Đề xuất xử phạt người hút thuốc lá điện tử

Bệnh nhân nhập viện do thuốc lá điện tử. Ảnh: BV Bạch Mai.

Tại hội thảo, bà Đinh Thị Thu Thủy - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) cho biết, ngày 30/11/2024, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 173/2024 của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV. Trong đó, tại điểm 2.2 đối với lĩnh vực y tế có nêu: “Quốc hội thống nhất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người từ năm 2025, bảo đảm sức khỏe cộng đồng, trật tự, an toàn xã hội; giao Chính phủ tổ chức thực hiện cụ thể”. Đây là sự kiện quan trọng và có ý nghĩa không chỉ với Việt Nam mà đối với cả quốc tế.

“Sau khi Nghị quyết của Quốc hội được thông qua, Việt Nam chính thức trở thành quốc gia thứ 6 của khu vực ASEAN cấm hoàn toàn thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng” - bà Đinh Thị Thu Thủy thông tin.

Cũng tại Hội thảo, BS Nguyễn Tuấn Lâm - đại diện Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam cho biết, quy định cấm toàn diện thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng của Việt Nam rất sáng suốt và kịp thời. “Đây là một quy định rất mạnh mẽ, thể hiện sự đồng thuận cao khi được Quốc hội Việt Nam thông qua. Theo đó, Việt Nam đã quy định cấm toàn diện đối với thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, bao gồm cả kinh doanh, buôn bán, vận chuyển, sử dụng, quảng cáo… Đây là một nền tảng rất tốt trong bảo vệ cả một thế hệ trẻ của Việt Nam” – BS Lâm chia sẻ.

Thông tin về định hướng tổ chức thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, bà Đinh Thị Thu Thủy cho hay, Bộ Y tế đã có tờ trình Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ xin ý kiến chỉ đạo đối với 2 nội dung. Thứ nhất, giao Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các cơ quan tổ chức có liên quan dự thảo Kế hoạch của Chính phủ triển khai thực hiện Nghị quyết số 173 về hoạt động chất vấn tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV liên quan đến thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người từ năm 2025, bảo đảm sức khỏe cộng đồng, trật tự, an toàn xã hội. Kế hoạch này dự kiến sẽ trình Thủ tướng Chính phủ ban hành chậm nhất vào quý I/2025. Thứ hai, giao Bộ Y tế xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 117 ngày 28/9/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế theo trình tự, thủ tục rút gọn.

“Bộ Y tế đang đề xuất xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 117 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. Trong đó, dự kiến bổ sung hành vi “chứa chấp”, “sử dụng” thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người”- bà Thủy cho biết thêm.

Ngoài ra, để việc cấm các sản phẩm này có hiệu quả, Bộ Y tế kiến nghị cần tập huấn nâng cao năng lực cho lực lượng chức năng thực hiện thanh kiểm tra, xử phạt và tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý hành vi sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người thuộc phạm vi quản lý của Bộ Y tế.

Cùng đó, mở rộng cơ sở cai nghiện theo hướng thân thiện, dễ tiếp cận và có hỗ trợ kinh phí cai nghiện từ nguồn của Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá. Xây dựng môi trường không khói thuốc để trẻ em và người dân được hưởng bầu không khí trong lành, không độc hại từ thuốc.

Tại hội thảo, BS Nguyễn Tuấn Lâm cũng chia sẻ những khuyến nghị của WHO về thực thi quy định cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Theo đó, để việc thực hiện Nghị quyết 173 hiệu quả, Việt Nam cần tập trung vào ngăn chặn nguồn cung, ngăn việc nhập lậu, buôn bán và quảng cáo thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng; tăng cường ngăn chặn tại các cửa khẩu cũng như tại các điểm bán.

Mức phạt với các hành vi vi phạm cần đủ cao, có tính răn đe; cần tập trung nhiều cho việc ngăn chặn buôn bán và quảng cáo trên mạng; có chiến dịch ra quân và duy trình mạnh mẽ, giống như quy định bắt buộc đội mũ bảo hiểm và cấm uống rượu lái xe; kết hợp truyền thông nâng cao nhận thức, và sự vào cuộc đa ngành. Đồng thời cũng cần có các cuộc khảo sát, đánh giá thường xuyên để theo dõi mức độ sử dụng và hiệu quả của việc thực thi quy định cấm.

Đức Trân