Đẩy mạnh xúc tiến thương mại để sản phẩm OCOP Hà Tĩnh phát triển bền vững

Loay hoay tìm lối đi cho sản phẩm địa phương vươn xa

Chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP) những năm gần đây đã trở thành động lực quan trọng giúp Hà Tĩnh phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao giá trị nông sản và tạo sinh kế bền vững cho người dân.

Bưởi Phúc Trạch là sản phẩm OCOP hiếm hoi duy trì được sự cạnh tranh trên thị trường thời điểm hiện nay.

Toàn tỉnh hiện có hàng trăm sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, nhiều mô hình kinh tế hợp tác được hình thành và bước đầu tạo được thương hiệu riêng. Thế nhưng, một trong những trở ngại lớn nhất đối với sản phẩm OCOP Hà Tĩnh là câu chuyện liên kết giữa sản xuất – chế biến – tiêu thụ còn lỏng lẻo.

Phần lớn chủ thể OCOP vẫn là các hợp tác xã và hộ kinh doanh quy mô nhỏ, nguồn vốn hạn chế, năng lực quản trị còn yếu. Điều này dẫn đến tình trạng sản phẩm chủ yếu bán ở phạm vi hẹp, khó tiến vào các hệ thống phân phối lớn.

Nhiều chủ thể OCOP cho biết, họ gặp khó khăn khi đàm phán với siêu thị và trung tâm thương mại vì yêu cầu về tiêu chuẩn, bao bì, truy xuất nguồn gốc và sản lượng ổn định.

Trong khi đó, mô hình sản xuất nhỏ lẻ lại khiến họ khó đáp ứng đồng bộ những tiêu chí này. Việc thiếu liên kết giữa các HTX trong cùng lĩnh vực cũng làm chi phí nguyên liệu cao hơn, giá thành sản phẩm kém cạnh tranh.

Trầm hương của Phúc Trạch cũng là sản phẩm nổi tiếng, thế nhưng toàn xã mới có 5 cơ sở sản xuất, chế tác trầm hương được công nhận là sản phẩm OCOP.

"Đệ nhất danh quả" bưởi Phúc Trạch là sản phẩm hiếm hoi của tỉnh Hà Tĩnh duy trì được sự cạnh tranh nhờ ứng dụng nhận diện hình ảnh có thể phân loại bưởi chuẩn Phúc Trạch, hạn chế hàng giả, hàng kém chất lượng. Kết hợp với QR code và blockchain, người tiêu dùng dễ dàng kiểm chứng nguồn gốc, nâng cao niềm tin với sản phẩm.

Ông Lê Nguyễn Kiên Cường, Phó Chủ tịch UBND xã Phúc Trạch thông tin: "Chúng tôi xác định phát triển bền vững thương hiệu bưởi phải đi đôi với nâng cao chất lượng, xây dựng chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ. Hiện nay, địa phương đang tiếp tục phối hợp các ngành chức năng mở rộng vùng sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ. Đồng thời kêu gọi doanh nghiệp đầu tư, liên kết từ sản xuất đến bảo quản, tiêu thụ nhằm tăng giá trị kinh tế của bưởi Phúc Trạch".

Thế nhưng, hiện nay không ít sản phẩm OCOP Hà Tĩnh được đánh giá có chất lượng tốt nhưng vẫn đang loay hoay tìm bản sắc riêng, chưa tạo được ấn tượng mạnh để cạnh tranh với hàng hóa từ các tỉnh lân cận.

Việc đầu tư xây dựng thương hiệu, đăng ký sở hữu trí tuệ hay thiết kế bao bì chuyên nghiệp vẫn là gánh nặng tài chính đối với nhiều chủ thể. Do đó, dù sản phẩm đạt chuẩn OCOP nhưng vẫn khó tiếp cận thị trường rộng hơn hoặc chinh phục khách hàng trực tuyến.

Niễng Phú Minh là sản phẩm đặc trưng của xã Kỳ Anh nhưng chưa được nhiều người biết đến.

Đơn cử như cây niễng, còn gọi là cây sả nước, giàu dinh dưỡng, chế biến nhiều món ăn ngon, được người dân địa phương vô cùng ưa thích. Thậm chí, cây niễng được đưa vào trồng trên những diện tích đất thấp trũng đã cho thấy hiệu quả kinh tế mang lại cao hơn nhiều so với trồng lúa, đây là mô hình rất có triển vọng. Thế nhưng, sản phẩm này ít người biết.

