Đề nghị tăng mức phạt, công khai vi phạm về bảo vệ môi trường

Các đại biểu Quốc hội thảo luận tại hội trường chiều 28-10. Ảnh: Quochoi.vn

Bổ sung hình thức công bố, thông báo đến nơi cư trú

Đại biểu Đào Chí Nghĩa (Đoàn Cần Thơ) nêu thực trạng đáng lo ngại khi chất thải vẫn đang bị xả thẳng ra môi trường mà không qua bất kỳ khâu xử lý nào, hoặc chỉ được xử lý sơ sài, chưa đạt quy chuẩn về môi trường.

Theo đại biểu, vướng mắc lớn hiện nay là chi phí đầu tư cho xử lý nước thải rất cao, trong khi giá dịch vụ thoát nước, xử lý nước thải vẫn thấp. Bên cạnh đó, phần lớn các đô thị hiện nay sử dụng hệ thống nước thải chung giữa nước mưa và nước thải sinh hoạt, khiến việc thu gom, xử lý gặp nhiều khó khăn.

Đại biểu Đào Chí Nghĩa (Đoàn Cần Thơ) phát biểu thảo luận. Ảnh: Quochoi.vn

Từ thực tiễn giám sát môi trường tại thành phố Hồ Chí Minh, đại biểu Đào Chí Nghĩa đề nghị Quốc hội và Chính phủ sớm có giải pháp đồng bộ nhằm khắc phục những bất cập nêu trên. Trong đó, Quốc hội cần xem xét sửa đổi, bổ sung Luật Xử lý vi phạm hành chính theo hướng tăng mức xử phạt trong lĩnh vực bảo vệ môi trường và vệ sinh môi trường.

“Cần bổ sung hình thức công bố, thông báo đến nơi cư trú, nơi làm việc, học tập hoặc công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng về việc xử lý vi phạm trong lĩnh vực này”, đại biểu Đào Chí Nghĩa kiến nghị.

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà (Đoàn Quảng Ninh) phát biểu thảo luận. Ảnh: Quochoi.vn

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà (Đoàn Quảng Ninh) cho biết, các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường thời gian qua đã tạo ra chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, môi trường vẫn là một trong những thách thức lớn nhất của phát triển bền vững, đòi hỏi phải tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách và nâng cao hiệu quả quản lý lĩnh vực này trong giai đoạn tới.

Theo đại biểu, hiện nhiều khu phụ trợ của khu công nghiệp phải đầu tư hệ thống xử lý nước thải riêng, gây lãng phí và khó quản lý, trong khi một số khu liền kề có hệ thống xử lý tập trung công suất dư thừa lại không được cấp phép đấu nối dùng chung. Bên cạnh đó, chưa có tiêu chí cụ thể về tính ổn định, lâu dài của phương án đấu nối, dẫn đến tình trạng xin phép tạm thời để hợp thức hóa hồ sơ môi trường.

Vì thế, đại biểu đề nghị ban hành cơ chế linh hoạt cho phép đấu nối chung hệ thống xử lý nước thải giữa các khu, cụm công nghiệp có điều kiện kỹ thuật phù hợp; ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn hướng dẫn việc tái sử dụng nước thải đã xử lý cho các mục đích phù hợp, như: Tưới cây, rửa đường, dập bụi…, nhằm tiết kiệm tài nguyên và giảm áp lực môi trường.

Đại biểu Nguyễn Thị Huế (Đoàn Thái Nguyên) phát biểu thảo luận. Ảnh: Quochoi.vn

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Thị Huế (Đoàn Thái Nguyên) cho biết, chất thải từ thiết bị điện tử và pin năng lượng mặt trời ngày càng trở thành thách thức nghiêm trọng đối với môi trường toàn cầu. Các tấm pin hết hạn sử dụng đang tạo ra lượng lớn rác thải chứa kim loại nặng, như: Chì, thủy ngân… có thể gây ô nhiễm đất, nước và ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe con người.

Từ thực tiễn trên, đại biểu kiến nghị xây dựng tiêu chuẩn quốc gia cho việc thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải công nghệ và năng lượng mặt trời; thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, khuyến khích doanh nghiệp tái sử dụng linh kiện, vật liệu, giảm khai thác tài nguyên mới.

Triển khai 4 nhóm giải pháp bảo vệ môi trường

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng nghiêm túc tiếp thu đầy đủ ý kiến của các đại biểu; đồng thời cho biết, sẽ thể chế hóa trong quá trình tham mưu, hoạch định, ban hành và tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng phát biểu tiếp thu giải trình. Ảnh: Quochoi.vn

Bộ trưởng Trần Đức Thắng cho biết, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 đánh dấu một bước tiến quan trọng trong tư duy và phương thức phát triển bền vững của Việt Nam. Đây không chỉ là khuôn khổ pháp lý về kỹ thuật quản lý môi trường, mà còn khẳng định tinh thần đổi mới, trách nhiệm và hành động vì tương lai xanh của đất nước.

Về quản lý rác thải sinh hoạt, rác thải nhựa, Bộ trưởng thừa nhận, dù đã có nhiều cố gắng, nỗ lực nhưng vẫn còn một số tồn tại, hạn chế trong công tác này. Bên cạnh nguyên nhân từ một số cơ chế, chính sách còn chậm được triển khai, còn phải kể đến các nguyên nhân trở ngại chính. Đó là hạ tầng kỹ thuật về thu gom, phân loại và xử lý rác thải thiếu, yếu và chưa đồng bộ; thói quen xả rác của người dân chậm được thay đổi. Đây là vấn đề cần được quan tâm giải quyết căn bản trong thời gian tới.

Các đại biểu Quốc hội thảo luận tại hội trường chiều 28-10. Ảnh: Quochoi.vn

Về ô nhiễm môi trường không khí, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã trình Thủ tướng Chính phủ kế hoạch hành động quốc gia về quản lý chất lượng môi trường không khí giai đoạn 2026-2030, tầm nhìn đến năm 2045. Trong đó, Bộ đã đề xuất một số giải pháp, như: Hoàn thiện thể chế, chính sách về kiểm soát chặt chẽ các nguồn phát thải chính, nâng cao năng lực quan trắc, kiểm kê phát thải, cảnh báo, dự báo, về chuyển đổi phương tiện giao thông xanh...

Bên cạnh những kết quả đạt được, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng nhận thức sâu sắc rằng, công tác bảo vệ môi trường còn không ít tồn tại, hạn chế, đúng như Đoàn giám sát và các đại biểu Quốc hội đã chỉ ra.

Từ thực tế trên, Bộ trưởng Trần Đức Thắng đưa ra 4 nhóm giải pháp để bảo vệ môi trường bền vững thời gian tới. Trong đó, trọng tâm là kinh tế hóa môi trường, tạo động lực cho phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế carbon thấp.

Đồng thời, chú trọng việc phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn, tiếp tục đơn giản hóa, cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ các điểm nghẽn về đầu tư… Đặc biệt, tạo đột phá về quản lý chất thải, huy động nguồn lực để xử lý triệt để các điểm nóng về ô nhiễm.

Đình Hiệp