ĐBQH đề xuất điều tra tình trạng dùng gỗ quý tự nhiên làm bàn ghế, tủ, giường

Sáng 28/10, trong khuôn khổ kỳ họp thứ 10, Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về Báo cáo của Đoàn Giám sát và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về kết quả giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành”.

Tham gia thảo luận, góp ý, đại biểu Trần Văn Tuấn (Đoàn Bắc Ninh) chỉ ra thực tế hiện nay, diện tích đất hai bên các tuyến đường giao thông của chúng ta khá lớn, nhưng do chưa có quy định cụ thể vừa khuyến khích vừa bắt buộc trồng cây xanh nên phần lớn diện tích này đang để cỏ dại mọc, gây lãng phí.

Đại biểu đoàn Bắc Ninh đề xuất, qua đợt giám sát này, cần tiếp tục nghiên cứu, xây dựng cơ chế, chính sách cụ thể để vừa bắt buộc, vừa khuyến khích trồng cây xanh hai bên đường giao thông.

Ông nêu bốn nhóm chính sách chủ yếu. Trong đó, có chính sách tài chính hỗ trợ trực tiếp cho cộng đồng, doanh nghiệp tham gia trồng cây xanh ven đường. Cụ thể, quy định ưu đãi về thuế, phí đối với doanh nghiệp trồng và chăm sóc cây xanh; cho phép tính chi phí trồng, chăm sóc cây vào chi phí hợp lệ khi xác định thuế thu nhập doanh nghiệp.

Xem xét miễn, giảm phí sử dụng lòng, lề đường hoặc quảng cáo ngoài trời cho doanh nghiệp tham gia trồng cây. Đồng thời, hỗ trợ giống cây, kỹ thuật, thành lập quỹ trồng cây xanh cộng đồng từ ngân sách nhà nước và nguồn xã hội hóa.

Chính sách thứ hai là thúc đẩy phong trào “Tết trồng cây”, “Ngày Môi trường thế giới” trở nên thiết thực hơn, qua đó nâng cao nhận thức của cộng đồng, doanh nghiệp và cá nhân; huy động nguồn lực xã hội cho công tác trồng cây.

“Cần công nhận, vinh danh doanh nghiệp, cá nhân tích cực trồng và chăm sóc cây, xem đây là tiêu chí cộng điểm khi xét “Doanh nghiệp xanh”. Đồng thời, gắn việc trồng cây với trách nhiệm xã hội, coi đây là hoạt động góp phần nâng cao uy tín, thương hiệu doanh nghiệp”, ông nói thêm.

Chính sách thứ ba đại biểu nêu ra là quy hoạch. Theo ông, cần quy định bắt buộc các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, công trình xây dựng phải trồng cây dọc các tuyến giao thông kết nối; Giao chỉ tiêu trồng cây hàng năm cho các địa phương, trong đó có chỉ tiêu trồng cây hai bên đường.

Khi phê duyệt dự án giao thông có hạng mục cây xanh, cần quy định rõ trong thiết kế và dự toán chi phí trồng, chăm sóc cây.

Cuối cùng, đại biểu cho rằng cần có chính sách nhận chăm sóc cây xanh, xây dựng ứng dụng (app) để người dân, doanh nghiệp phản ánh tình trạng cây xanh ven đường, giúp cơ quan chức năng theo dõi, bảo vệ hiệu quả.

Đồng thời, cần nghiên cứu chọn loại cây phù hợp với điều kiện từng vùng, ưu tiên các loài cây có giá trị sinh thái và tính biểu tượng cao để trồng dọc tuyến đường.

Tham gia góp ý kiến, ĐBQH Nguyễn Lân Hiếu (đoàn Gia Lai) bày tỏ ấn tượng với các kết quả của Đoàn Giám sát đã thực hiện. Tuy nhiên, có một vấn đề mà đại biểu thấy rất quan trọng trong môi trường đó là bảo vệ rừng.

Theo đại biểu Nguyễn Lân Hiếu, số liệu của đoàn giám sát chưa được nhấn mạnh, chưa có thống kê cụ thể. Đoàn giám sát cũng đã nói đến việc phải phủ xanh những vùng rừng đã bị chặt. Tuy nhiên, việc cần nhất hiện nay là phải cố gắng làm sao giữ được rừng tự nhiên vẫn còn.

"Những cây lâu năm chính là những lá phổi của chúng ta. Đây cũng là cơ chế hữu hiệu để giữ đất và nước, tránh hiện tượng sạt lở, lũ lụt ngày càng diễn ra thường xuyên, nghiêm trọng hơn ở khắp mọi vùng của đất nước", ông Hiếu nêu và nhấn mạnh, giá trị to lớn của rừng đã được khẳng định trong rất nhiều văn kiện của Đảng và Nhà nước, nhưng diện tích rừng tự nhiên vẫn bị thu hẹp từ năm này sang năm khác, chưa có dấu hiệu dừng lại.

Thực trạng này hiện nay cho thấy kế hoạch chuyển đổi rừng cho mục đích phát triển kinh tế - xã hội ở nhiều tỉnh thành Việt Nam vẫn đang được cân nhắc, dự toán trong vòng 10 năm tới sẽ vẫn tiếp tục có rừng phải chuyển đổi để phục vụ mục đích xây dựng sản xuất trong hoạt động phát triển kinh tế - xã hội.

Chính vì vậy, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu cho rằng, cần phải có các báo cáo cụ thể hơn về tình hình bảo vệ rừng tự nhiên của đoàn giám sát. Bao nhiêu rừng sẽ được sử dụng trong tương lai và kế hoạch trồng lại như thế nào, trồng cây gì?

Đặc biệt, theo đại biểu Nguyễn Lân Hiếu, cần phải có điều tra tình trạng sử dụng gỗ quý tự nhiên để làm các vật dụng như bàn ghế, tủ, giường hiện nay trong thực tế diễn ra như thế nào.

"Rất cần các con số để chứng minh được chúng ta đang kiên quyết bảo vệ rừng và đã thu được những kết quả khả quan hay không", ông Hiếu nhấn mạnh.

Theo ông, thực tế muốn bảo vệ rừng cần đi vào hai vấn đề gốc rễ. Thứ nhất là phá rừng để lấy cây gỗ làm các vật dụng từ gỗ. Thứ hai là lấy đất rừng để phát triển sản xuất, phát triển các dự án. Do đó, đại biểu cho rằng cần phải nhìn thẳng vào vấn đề này để đưa ra những điều luật để làm sao bảo vệ được rừng.

Ông Hiếu cũng nêu dẫn chứng, rất nhiều nước trên thế giới hiện nay đã tập trung vào việc bảo vệ rừng bằng các điều luật, ví dụ như Na Uy có hẳn một điều luật là chống phá rừng. Trung Quốc cũng đã có rất nhiều cải tiến trong việc trồng rừng và bảo vệ rừng.

"Chúng ta cần phải nhấn mạnh vấn đề này", ông Hiếu nói.

Thiên Tuấn