Đề xuất mở rộng 18 đoạn cao tốc Bắc - Nam lên 6 làn xe

Bộ Xây dựng vừa báo cáo Chính phủ phương án đầu tư mở rộng 18 đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông theo phương thức đối tác công tư (PPP), với sơ bộ tổng mức đầu tư hơn 152.000 tỉ đồng.

Theo phương án, toàn bộ các đoạn cao tốc sẽ được mở rộng ngay lên 6 làn xe. Bộ Xây dựng cũng đề xuất chia thành hai dự án lớn ở khu vực phía Bắc và phía Nam để giảm vốn ngân sách hỗ trợ, đồng thời bảo đảm tính đồng bộ, hiệu quả khai thác.

Hiện nay, tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông dài khoảng 2.055 km, quy mô 6-12 làn. Trong đó, 1.652 km đã khai thác, khoảng 388 km đang thi công giai đoạn 2021-2025, chủ yếu 4 làn hạn chế. Đến hết năm 2025, còn lại khoảng 1.222 km cao tốc 4 làn, gồm các đoạn: Cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng, Mai Sơn - Cam Lộ, Quảng Ngãi - Phan Thiết và Mỹ Thuận - Cà Mau.

Tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam sẽ thực hiện mở rộng nhiều đoạn trong thời gian tới. Ảnh: V.LONG

Để đáp ứng nhu cầu vận tải, Bộ Xây dựng đề xuất trước mắt mở rộng đoạn Hà Nội - TP.HCM, gồm 18 dự án thành phần, chiều dài khoảng 1.144 km. Riêng các đoạn Mỹ Thuận - Cần Thơ - Cà Mau chưa xem xét mở rộng do nhu cầu vận tải thấp, điều kiện thi công khó khăn, nguồn vật liệu khan hiếm. Trong số này có ba đoạn đang thu phí BOT, 15 đoạn đầu tư công, sau khi hoàn thành sẽ thu phí theo quy định.

Đối với phương án phân chia, Bộ Xây dựng cho rằng chia thành hai dự án phía Bắc (Mai Sơn - Quốc lộ 45 - Nghi Sơn - Diễn Châu) và phía Nam (Vĩnh Hảo - Phan Thiết - Dầu Giây) sẽ thuận lợi hơn: quy mô đủ lớn để các đoạn hiệu quả cao hỗ trợ đoạn hiệu quả thấp, hạn chế vốn nhà nước, rút ngắn thời gian thu phí tổng thể. Nhược điểm là yêu cầu nhà đầu tư có năng lực mạnh, song đã có nhiều doanh nghiệp như Xuân Trường, VIDIFI, Đèo Cả, Tập đoàn Sơn Hải quan tâm.

Với các dự án BOT trên tuyến Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm, Cam Lâm - Vĩnh Hảo, Bộ đã làm việc với nhà đầu tư. Tuy nhiên, do tính hấp dẫn thấp, các nhà đầu tư đề nghị cần vốn Nhà nước hỗ trợ. Theo Luật Đường bộ 2024, Bộ sẽ tiếp tục đàm phán; trường hợp cần thiết có thể ghép với các đoạn khác để nâng tính khả thi.

Tiến độ dự kiến: sau khi hoàn thành thiết kế cơ sở, việc thi công mất khoảng hai năm. Một số đoạn có thể khởi công từ quý II-2026 và khai thác cuối năm 2028. Toàn tuyến mở rộng dự kiến hoàn thành giai đoạn 2026-2030.

Bộ Xây dựng kiến nghị Chính phủ sớm cho ý kiến về phương án phân chia số lượng dự án, cơ chế sử dụng vốn Nhà nước và lộ trình thực hiện, để bảo đảm hiệu quả khi triển khai mở rộng tuyến cao tốc huyết mạch này.

VIẾT LONG