Đề xuất cho hộ kinh doanh kê khai thử thuế không xử phạt

Những thay đổi trong chính sách thuế đang đặt ra áp lực đối với các hộ kinh doanh cá thể, tiểu thương nhỏ lẻ. Ảnh: Quỳnh Danh.

Những thay đổi trong chính sách thuế thời gian gần đây đang đặt ra yêu cầu chuyển mình mạnh mẽ đối với hộ kinh doanh cá thể và tiểu thương nhỏ lẻ trên cả nước.

Chia sẻ với Tri Thức - Znews, ông Đỗ Duy Thanh, Giám đốc Công ty tư vấn FnB Director và Horeca Business School nhận định việc bỏ thuế khoán được xem là giải pháp để tăng cường tính minh bạch và kiểm soát ngân sách. Nhưng nếu thực hiện cứng nhắc, không có giai đoạn chuyển tiếp hợp lý, rất dễ dẫn đến hệ quả ngược. Các hộ kinh doanh sẽ co cụm, ngừng mở rộng, né tránh hoặc chuyển sang hình thức “ẩn doanh thu” tinh vi hơn.

Cân nhắc giai đoạn thử nghiệm kê khai không xử phạt

Trong bối cảnh này, ông Đỗ Duy Thanh đề xuất cơ quan quản lý cho phép hộ kinh doanh có giai đoạn thử nghiệm kê khai không xử phạt.

"Điều này giúp hộ kinh doanh làm quen, sai thì sửa, không bị phạt ngay lập tức, từ đó tạo niềm tin và động lực chuyển đổi", vị chuyên gia nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, cơ quan quản lý có thể tiến tới việc tích hợp hệ sinh thái hỗ trợ từ phần mềm miễn phí, dịch vụ kế toán đồng hành, tư vấn quản lý dòng tiền đến kết nối vay vốn ngân hàng. Khi thấy rõ lợi ích, hộ kinh doanh sẽ chủ động thay đổi.

Cuối cùng, ông Thanh đề xuất cần truyền thông lại câu chuyện này dưới góc nhìn cơ hội chứ không chỉ là nghĩa vụ.

"Chuyển đổi để lớn mạnh, không chỉ để đóng thuế. Chỉ khi thông điệp đúng, ngôn ngữ phù hợp với người lao động phổ thông, quá trình chuyển đổi mới đạt được mục tiêu kép: nuôi dưỡng kinh doanh nhỏ và minh bạch hóa quản lý tài chính quốc gia", ông Thanh kết luận.

Ông Đỗ Duy Thanh, Giám đốc Công ty tư vấn FnB Director và Horeca Business School. Ảnh: FBNV.

Đại diện iPOS.vn - doanh nghiệp cung cấp giải pháp phần cứng và phần mềm cho doanh nghiệp F&B - cho biết đã làm việc với nhiều chủ hộ kinh doanh và được chia sẻ đang gặp tình trạng vừa chạy vừa chỉnh khi vừa xoay sở duy trì quán, vừa học cách thích nghi với loạt thay đổi mới đang ập đến rất nhanh.

Vị đại diện cũng cho biết doanh nghiệp đang "quá tải" khi hỗ trợ các chủ quán nhỏ lẻ chuyển đổi sang mô hình thuế mới.

iPOS.vn phải cùng lúc triển khai giải pháp cho hàng trăm nghìn khách hàng, đồng thời cũng phải đào tạo nội bộ để đảm bảo ai trong đội ngũ cũng nắm chắc nghiệp vụ, xử lý nhanh - chuẩn - đúng hạn.

Đại diện doanh nghiệp đề xuất cơ quan quản lý có thể cân nhắc một số giải pháp thiết thực như gia hạn thời gian chuyển đổi cho nhóm hộ kinh doanh.

Bên cạnh đó, việc tăng cường truyền thông, đào tạo chuyên biệt theo đặc thù từng ngành nghề cũng rất quan trọng. Ngành F&B có những đặc thù rất riêng về mô hình vận hành, giờ cao điểm, cách xử lý đơn hàng… nên cần tài liệu, hướng dẫn và tập huấn phù hợp với thực tế kinh doanh.

