Đại biểu Quốc hội: Nhiều cuộc tổng điều tra không còn cần thiết
Theo ĐBQH Hoàng Văn Cường, trước đây, việc thêm một chỉ tiêu thống kê quốc gia phải cân nhắc rất kỹ vì tốn kém, nhưng khi đã có dữ liệu số, các chỉ tiêu này có thể được cập nhật tức thời từ cơ sở.
Chiều 3/11, thảo luận tại tổ về Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thống kê và Luật Giá, đại biểu Hoàng Văn Cường - Đoàn ĐBQH TP Hà Nội nhấn mạnh, hai dự luật này đều có ý nghĩa quan trọng trong quản lý vĩ mô, song cần được điều chỉnh theo hướng phù hợp với tiến trình chuyển đổi số và yêu cầu thực tiễn hiện nay.
Theo ông, với hạ tầng số hiện nay, việc thu thập, xử lý và tổng hợp dữ liệu có thể được thực hiện tự động, liên thông, giúp tiết kiệm chi phí và phản ánh chính xác thực tiễn. "Trước đây, việc thêm một chỉ tiêu thống kê quốc gia phải cân nhắc rất kỹ vì tốn kém, nhưng khi đã có dữ liệu số, các chỉ tiêu này có thể được cập nhật tức thời từ cơ sở", ông dẫn chứng.
Phiên họp Tổ 1 (TP Hà Nội).
Ngoài ra, ông Cường cũng đề xuất việc thống kê cần giảm điều tra thủ công, tăng kết nối dữ liệu sống. Đại biểu cũng nêu ví dụ, nhiều cuộc điều tra như tổng điều tra dân số hiện không còn cần thiết nếu dữ liệu được cập nhật theo thời gian thực. "Một em bé sinh ra hay một người qua đời đều được ghi nhận ngay trong hệ thống định danh cá nhân, từ đó số liệu dân số tự động điều chỉnh", ông phân tích.
Vì vậy, cần đổi mới căn bản hoạt động thống kê, giảm điều tra định kỳ, thay vào đó là cập nhật dữ liệu "sống", đồng thời quy định rõ trách nhiệm của các cơ quan trong quản lý, bảo mật, chia sẻ và khai thác dữ liệu.
"Cán bộ thống kê khi đó không chỉ là người làm con số, mà là người quản lý kho dữ liệu – một tài sản quý giá của quốc gia", ông nhấn mạnh.
Phát biểu tại phiên thảo luận về Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thống kê, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí - Đoàn ĐBQH TP Hà Nội cho rằng, trong phụ lục thống kê, mục 16 về y tế và chăm sóc sức khỏe phần lớn các chỉ tiêu là hợp lý. Tuy nhiên, ông đề nghị xem xét loại bỏ chỉ tiêu "số giường bệnh trên vạn dân" khỏi nhóm chỉ tiêu thống kê quốc gia, vì không còn phù hợp với bối cảnh hiện nay.
Theo ông Trí, chỉ tiêu này có thể vẫn cần thiết, nhưng chỉ nên được sử dụng ở cấp độ ngành y tế, để phục vụ công tác chuyên môn và quy hoạch trong nội bộ Bộ Y tế, thay vì đưa vào thống kê quốc gia.
Đại biểu Hoàng Văn Cường - Đoàn ĐBQH TP Hà Nội
Đại biểu chia sẻ thêm, trong bối cảnh hiện nay, việc phát triển ngành y tế không chỉ đo bằng số lượng giường bệnh mà cần được nhìn nhận qua chất lượng dịch vụ, mức đầu tư, năng lực chuyển đổi số và khả năng tiếp cận y tế của người dân.
Ông dẫn lại ý kiến của một số chuyên gia trong ngành, trong đó có một phó giáo sư, hiệu trưởng trường đại học y, cho rằng nên thay thế chỉ tiêu giường bệnh bằng các chỉ tiêu "tổng mức đầu tư cho y tế hằng năm" hoặc "mức độ chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế".
"Đây là những chỉ tiêu cập nhật, phản ánh đúng xu hướng phát triển của ngành và phù hợp với chiến lược chuyển đổi số quốc gia. Tôi tha thiết đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, tiếp thu ý kiến này," ông Nguyễn Anh Trí nhấn mạnh.
Đại biểu cũng lưu ý, việc loại bỏ chỉ tiêu "giường bệnh trên vạn dân" không có nghĩa là phủ nhận giá trị của chỉ tiêu này, mà là điều chỉnh phạm vi áp dụng để hệ thống thống kê quốc gia tập trung vào các chỉ số phản ánh hiệu quả thực chất, hiện đại và gắn với mục tiêu phát triển bền vững.
