Đề xuất Thủ tướng quyết định chủ trương đầu tư nhà máy điện hạt nhân
Chính phủ đề xuất Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương đầu tư đối với dự án xây dựng nhà máy điện hạt nhân nhưng theo Luật Đầu tư, Luật Đầu tư công, thẩm quyền này thuộc Quốc hội.
Sáng 14-4, tại Phiên họp thứ 44, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi).
Trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Khoa học, Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng, cho biết dự thảo Luật gồm 12 chương, 73 điều (giảm 20 điều tương ứng với hơn 20% số điều so với Luật năm 2008).
Một nội dung đáng chú ý, dự thảo dành một mục riêng quy định về nhà máy điện hạt nhân. Theo đó, Chính phủ đề xuất Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương đầu tư đối với dự án xây dựng nhà máy điện hạt nhân, trong khi Luật Đầu tư, Luật Đầu tư công đang quy định thẩm quyền này thuộc Quốc hội.
Nêu ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật-Tư pháp Hoàng Thanh Tùng, nhận xét quy định thẩm quyền như trên là điểm khác biệt rất lớn so với Luật Đầu tư và Luật Đầu tư công.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật- Tư pháp Hoàng Thanh Tùng. Ảnh: PHẠM THẮNG
Đồng tình với quan điểm chung là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tuy nhiên ông Tùng cho rằng với dự án điện hạt nhân phải hết sức thận trọng, cần báo cáo kỹ lưỡng với Quốc hội vấn đề này.
Theo ông, dự án nhà máy điện hạt nhân tiềm ẩn nguy cơ tác động đến môi trường, kinh tế-xã hội, việc di dân thực hiện dự án và nguồn vốn rất lớn… Đây đều là tiêu chí của dự án quan trọng quốc gia, thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội.
“Phân cấp, phân quyền cho Thủ tướng Chính phủ thì nhanh hơn, gọn hơn hay tốt hơn thế nào? Nếu chuẩn bị kỹ và trình Quốc hội xem xét thì đâu có mất nhiều thời gian so với việc giao cho Thủ tướng Chính phủ? Khi trình Quốc hội với đầy đủ hồ sơ, đại biểu Quốc hội thảo luận cũng là dịp để nhân dân hiểu rõ hơn chính sách, tính pháp lý và đồng thuận cao hơn”- Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật-Tư pháp nói.
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết hiện dự án điện hạt nhân sau khi cấp có thẩm quyền đồng ý về chủ trương, Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư. Ông đặt vấn đề: Việc dự thảo quy định ủy quyền cho Thủ tướng Chính phủ có phù hợp không khi đây là công trình trọng điểm quốc gia, ảnh hưởng rất lớn đến quyền, nghĩa vụ, tính mạng của người dân?
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế-Tài chính Phan Văn Mãi lưu ý tinh thần phân cấp mạnh mẽ nhưng phải rõ ràng; đảm bảo giải quyết nhanh công việc nhưng phải rạch ròi về thẩm quyền, quy trình và trách nhiệm.
Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng. Ảnh: PHẠM THẮNG
Phát biểu tại phiên làm việc, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, cho biết Chính phủ sẽ giải trình rõ cơ sở phân cấp, phân quyền cũng như đánh giá tác động liên quan để đảm bảo an toàn và chủ động, vì an toàn hạt nhân là vấn đề được đặt lên trên hết, trước hết và cao nhất.
“Chúng tôi sẽ xin ý kiến lại với Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ. Quan điểm cá nhân tôi là tiếp cận theo quy mô dự án chứ không chỉ quy mô vốn, dự án có quy mô nhỏ và vừa, tiêu chuẩn hóa, kiểm soát được thì nên giao Thủ tướng Chính phủ quyết định. Còn dự án quy mô lớn, tác động ảnh hưởng rất lớn từ vận hành cho đến sau dừng hoạt động thì Quốc hội quyết định”- ông Nguyễn Chí Dũng nói.
Ông cũng đề nghị vấn đề nào rõ thì sớm thông qua để làm cơ sở triển khai dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận.
Dự án Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi) sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 9 khai mạc vào ngày 5-5 tới đây.
Bộ trưởng Khoa học, Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết dự thảo Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi) bám sát 4 chính sách lớn. Cụ thể:
Chính sách 1: Thúc đẩy phát triển và xã hội hóa ứng dụng năng lượng nguyên tử.
Chính sách 2: Bảo đảm an toàn bức xạ, an toàn và an ninh hạt nhân, phân cấp trong công tác quản lý nhà nước.
Chính sách 3: Tạo thuận lợi cho hoạt động thanh sát hạt nhân.
Chính sách 4: Quản lý chất thải phóng xạ, nguồn phóng xạ đã qua sử dụng và nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng; ứng phó sự cố bức xạ, sự cố hạt nhân; trách nhiệm dân sự đối với thiệt hại hạt nhân.