Anh Hoàng Minh Luyến (SN 1983, thôn Phú Minh, xã Kỳ Anh) cho hay: "Thời gian qua, được hỗ trợ của chính quyền địa phương, tôi đã đầu tư thiết kế bao bì, nhãn mác… Tuy nhiên, sản phẩm này vẫn cần thời gian xây dựng thương hiệu, quảng bá, giới thiệu sản phẩm và phát triển thị trường. Nếu có cơ hội quảng bá, chắc chắn sản phẩm sẽ được người tiêu dùng đón nhận".

Nâng tầm giá trị sản phẩm "made in Hà Tĩnh"

Ông Ngô Đình Long, Phó Chánh Văn phòng Điều phối Nông thôn mới tỉnh Hà Tĩnh cho biết, để tháo gỡ những khó khăn trên, Hà Tĩnh đang tiếp tục hoàn thiện cơ chế hỗ trợ các chủ thể OCOP theo hướng đồng bộ và thực chất hơn.

Hội chợ Công thương vùng Bắc Trung Bộ - Hà Tĩnh năm 2025 đang được tổ chức là chương trình trọng điểm của tỉnh Hà Tĩnh để xúc tiến thương mại.

Trước hết là thúc đẩy việc liên kết chuỗi giá trị, khuyến khích các doanh nghiệp lớn tham gia vào OCOP, tạo cơ hội cho các HTX và hộ sản xuất nhỏ được "nâng cấp" cả về quy mô lẫn chất lượng. Các mô hình liên kết sản xuất theo cụm ngành hoặc theo chuỗi dọc – từ nguyên liệu đến tiêu thụ – cần trở thành định hướng lâu dài.

"OCOP không chỉ là chương trình kinh tế mà còn gắn liền với phát triển văn hóa, du lịch và xây dựng nông thôn mới. Do đó, Hà Tĩnh đang hướng đến việc khai thác mạnh hơn lợi thế bản địa, câu chuyện truyền thống và giá trị văn hóa để nâng tầm sản phẩm", ông Long nói.

Đồng thời, Hà Tĩnh cũng chú trọng xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường trong và ngoài nước để sản phẩm OCOP khẳng định vị thế xứng tầm, mang lại thu nhập bền vững cho người dân.

Hội chợ Công thương vùng Bắc Trung Bộ - Hà Tĩnh năm 2025 đang được tổ chức là hoạt động thuộc Chương trình cấp quốc gia về xúc tiến thương mại năm 2025 được Bộ Công thương và UBND tỉnh Hà Tĩnh chỉ đạo thực hiện là một trong những chương trình trọng điểm của địa phương để hiện thực hóa nội dung trên.

Quy mô hội chợ có 200 gian hàng với sự tham gia của 146 doanh nghiệp, tổ chức đến từ các tỉnh, thành phố: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Nghệ An, Thanh Hóa, Ninh Bình, Phú Thọ, Hưng Yên, Lai Châu, Cao Bằng, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Gia Lai cùng 69 xã, phường và các đơn vị trong tỉnh.

Các sản phẩm đặc trưng của Hà Tĩnh có điều kiện tiếp cận khách hàng, tìm kiếm đối tác, mở rộng thị trường tiêu thụ.

Về việc này, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Huy Thành cho biết thêm, Hà Tĩnh là vùng đất của nhiều đặc sản nổi tiếng, có giá trị kinh tế cao như: kẹo cu đơ, bưởi Phúc Trạch, cam Khe Mây, cam bù Hương Sơn, trầm hương Hương Khê, nhung hươu, thủy hải sản...

Các sản phẩm của Hà Tĩnh ngày càng khẳng định vị thế trên thị trường trong nước và xuất khẩu. Tính đến nay, Hà Tĩnh có 190 sản phẩm được công nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh, cấp khu vực, cấp quốc gia; có 267 sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên.

Vì vậy, việc tham gia Hội chợ Công thương vùng Bắc Trung bộ – Hà Tĩnh năm 2025 là cơ hội quan trọng để các chủ thể quảng bá thương hiệu các sản phẩm đặc sản, OCOP; đồng thời tăng cường liên kết sản xuất – tiêu thụ, tìm kiếm đối tác, mở rộng thị trường tiêu dùng. Đặc biệt là những sản phẩm chưa có điều kiện để quảng bá rộng rãi.

"Hội chợ Công thương vùng Bắc Trung Bộ - Hà Tĩnh năm 2025 hứa hẹn tiếp tục tạo động lực mới cho hoạt động thương mại của tỉnh và toàn khu vực, mở ra cơ hội hợp tác và phát triển cho doanh nghiệp; đồng thời góp phần lan tỏa phong trào Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam", Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh nhấn mạnh.

Nguyễn Anh Ngọc