Dệt may Việt Nam thúc đẩy chuyển đổi số, chuyển đổi xanh

Toàn cảnh hội thảo quốc tế “AI và chuyển đổi số trong ngành dệt may”. Ảnh: Hà Trần

Ngày 19/11, tại Hà Nội, Trung tâm Hỗ trợ phát triển công nghiệp (IDC), Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương phối hợp với Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS) và Viện Công nghệ Công nghiệp Hàn Quốc (KITECH) tổ chức Hội thảo quốc tế “AI và chuyển đổi số trong ngành dệt may”.

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Chu Việt Cường, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ phát triển công nghiệp nhấn mạnh, tự động hóa trong ngành may mặc đang trở thành xu hướng tất yếu trong công nghiệp may toàn cầu. Các công nghệ như robot may, hệ thống cắt tự động, tối ưu chuyền bằng AI (trí tuệ nhân tạo) hay dây chuyền sản xuất thông minh có thể giúp doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng suất, giảm phù thuộc lao động, tăng chất lượng và tính ổn định.

Bên cạnh đó, phát triển bền vững ngành thời trang với công nghệ AI như thiết kế 3D, quản trị vòng đời sản phẩm, truy xuất nguồn gốc hay phân tích dữ liệu để tối ưu sản xuất là chìa khóa giúp ngành thời trang đáp ứng các tiêu chuẩn xanh, tuần hoàn và giảm phát thải.

Ngành dệt may đang đứng trước yêu cầu cấp thiết phải đổi mới công nghệ, nâng cao năng suất và đáp ứng tiêu chuẩn xanh trong bối cảnh thị trường toàn cầu thay đổi nhanh chóng. Vì vậy, việc tiếp cận các công nghệ tiên tiến và các mô hình sản xuất hiện đại có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với công nghiệp Việt Nam.

Đây là những xu hướng phù hợp với định hướng chuyển đổi xanh của Việt Nam và các cam kết quốc tế mà ngành công thương đang triển khai. Với vai trò là cơ quan hỗ trợ kỹ thuật của Bộ Công Thương, IDC cam kết tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp dệt may trong đổi mới công nghệ, chuyển đổi số, kết nối chuyên gia quốc tế và thúc đẩy phát triển bền vững.

Ông Trương Văn Cẩm, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký VITAS phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Hà Trần

Chia sẻ tại hội thảo, ông Trương Văn Cẩm, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký VITAS cho biết, hiện nay, các doanh nghiệp đang đối diện với yêu cầu chuyển đổi kép, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Đây không còn là xu hướng mà là vấn đề tất yếu. Ngành dệt may nói riêng và nền kinh tế Việt Nam nói chung đã có sự phát triển mạnh mẽ trong vài thập kỷ gần đây, với dấu ấn quan trọng là việc thu hút đầu tư nước ngoài (FDI); trong đó, Hàn Quốc là một trong những quốc gia đầu tư lớn vào Việt Nam.

Tính đến hết năm 2024, tổng vốn FDI từ các doanh nghiệp Hàn Quốc vào nền kinh tế Việt Nam dự kiến đạt khoảng 90 tỷ USD. Riêng trong ngành dệt may, Hàn Quốc đã đầu tư khoảng 6 tỷ USD với trên 1.000 dự án đang hoạt động, chiếm 1/5 tổng vốn FDI của toàn ngành. Các doanh nghiệp Hàn Quốc không chỉ đầu tư những dự án có trình độ công nghệ cao mà còn tích cực đưa ra các giải pháp nhằm tăng khả năng cạnh tranh và giảm chi phí.

Các chuyên gia cho rằng, dù các công đoạn như kiểm tra vải, cắt và đóng gói đã đạt mức tự động hóa cao, khâu lắp ráp (may) vẫn giữ tỷ lệ thấp. Lộ trình tự động hóa đã được các chuyên gia phân tích chi tiết, bao gồm việc sử dụng hệ thống thị giác AI (như OSHIMA, Morpha AI) để kiểm tra khuyết tật vải và áp dụng robot KUKA trong đóng gói. Tuy nhiên, các chuyên gia nhấn mạnh, thành công không chỉ nằm ở việc mua sắm máy móc mà cần một chiến lược rõ ràng và áp dụng linh hoạt các hệ thống lai (hybrid) phù hợp với điều kiện thực tế của từng nhà máy.

Về phát triển bền vững, công nghệ nhuộm CPB (Cold-Pad-Batch) được xem là giải pháp then chốt để hiện thực hóa mục tiêu sản xuất vải dệt kim phát thải thấp. Công nghệ xanh vượt trội này không chỉ đại diện cho tương lai của ngành dệt nhuộm mà còn mang lại hiệu quả kinh tế cao. Dữ liệu cho thấy CPB giúp giảm tới 72,8% tổng chi phí tiêu thụ (nước, hơi nước, điện, muối) và giảm 0,3359 kg CO2 trên mỗi kilogram vải so với phương pháp truyền thống.

Cuối cùng, chuyển đổi số (DT) và ứng dụng AI/3D đang tạo ra cuộc cách mạng trong thời trang. Chuyển đổi số là bước đi đầu tiên và thiết yếu để số hóa dữ liệu, biến chúng thành tài sản số, từ đó áp dụng AI và Big Data. Việc tích hợp các công cụ 3D và AI từ các nền tảng như Adobe (Substance 3D, GenAI) và CLO Virtual Fashion đang rút ngắn đáng kể thời gian phát triển mẫu, tăng hiệu suất và tính bền vững.

Cụ thể, công nghệ của Adobe cho phép tạo mẫu số nhanh gấp 4 lần mẫu vật lý, trong khi hệ sinh thái CLO, với các công cụ AI đột phá như AI Pattern Drafter và Auto Fitting Tool, cam kết thay thế tới 90% sản phẩm vật lý bằng mô hình 3D, định hình lại tương lai số hóa của các doanh nghiệp thời trang.

Cũng theo ông Trương Văn Cẩm, chuyển đổi số sẽ giúp doanh nghiệp đi nhanh, tăng khả năng cạnh tranh và nâng cấp sản phẩm cũng như quy trình sản xuất. Trong khi đó chuyển đổi xanh là điều kiện tiên quyết để phát triển lâu dài và bền vững, đáp ứng các tiêu chuẩn ngày càng khắt khe của thế giới.

Với ngành dệt may Việt Nam, việc xuất khẩu 85% năng lực sản xuất đòi hỏi doanh nghiệp phải tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu của thị trường quốc tế về phát triển bền vững, rà soát tiêu chuẩn lao động và môi trường trong toàn bộ chuỗi cung ứng.

VITAS kỳ vọng hội thảo sẽ mở ra những cơ hội hợp tác thiết thực giữa các doanh nghiệp Việt Nam và các đối tác quốc tế, đặc biệt là các đối tác đến từ Hàn Quốc.

Hằng Trần/Bnews/Vnanet.vn