Ngoài ra, chính sách hỗ trợ tài chính ban đầu như miễn/giảm phí khởi tạo, tặng hóa đơn điện tử hay chữ ký số… cũng rất cần thiết để giảm gánh nặng cho hộ kinh doanh. Cuối cùng, quy trình khai báo - tra cứu cần được đơn giản hóa, dễ sử dụng với người không chuyên.

Không nên truy thu thuế cứng nhắc

Về phía cơ quan quản lý, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam nhận định những ngày đầu tháng 6 vừa qua, vì chính sách mới áp dụng nên nhiều hộ kinh doanh lúng túng, chưa biết phải làm như thế nào.

Bà Cúc cho rằng cơ quan thuế cần nghiên cứu giải pháp linh hoạt, phù hợp hơn. Theo đó, với những hộ kinh doanh nộp theo hình thức thuế khoán chuyển sang kê khai, doanh thu thay đổi thì cơ quan thuế nên cân nhắc việc có thể không truy thu để khuyến khích họ tự giác kê khai đầy đủ trong những kỳ sau.

Bên cạnh đó, cơ quan thuế cần tăng cường phối hợp với các nhà cung cấp giải pháp hóa đơn điện tử để hỗ trợ thiết bị, phần mềm, giảm chi phí kết nối cho hộ kinh doanh, đồng thời cử cán bộ xuống địa bàn để hướng dẫn trực tiếp cách sử dụng hệ thống.

“Về phía cá nhân kinh doanh, hộ kinh doanh cần lưu ý tuân thủ chính sách thuế, tránh vi phạm pháp luật”, bà Cúc nhấn mạnh.

Ngoài ra, cơ quan thuế và cơ quan truyền thông cần tăng cường tuyên truyền, phổ biến để người nộp thuế hiểu rõ, hiểu đúng về chính sách thuế nhằm thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của mình.

Bà Nguyễn Thị Cúc, nguyên Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế (nay là Cục Thuế), Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam. Ảnh: VTCA.

Liên quan lo lắng có thể bị truy thu thuế khoán của các hộ kinh doanh, ông Mai Sơn, Phó cục trưởng Cục Thuế, khẳng định không có chuyện truy thu thuế khoán.

Cụ thể, lãnh đạo Cục Thuế cho biết thuế khoán được xác định dựa trên dữ liệu của cơ quan thuế kết hợp với tờ khai của hộ kinh doanh. Trong năm, nếu có biến động doanh thu vượt quá 50% (tăng hoặc giảm), hộ kinh doanh có thể chủ động đề nghị điều chỉnh mức thuế. Trong đó, điều chỉnh chỉ tính từ thời điểm có biến động trở về sau.

"Đó là quy định pháp luật, làm gì có câu chuyện truy thu ở chính sách này", ông Sơn nhấn mạnh.

Trước thực tế nhiều hộ kinh doanh lựa chọn thu tiền mặt hoặc chuyển khoản qua nhiều tài khoản cá nhân nhằm né thuế, bà Hà Vân - Cố vấn Tài chính của CTCP Tư vấn Đầu tư và Quản lý Tài sản FIDT, cảnh báo đây là những phương thức tiềm ẩn rủi ro pháp lý, có thể khiến người kinh doanh bị truy thu hoặc xử phạt nếu không minh bạch doanh thu. Do đó, các hộ kinh doanh cần sớm chuyển đổi sang mô hình minh bạch, số hóa sổ sách và hóa đơn để tránh rủi ro về sau.

“Hộ kinh doanh nên xây dựng các phương án chủ động để nắm bắt thông tin đầy đủ và chính thống. Việc tách bạch tài khoản kinh doanh, lưu lại bằng chứng giao dịch, ưu tiên hóa đơn đầu vào và nên kê khai doanh thu trung thực để bảo vệ mình”, bà Vân đưa lời khuyên.

Tối ưu hơn, các hộ kinh doanh nên trang bị mua hoặc thuê máy tính tiền để sử dụng phần mềm quản lý bán hàng kết hợp với hệ thống thuế thường cung cấp tính năng tạo và xuất hóa đơn điện tử, giúp tự động tính toán thuế và báo cáo với cơ quan thuế. Đồng thời đăng ký tài khoản nộp thuế điện tử, hóa đơn điện tử, lập mã số thuế riêng (nếu chưa có).

Hồng Nhung - Diệu Thanh