Đề xuất chuyển đổi công năng của ga Sài Gòn

Đoàn tàu khách đang vào ga Diêu Trì đón tiễn khách đi tàu

Cục Đường sắt Việt Nam đang xin ý kiến rộng rãi đối với báo cáo giữa kỳ Quy hoạch các tuyến, ga đường sắt khu vực đầu mối TP. HCM do Liên danh Công ty Cổ phần Tư vấn thiết kế giao thông vận tải phía Nam và Trung tâm Tư vấn Đầu tư phát triển GTVT xây dựng.

Theo quy hoạch, ga Sài Gòn với tổng diện tích khoảng 6,85 ha sẽ trở thành tổ hợp gồm nhiều công trình như: quảng trường bố trí cho ga metro, bến xe buýt, taxi, nơi đậu xe... nhằm phục vụ thu gom và chở khách. Tại khu vực ga không bố trí cơ sở sửa chữa, bảo dưỡng đầu máy toa xe do không có quỹ đất.

Ga Sài Gòn/Hòa Hưng là ga hành khách trung tâm của thành phố, tổ chức chạy tàu khách xuyên tâm theo hướng ga An Bình - Bình Triệu - Sài Gòn - Tân Kiên theo kiểu "con lắc" qua ga trung tâm.

Đồng thời, ga Sài Gòn cũng là ga trung tâm của các loại tàu khách: Bắc - Nam (khi tuyến đường sắt tốc độ cao nối vào trong khu vực đầu mối thông qua tuyến đường sắt Trảng Bom - Hòa Hưng hoặc tuyến đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu), tàu khách liên vận, tàu khách địa phương (vùng), tàu nội - ngoại ô.

Ngoài ra còn có 6 ga chính, trong đó ga An Bình là ga đầu mối hành khách phía Bắc thành phố; ga Bình Triệu là ga đón, tiễn cho hành khách lên xuống; ga Tân Kiên là ga đầu mối hành khách phía nam thành phố…

Về tổ chức vận tải, đơn vị tư vấn đề xuất tổ chức vận tải hàng hóa, hành khách trong khu vực đầu mối sẽ được quy hoạch theo hướng chuyên môn hóa cao, tách riêng luồng tàu hàng và luồng tàu khách: vận tải hàng hóa sẽ tiếp cận theo hướng vành đai, vận tải hành khách tiếp cận theo hướng đi vào trung tâm.

Cụ thể: tàu hàng khi vào khu vực đầu mối sẽ chạy theo đường sắt vành đai (tuyến song song với đường Vành đai 2 - tuyến TP.HCM - Cần Thơ); kết nối tàu hàng đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam vào khu vực đầu mối đường sắt TP. HCM theo hướng kết nối vào ga Trảng Bom.

Tàu khách phục vụ trực tiếp cho người dân thành phố sẽ được quy hoạch vào sâu trong khu trung tâm thành phố để thuận tiện cho việc tiếp cận của người dân: Tổ chức tàu khách đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam liên thông giữa ga Thủ Thiêm và ga Tân Kiên qua khu vực phía Nam thành phố; tổ chức chạy tàu khách nội - ngoại ô, tàu khách liên vùng, tàu địa phương, tàu khách liên vận xuyên tâm thành phố qua ga trung tâm Sài Gòn/Hòa Hưng.

Tại khu vực đầu mối TP. HCM sẽ quy hoạch 8 tuyến đường sắt gồm: Trảng Bom - Sài Gòn (Hòa Hưng) - Tân Kiên; Biên Hòa - Vũng Tàu; TP.HCM - Lộc Ninh; TP. HCM - Cần Thơ; tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam (đoạn Thủ Thiêm - cảng hàng không Long Thành); tuyến Thủ Thiêm - Long Thành; TP. HCM - Tây Ninh; đường sắt kết nối cảng Hiệp Phước, cảng Long An.

Cùng đó, tuyến đường sắt Hà Nội - TP. HCM hiện có sẽ được tập trung đầu tư nâng cấp, cải tạo bảo đảm an toàn chạy tàu và từng bước đưa vào cấp kỹ thuật nhằm phát huy được vai trò chủ lực của vận tải đường sắt về hành khách và hàng hóa.

Đồng thời, nghiên cứu, đầu tư, khởi công xây dựng mới một số tuyến, ga đường sắt vành đai, tuyến kết nối cảng biển lớn đáp ứng yêu cầu về năng lực vận tải đường sắt cũng như khả năng khai thác kết nối liên thông các tuyến đường sắt trong khu đầu mối, tạo tiền đề cho việc từng bước chuyển đổi công năng các đoạn tuyến đường sắt quốc gia trong khu vực nội đô như: tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam (đoạn Nha Trang - TP. HCM); tuyến Biên Hòa - Vũng Tàu kết nối ra cảng Thị Vải, Cái Mép; tuyến TP. HCM - Cần Thơ; tuyến TP. HCM - Lộc Ninh; tuyến Thủ Thiêm - Long Thành...

Tầm nhìn đến năm 2050, cơ bản hoàn thiện mạng lưới đường sắt khu vực đầu mối TP. HCM bảo đảm kết liên thông, an toàn, hiệu quả giữa các tuyến đường sắt. Qua đó kết nối thuận tiện với các phương thức vận tải khác và các trung tâm kinh tế trọng điểm khu vực phía Nam cũng như các trung tâm kinh tế của đất nước.

Tùng Lộc