Đề xuất áp thuế tiêu thụ đặc biệt với rượu bia từ 2028

Sáng 18-3, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức Hội thảo tham vấn hoàn thiện dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB).

Phát biểu khai mạc, ông Đậu Anh Tuấn - Trưởng Ban Pháp chế, Phó Tổng Thư ký VCCI cho rằng dự thảo Luật Thuế TTĐB được xây dựng trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam và thế giới đang đối mặt với nhiều thách thức, khu vực doanh nghiệp đang đối mặt với rất nhiều khó khăn.

"Năm 2024, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường tăng 14,7% so với năm 2023", ông Đậu Anh Tuấn nói.

Ông Đậu Anh Tuấn - Trưởng Ban Pháp chế, Phó Tổng Thư ký VCCI. Ảnh: X.Đ

Trong khi đó, Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên trong năm 2025 và 2 con số giai đoạn 2026-2030. Theo đó, để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động và hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng kinh tế, ông Đậu Anh Tuấn kiến nghị việc tăng thuế TTĐB cần được cân nhắc kỹ lưỡng, để hài hòa mục tiêu tăng thu ngân sách nhà nước và tăng trưởng kinh tế.

Làm rõ hơn các vấn đề, TS Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế Trưởng BIDV, cho rằng tăng thuế TTĐB sẽ khiến doanh nghiệp khó tiêu thụ hàng hóa và phải thu hẹp sản xuất. Điều này sẽ khiến người lao động bị mất việc làm, ảnh hưởng đến an sinh xã hội và tăng trưởng kinh tế.

Đặc biệt, tăng thuế TTĐB với mặt hàng bia, rượu sẽ khiến người tiêu dùng chuyển sang các mặt hàng khác, mặt hàng rượu lậu gia tăng, ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng và nhà nước thất thu ngân sách.

“Thuế TTĐB đối với đồ uống nếu được thiết kế phù hợp có thể giúp hạn chế tiêu dùng, ngược lại nếu không phù hợp có thể tạo ra một số hệ lụy tiêu cực cho nền kinh tế như gia tăng tình trạng trốn, lậu thuế, xói mòn nguồn thu ngân sách, ảnh hưởng nhiều mặt đến chuỗi cung ứng sản xuất trong nước”, TS Cấn Văn Lực khẳng định.

Ông Cấn Văn Lực đề nghị giãn hiệu lực bắt đầu áp dụng tăng thuế TTĐB với mặt hàng bia, rượu bắt đầu từ năm 2028 thay vì năm 2026 và nên áp dụng theo phương án 1.

Đưa ra ý kiến, TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh cho hay, Nhà nước đang có rất nhiều chính sách ưu đãi thuế để kích cầu, hỗ trợ doanh nghiệp. Do đó, nếu áp thuế TTĐB với bối cảnh doanh nghiệp trong ngành đang khó khăn như vậy là đi ngược lại các chính sách kích cầu.

Phân tích về mục tiêu điều chỉnh hành vi người tiêu dùng, ông Thành khẳng định, đối với mặt hàng bia rượu áp thuế không giảm được tiêu dùng vì người tiêu dùng có xu hướng chuyển sang các sản phẩm bất hợp pháp. Trong khi, Nghị định 100 đã làm giảm tiêu dùng mặt hàng này. "Cơ quan soạn thảo cần xem xét các biện pháp khác chứ không phải chỉ tăng thuế, giãn thuế cũng là một cách hợp lý".

Lắng nghe các ý kiến, ông Vũ Tuấn Anh, Đại diện Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội nhấn mạnh “chính sách thuế không tạo ra biến động lớn và tác động xấu đến hoạt động sản xuất kinh doanh”. Ông cho biết sẽ ghi nhận các ý kiến và tiếp tục nghiên cứu thêm

Ông cũng thẳng thắn chia sẻ, đồng tình với các ý kiến nhưng cũng cần cân nhắc làm sao cho chính sách phải “hài hòa nhất”, không thể theo hoàn toàn ý kiến các hiệp hội, doanh nghiệp.

MINH TRÚC