Đảng cực hữu 'Nhật Bản trên hết' nổi lên sau cuộc bầu cử Thượng viện

Đảng này đã giành được sự ủng hộ từ các cử tri với những cảnh báo về "cuộc xâm lược âm thầm" của người nhập cư, cùng những cam kết cắt giảm thuế và chi tiêu phúc lợi.

Ra đời trên YouTube trong đại dịch COVID-19, lan truyền các thuyết âm mưu về tiêm chủng và một nhóm tinh hoa toàn cầu đang khống chế Thế giới, đảng này đã xâm nhập vào chính trường chính thống với chiến dịch tranh cử "Nhật Bản trên hết".

Sanseito đã giành được 14 ghế trong cuộc bầu cử Thượng viện, trong khi chỉ có ba ghế tại Hạ viện quyền lực hơn.

Sohei Kamiya, lãnh đạo 47 tuổi của đảng, phát biểu trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình địa phương Nippon Television rằng: “Chính sách Nhật Bản trên hết mà đảng lấy làm cương lĩnh tranh cử nhằm thể hiện việc tái thiết sinh kế của người dân Nhật Bản bằng cách chống lại chủ nghĩa toàn cầu hóa”.

Tuy nhiên, Kamiya cũng đính chính: “Tôi không nói rằng chúng ta nên cấm hoàn toàn người nước ngoài hay mọi người nước ngoài nên rời khỏi Nhật Bản".

Đảng Dân chủ Tự do (LDP) của thủ tướng Shigeru Ishiba và đối tác liên minh Komeito đã mất thế đa số tại Thượng viện, khiến họ càng phụ thuộc vào sự ủng hộ của phe đối lập sau thất bại tại Hạ viện hồi tháng 10.

Trong cuộc thăm dò trước cuộc bầu cử hôm 20/7, 29% cử tri nói với đài NHK rằng an sinh xã hội và tỷ lệ sinh giảm là mối quan tâm lớn nhất của họ.

Tổng cộng 28% số người được khảo sát cho biết họ lo lắng về việc giá gạo tăng cao, vốn đã tăng gấp đôi trong năm qua. Vấn đề nhập cư đứng thứ năm với 7% số người được hỏi cho rằng họ quan tâm đến vấn đề này.

Thủ lĩnh đảng cực hữu Sanseito - ông Kamiya. Ảnh: Reuters

"Chúng tôi bị chỉ trích là bài ngoại và phân biệt đối xử. Công chúng dần hiểu rằng truyền thông đã sai và Sanseito đã đúng" - thủ lĩnh đảng là Kamiya nhấn mạnh.

Thông điệp của Kamiya đã thu hút được sự chú ý của các cử tri đang bất mãn với nền kinh tế và đồng nội tệ yếu kém, vốn là yếu tố đã thu hút lượng khách du lịch kỷ lục trong những năm gần đây, đẩy giá cả leo thang, vượt quá khả năng chi trả của người Nhật, theo các nhà phân tích chính trị.

Xã hội Nhật Bản đang già hóa nhanh chóng cũng chứng kiến số lượng cư dân sinh ra ở nước ngoài đạt mức kỷ lục khoảng 3,8 triệu người vào năm ngoái, mặc dù con số này chỉ chiếm 3% tổng dân số, một phần nhỏ so với tỷ lệ tương ứng ở Hoa Kỳ và Châu Âu.

Kamiya là cựu quản lý siêu thị và là giáo viên tiếng Anh, đã nói với Reuters trước cuộc bầu cử rằng ông lấy cảm hứng từ "phong cách chính trị táo bạo" của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Ông cũng so sánh mình với đảng AfD của Đức và đảng Reform UK của Anh, mặc dù các chính sách dân túy cánh hữu vẫn chưa bén rễ ở Nhật Bản như ở Châu Âu và Hoa Kỳ.

Sau bầu cử, Kamiya cho hay, ông dự định noi gương các đảng dân túy mới nổi ở châu Âu bằng cách xây dựng liên minh với các đảng nhỏ khác thay vì làm việc với chính quyền của đảng LDP, vốn đã nắm quyền trong phần lớn lịch sử hậu chiến của Nhật Bản.

Việc đảng Sanseito tập trung vào vấn đề nhập cư đã chuyển hướng chính trị Nhật Bản sang cánh hữu. Chỉ vài ngày trước cuộc bỏ phiếu, chính quyền của thủ tướng Ishiba đã công bố thành lập một lực lượng đặc nhiệm mới của chính phủ để chống lại "tội phạm và hành vi vô trật tự" của người nước ngoài và đảng của ông đã cam kết mục tiêu "không có người nước ngoài bất hợp pháp".

Những người ủng hộ đảng Sanseito trong cuộc bầu cử Thượng viện - Ảnh: Reuters

Tuy nhiên, trong chiến dịch tranh cử, Kamiya đã phải đối mặt với phản ứng dữ dội vì coi các chính sách bình đẳng giới là một sai lầm, khuyến khích phụ nữ đi làm và ngăn cản họ sinh con.

Để làm dịu đi hình ảnh mà ông cho là "nóng tính" của mình và mở rộng sự ủng hộ ra ngoài lực lượng cử tri là những người đàn ông trong độ tuổi 20 và 30, vốn là lực lượng nòng cốt ủng hộ đảng Sanseito, Kamiya đã “trình làng” một loạt ứng cử viên nữ trong cuộc bầu cử Thượng viện ngày 20/7. Trong số đó, có ca sĩ Saya, người đã giành được một ghế ở Tokyo.

Giống như các đảng đối lập khác, Sanseito kêu gọi cắt giảm thuế và tăng trợ cấp nuôi con, những chính sách khiến các nhà đầu tư lo ngại về sức khỏe tài chính và khối nợ khổng lồ của Nhật Bản, nhưng khác với họ, đảng này có sự hiện diện trực tuyến lớn hơn nhiều, từ đó có thể tấn công vào giới chính trị Nhật Bản.

Theo socialcounts.org, kênh YouTube của đảng này có 400.000 người theo dõi, nhiều hơn bất kỳ đảng nào khác trên nền tảng này và gấp ba lần đảng LDP.

Ông Kamiya thông tin, bước đột phá của Sanseito tại Thượng viện chỉ là bước khởi đầu.

"Chúng tôi đang dần tăng số lượng thành viên và đáp ứng kỳ vọng của người dân. Bằng cách xây dựng một tổ chức vững chắc và giành được 50 hoặc 60 ghế, tôi tin rằng các chính sách của chúng tôi cuối cùng sẽ trở thành hiện thực" - ông nói với Reuters.

Nhân viên kiểm phiếu trong cuộc bầu cử Thượng viện ngày 20/7 - Ảnh: Reuters

Anh Duy