỉ cấp đổi giấy phép.

Trước ý kiến đề xuất xem xét việc điều hành giá xăng dầu theo ngày, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định, đây cũng là hướng chỉ đạo của Chính phủ và phía Bộ Công Thương sẽ nghiên cứu chỉ đạo làm sao sát hơn với tình hình.

“Nếu 10 ngày một kỳ điều hành giá không phù hợp có thể rút xuống 5 ngày hoặc thậm chí lấy ý kiến rộng rãi người dân và các đối tượng tác động mà thấy rằng điều chỉnh theo ngày là ý kiến đa số thì chúng tôi sẽ nghiên cứu để tham mưu cho các cấp có thẩm quyền,” Bộ trưởng Diên nói./.

Quảng-Hạnh (Vietnam+)