Đại biểu Quốc hội: Thỏa thuận mang thai hộ có phải mua bán bào thai?

Vẫn có trường hợp mua bán bào thai được pháp luật công nhận

Ngày 28/8, tiếp tục chương trình hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách, các đại biểu Quốc hội đã cho ý kiến về dự thảo Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi).

Một trong những điểm mới của dự thảo luật lần này là Thường trực Ủy ban Tư pháp tiếp thu đề nghị của đại biểu Quốc hội và bổ sung tại khoản 2, Điều 3 về hành vi bị nghiêm cấm "mua bán bào thai; thỏa thuận mua bán người từ khi còn đang là bào thai".

Đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn Đắk Nông).

Phát biểu ý kiến, đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn Đắk Nông) đề nghị, cần tiếp tục rà soát, tham khảo chi tiết các luật liên quan để thống nhất trong triển khai thi hành.

Đại biểu phân tích, tại khoản 22, Điều 3 giải thích từ ngữ của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định: Mang thai hộ vì mục đích thương mại là việc một người phụ nữ mang thai cho người khác bằng việc áp dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản để được hưởng lợi về kinh tế hoặc lợi ích khác. Như vậy, vẫn có trường hợp mua bán bào thai được pháp luật công nhận.

Từ đó, đại biểu Mai đề nghị, có thể quy định tại Khoản 2, Điều 3 cụ thể hơn, mua bán bào thai, thỏa thuận mua bán người từ khi còn đang là bào thai mà không được sự đồng ý của người mẹ hoặc mua bán bào thai, thỏa thuận mua bán người từ khi còn đang là bào thai, trừ trường hợp quy định tại khoản 22, Điều 3 của Luật Hôn nhân và gia đình.

Đại biểu phân tích, dưới góc độ pháp luật, hành vi của người mẹ có con rồi bán cũng là hành vi phải quy định là hành vi buôn bán người và có dấu hiệu phạm tội của mua bán người.

Tuy nhiên, thực tế pháp luật hiện nay chưa quy định nên không có cơ sở xem xét. Bộ luật Hình sự 2015 cũng như pháp luật về phòng, chống mua bán người cũng chưa có quy định nào về vấn đề trên.

Do đó, đại biểu cho rằng, trong lần sửa đổi luật lần này, Ban soạn thảo cần cân nhắc, xem xét có giải pháp phù hợp đối với hành vi mua bán thai nhi đang trong bụng mẹ trước tình hình mua bán thai nhi đang diễn ra ngày càng phức tạp và tinh vi như trong giai đoạn hiện nay.

Toàn cảnh hội nghị.

Còn đại biểu Trần Thị Hoa Ry (đoàn Bạc Liêu) chỉ rõ, tại khoản 8, Điều 4 dự thảo luật quy định: "Tùy từng trường hợp cụ thể theo quy định của pháp luật có liên quan, nạn nhân bị ép buộc thực hiện hành vi vi phạm pháp luật có thể không bị xử lý hành chính hoặc không bị truy cứu trách nhiệm hình sự".

Nữ đại biểu đề nghị, cần tiếp tục nghiên cứu khi đã xác minh được là nạn nhân bị ép buộc trong việc mua bán người cần được xem xét đương nhiên là được miễn hình phạt hành chính cũng như là miễn trách nhiệm hình sự hoặc có thể bỏ quy định này.

Cấm gây quỹ hoặc tài trợ cho các hành vi mua bán người

Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cũng đồng tình cấm mua bán bào thai nhưng cho rằng "thực tế đã diễn ra rất nhiều, người ta đã thỏa thuận".

Ông Hòa nêu ví dụ: Vợ chồng tôi hiếm muộn, cần một đứa con để nuôi. Thỏa thuận với anh A, chị B đang mang thai, có hoàn cảnh khó khăn, tôi sẽ bồi dưỡng, đưa tiền cho anh chị A, B đó để nuôi nấng bào thai cho đến khi sinh con ra thì anh A, chị B đó giao con cho tôi.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp).

"Đây là một vấn đề thỏa thuận, có phải mua bán hay không, thực tế đó là mua bán, nhưng bây giờ thỏa thuận do nhu cầu. Tôi có tiền, có đầy đủ cơ sở vật chất, tôi sẵn sàng nuôi con mặc dù không phải con tôi; anh A, chị B hoàn cảnh quá khó khăn, nếu nuôi đứa trẻ đó thì không tốt, nó không được học hành, còn tôi có điều kiện tương đối tốt.

Như vậy, có phải xem tôi là người mua hay không, còn hai vợ chồng anh A, chị B có phải người bán hay không. Đây là một điểm phải cân nhắc kỹ để sau này sẽ xử lý", đại biểu Hòa phân tích và đề nghị cần quan tâm vấn đề này.

Còn đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) đề nghị bên cạnh các hành vi đã được quy định cần bổ sung các quy định về việc cấm gây quỹ hoặc tài trợ cho các hành vi mua bán người. Điều này nhằm ngăn chặn nguồn tài chính cho các hoạt động phạm pháp nêu trên.

Phùng Đô