Đề xuất thay mức lương cơ sở bằng mức lương tham chiếu để đóng BHXH

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh.

Tiếp tục Kỳ họp thứ 7, Quốc hội dành cả ngày 27/5 để thảo luận tại hội trường về Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi). Đây là dự án luật đã được Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 6.

Một nội dung mới sẽ được thảo luận tại kỳ họp này là quy định về tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội, khi từ ngày 1/7 tới sẽ chính thức bỏ mức lương cơ sở theo chính sách cải cách tiền lương.

Trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật; Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, nội dung này chưa được dự liệu đầy đủ khi Chính phủ trình Quốc hội tại Kỳ họp 6 nên ngày 15/5/2024, Chính phủ đề xuất thay “mức lương cở sở” bằng “mức tham chiếu”.

Theo đó, Chính phủ đề xuất mức tham chiếu là mức tiền dùng để tính mức đóng, mức hưởng một số chế độ bảo hiểm xã hội trong Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi). Khi bãi bỏ mức lương cơ sở thì mức tham chiếu được Chính phủ điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế, phù hợp với khả năng của ngân sách Nhà nước và quỹ bảo hiểm xã hội.

Do đây là nội dung mới được đặt ra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ quan tâm đánh giá tác động và nghiên cứu bổ sung một số nội dung trong dự thảo Luật như bổ sung nguyên tắc cụ thể xác định mức tham chiếu; quy định giao Chính phủ hằng năm báo cáo Quốc hội về việc xây dựng và tổ chức thực hiện mức tham chiếu này đối với các chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế...

Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) có nhiều nội dung lớn, phức tạp nên Quốc hội dành nhiều thời gian thảo luận.

Hai phương án rút bảo hiểm xã hội một lần

Một nội dung được nhiều người quan tâm vẫn được thiết kế 2 phương án trong dự thảo Luật là điều kiện được rút bảo hiểm xã hội một lần.

Với phương án 1, người lao động được chia làm hai nhóm. Nhóm 1, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội trước khi Luật có hiệu lực (dự kiến 01/7/2025), sau 12 tháng không thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, không tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và có thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 20 năm.

Nhóm 2, người lao động bắt đầu tham gia bảo hiểm xã hội từ ngày Luật có hiệu lực trở đi thì không được áp dụng quy định điều kiện hưởng bảo hiểm xã hội một lần.

Với phương án 2, người lao động được giải quyết một phần nhưng tối đa không quá 50% tổng thời gian đã đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất. Thời gian đóng bảo hiểm xã hội còn lại được bảo lưu để người lao động tiếp tục tham gia và hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội.

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội cho biết, đa số ý kiến trong Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành phương án 1 của Chính phủ đề xuất và cũng là ý kiến của đa số người lao động tại một số địa phương được cơ quan chủ trì thẩm tra lấy ý kiến. Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ sớm có đề án hỗ trợ và ban hành quy định phù hợp, đồng thời đẩy mạnh công tác truyền thông để người lao động hiểu được lợi ích của việc hưởng lương hưu hằng tháng thay vì lựa chọn hưởng bảo hiểm xã hội một lần.

“Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng, đây là vấn đề khó, còn nhiều ý kiến khác nhau và liên quan trực tiếp đến quyền lợi của nhiều người lao động trong thời điểm hiện tại và khi hết tuổi lao động. Ủy ban Thường vụ Quốc hội trân trọng đề nghị các vị đại biểu Quốc hội tiếp tục thảo luận, cho ý kiến thêm về vấn đề này cũng như các phương án cụ thể để tạo sự đồng thuận khi trình Quốc hội thông qua,” Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh nhấn mạnh.

Đinh Nhung