Đề xuất thi hành sớm các luật: Đất đai; Nhà ở để tạo xung lực cho phát triển

Tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội

Dự thảo Luật quy định cho phép Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản có hiệu lực thi hành từ ngàỵ 1/8/2024; riêng khoản 10 Điều 255 và khoản 4 Điều 260 của Luật Đất đai đề xuất có hiệu lực từ ngày 1/1/2025; sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 209 Luật Các tổ chức tín dụng.

Phát biểu tại tổ, các đại biểu Quốc hội đánh giá cao sự quyết tâm, nỗ lực của Chính phủ về việc đề nghị điều chỉnh thời hạn có hiệu lực của các luật với mong muốn góp phần đẩy nhanh việc giải quyết tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn trong các chính sách pháp luật có liên quan, tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn mới.

Đại biểu Vũ Tiến Lộc hoan nghênh Chính phủ đã có tinh thần cải cách, quyết liệt để đưa các luật vào thi hành sớm 5 tháng.

Đại biểu Vũ Tiến Lộc thảo luận tại tổ.

Theo đại biểu, thời gian 5 tháng đối với nền kinh tế chúng ta sẽ mang lại nhiều động lực cho phát triển. Trong bối cảnh còn tồn tại một bộ phận cán bộ có tâm lý sợ sai, không dám chịu trách nhiệm, việc Chính phủ quyết tâm đẩy nhanh hoàn thiện các văn bản để đưa các Luật, đặc biệt là Luật Đất đai vào cuộc sống thể hiện tinh thần dũng cảm, không sợ trách nhiệm.

“Để 5 tháng nữa các luật có hiệu lực thi hành thì chắc chắn hơn cho mình nhưng lại làm chậm sự phát triển của đất nước” - đại biểu Vũ Tiến Lộc nói và cho rằng đây là tinh thần đẩy mạnh cải cách thể chế trong việc xây dựng hệ thống pháp luật.

Tuy nhiên, các đại biểu cũng bày tỏ lo ngại về việc ban hành đầy đủ các văn bản hướng dẫn, cũng như các quy định chuyển tiếp khi Luật có hiệu lực sớm.

Đoàn đại biểu Quốc hội Hà Nội thảo luận tại tổ.

Đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng, 4 luật này có tác động rất lớn đến toàn bộ các vấn đề của nền kinh tế; nếu triển khai sớm sẽ có hiệu quả cao, gỡ bỏ những “nút thắt” trong thực tiễn. Tuy nhiên, trong quá trình đẩy nhanh hiệu lực thi hành nếu không thận trọng sẽ có những vấn đề xảy ra; có yếu tố trước mắt nhưng cũng có những yếu tố tác động lâu dài. Đây là điều cần phải cân nhắc, suy nghĩ rất chín chắn.

Đánh giá cao dự thảo các Nghị định hướng dẫn thi hành Luật đã được nghiên cứu, xây dựng nghiêm túc, không chạy đua theo tiến độ, đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng, không nên đặt mục tiêu phải hoàn thành các nghị định hướng dẫn thi hành Luật trước 1/8, phải đặt chất lượng và tính đồng bộ lên cao nhất nhưng cũng phải bảo đảm hoàn thành trong năm 2024 theo quy định của các luật được Quốc hội thông qua.

Đại biểu Hoàng Văn Cường thảo luận tại tổ.

“Tôi đề xuất cho phép thực hiện sớm các luật này nhưng đặt ra yêu cầu Chính phủ phải hoàn thành các nghị định, thông tư hướng dẫn hoàn thành trước 31/12 với chất lượng cao nhất. Những nội dung trong Luật mới nếu khi thực hiện không được lợi như Luật cũ thì đối tượng thực hiện được lựa chọn từ nay cho đến 31/12”, đại biểu Hoàng Văn Cường nêu quan điểm.

Tạo áp lực rất lớn trong việc bảo đảm tiến độ

Đồng tình dự án Luật cần được thông qua để các luật có hiệu lực sớm, tuy nhiên đại biểu Phạm Đức Ấn cho rằng, băn khoăn của Ủy ban Kinh tế là có cơ sở khi việc các luật có hiệu lực sớm sẽ tạo áp lực rất lớn trong việc bảo đảm tiến độ, chất lượng của các văn bản cần được ban hành. Điển hình như Luật Đất đai năm 2024 mới chỉ có 1/16 văn bản quy định chi tiết được ban hành.

Đại biểu Phạm Đức Ấn cho rằng các luật có hiệu lực sớm sẽ có lợi nhiều hơn có hại.

Liên quan đề xuất quy định chuyển tiếp các luật, đại biểu Phạm Đức Ấn cho rằng, việc áp dụng sẽ có lợi nhiều hơn có hại, tuy nhiên cũng sẽ tạo ra việc áp dụng không đồng bộ, tạo khoảng trống về pháp luật.

Đại biểu cho rằng, trên thực tế, nhiều tỉnh đang e dè chờ đợi luật mới có hiệu lực để triển khai, mặc dù luật cũ vẫn hiệu lực, nhưng nhiều người vẫn ngại vì đang thực hiện luật này mà sang đầu năm sau làm theo luật mới không biết thực hiện thế nào. Nên tốt nhất là chờ đợi, vì vậy, nếu không cho Luật có hiệu lực sớm, đang ách tắc ở dưới.

Tuy nhiên, đại biểu Phạm Đức Ấn cho rằng, không phải làm cho xong để thực hiện, cốt lõi là phải đảm bảo chất lượng nhất, tập trung vấn đề khơi thông những bất cập ở luật cũ gây cản trở, tạo sự thông thoáng, đi vào thực tiễn.

“Với tinh thần áp dụng điều khoản mới, tôi cho rằng các luật có hiệu lực sớm sẽ có lợi nhiều hơn có hại. Nhưng nó sẽ có khoảng trống nhất định”, đại biểu Phạm Đức Ấn nêu quan điểm.

Trước đó, trình bày Tờ trình dự án Luật, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh cho biết, mục đích ban hành Luật sửa đổi này là nhằm đưa các nội dung đổi mới của Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản vào thực tiễn, sớm khắc phục những tồn tại hạn chế của pháp luật hiện hành.

Đồng thời khơi thông nguồn lực đất đai, lành mạnh hóa thị trường bất động sản, tạo động lực mới cho phát triển đất nước và thực hiện các chính sách an sinh xã hội.

Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý; tạo điều kiện cho doanh nghiệp và người dân sớm được tiếp cận chính sách đổi mới theo hướng có lợi như chính sách nhà ở xã hội, chính sách đất ở, đất sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số, quyền lợi của người có đất bị thu hồi, đơn giản hóa thủ tục hành chính...

Thẩm tra dự án Luật này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nêu rõ, Ủy ban Kinh tế ủng hộ chủ trương để các luật trên sớm đi vào cuộc sống. Một số quy định tại các luật có thể thực hiện được ngay, tuy nhiên, còn nhiều nội dung cần văn bản hướng dẫn chi tiết, đề nghị Chính phủ chuẩn bị kỹ lưỡng, bảo đảm tiến độ, chất lượng các văn bản hướng dẫn chi tiết, tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật rộng rãi, tạo sự thống nhất trong nhận thức thực thi các luật, bảo đảm hiệu quả triển khai khi các luật có hiệu lực thi hành...

Phương Thảo