Đề xuất hoãn tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đến năm 2028

VCCI đề xuất hoãn tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đến năm 2028 với mức tăng 5% mỗi hai năm. Ảnh: TL

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa gửi công văn đến Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, góp ý về dự thảo Luật Thuế Tiêu thụ Đặc biệt (TTĐB) sửa đổi.

Về lộ trình và mức tăng thuế TTĐB, VCCI bày tỏ lo ngại rằng mức tăng thuế TTĐB cao và lộ trình đột ngột trong cả hai phương án của dự thảo có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực.

Cụ thể, tăng thuế quá nhanh sẽ gây áp lực lớn lên doanh nghiệp, chuỗi cung ứng, cản trở điều chỉnh chiến lược, đầu tư công nghệ và nâng cao chất lượng. Hệ quả có thể là thu hẹp sản xuất, thua lỗ, phá sản, ảnh hưởng việc làm của hàng triệu lao động.

Ngoài ra, thuế cao có thể thúc đẩy buôn lậu khiến ngân sách thất thu, gia tăng áp lực quản lý thị trường và rủi ro cho người tiêu dùng.

VCCI cho rằng chưa có bằng chứng rõ ràng việc tăng mạnh thuế TTĐB sẽ giảm đáng kể tiêu dùng. Thay vào đó, người dân có thể chuyển sang hàng không chính thức hoặc cắt giảm chi tiêu ở lĩnh vực khác, khiến mục tiêu bảo vệ sức khỏe cộng đồng khó đạt được.

Về kinh tế vĩ mô, theo VCCI, các phương án trong dự thảo có thể giảm giá trị gia tăng ngành và ảnh hưởng GDP. Ngắn hạn, thu ngân sách có thể tăng, nhưng dài hạn, sản lượng hợp pháp giảm và thị trường phi chính thức mở rộng sẽ tác động xấu đến nguồn thu.

Do đó, VCCI đề xuất lùi tăng thuế TTĐB đến 2028, áp dụng mức tăng 5% mỗi hai năm để doanh nghiệp thích ứng, đảm bảo chính sách khả thi và giảm tác động tiêu cự

Trước đó, trong dự thảo dự thảo Luật TTĐB sửa đổi, Bộ Tài chính đưa ra phương án chung cho các mặt hàng chịu thuế theo hướng tăng dần theo lộ trình từ năm 2026-2030.

Mục tiêu là hạn chế tiêu dùng các mặt hàng có hại cho sức khỏe, môi trường, đồng thời tăng nguồn thu ngân sách.

Trong đó, nhóm hàng rượu, bia sẽ tăng thuế suất dần theo từng năm với 2 phương án chính. Phương án 1 là tăng từ 65% lên 70% năm 2026, sau đó mỗi năm tăng 5%, đạt 90% vào năm 2030. Phương án 2 là tăng mạnh hơn, lên 80% năm 2026, sau đó mỗi năm tăng 5%, đạt 100% vào năm 2030.

Với mặt hàng này, VCCI đề nghị xem xét kỹ việc tăng thuế để bảo vệ sức khỏe cộng đồng mà không ảnh hưởng tiêu cực đến ngành, tăng theo lộ trình hợp lý, tránh gây sốc thị trường, đồng thời siết chặt kiểm soát chất lượng, nguồn gốc để ngăn buôn lậu, hàng giả.

Đối với hàng thuốc lá, cơ quan soạn thảo đề xuất áp dụng thuế suất tuyệt đối thay vì thuế theo phần trăm như trước với lộ trình gồm năm 2026 là 2.000 đồng/bao; năm 2028 là 4.000 đồng/bao và năm 2030 là 6.000 đồng/bao.

VCCI ủng hộ tăng thuế TTĐB với thuốc lá để giảm tỷ lệ hút thuốc nhưng đề nghị xem xét mức tăng và lộ trình hợp lý để tránh buôn lậu, hàng giả. Với thuốc lá điện tử, cần chính sách thuế phù hợp, dựa trên đánh giá khoa học về an toàn và tác động sức khỏe.

Bên cạnh đó, liên đoàn cũng đề nghị cân nhắc kỹ việc áp thuế TTĐB với nước ngọt, dựa trên nghiên cứu khoa học và kinh nghiệm quốc tế. Mục tiêu là giảm tiêu thụ đường, bảo vệ sức khỏe nhưng không ảnh hưởng tiêu cực đến ngành. Thuế cần đi kèm với giáo dục, nâng cao nhận thức về tác hại của đường.

Bình Dương