Di chỉ khảo cổ Vườn Chuối được xếp hạng di tích cấp thành phố

PGS.TS Nguyễn Lân Cường giới thiệu về các mộ táng tại di chỉ khảo cổ Vườn Chuối - Ảnh Bảo tàng HN.

Di chỉ khảo cổ Vườn Chuối có vị trí tại địa phận thôn Lai Xá, xã Kim Chung, Hoài Đức, Hà Nội, Vườn Chuối là khu di chỉ khảo cổ duy nhất chứa đựng 4 tầng văn hóa Phùng Nguyên, Đồng Đậu, Gò Mun và Đông Sơn cùng hàng nghìn hiện vật, mộ cổ, mộ táng.

Giới khảo cổ thực hiện công tác khai quật.

Di chỉ khảo cổ Vườn Chuối hiện đang nằm trong khu vực công trường xây dựng đường Vành đai 3.6. Trước đó, nơi này cũng là điển hình của những vụ đào trộm cổ vật, đến mức người dân thôn Lai Xá phải cắt cử người lập lán trại trông coi khu di chỉ.

Di tích mặt bằng cư trú giai đoạn sớm.

Vườn Chuối bắt đầu được khai quật khảo cổ từ năm 1969, cho đến nay đã trải qua 9 lần khai quật.

Lần khai quật mới đây nhất diễn ra vào cuối tháng 3/2024, do Bảo tàng Hà Nội phối hợp với Viện Khảo cổ học, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội), với tổng diện tích khai quật 6.000m2.

Kết quả từ đợt khai quật này đã cung cấp thêm nhiều tư liệu mới, quý báu trong nghiên cứu về thời đại Kim khí ở miền Bắc Việt Nam. Một phát hiện quan trọng khác là về khu mộ táng có niên đại kéo dài từ giai đoạn Phùng Nguyên muộn – Đồng Đậu sớm đến giai đoạn muộn của văn hóa Đông Sơn.

Hiện vật thu thập được tại di chỉ Vườn Chuối.

Trong đó, một đặc điểm quan trọng là mộ táng tiền Đông Sơn có tục nhổ răng cửa ở người trưởng thành nhưng đến giai đoạn văn hóa Đông Sơn thì không còn thấy tục lệ này.

Mộ Đông Sơn giai đoạn sớm.

Cũng trong cuộc khai quật này, những dấu tích vật chất của công trình kiến trúc liên quan đến nhà ở của người Đông Sơn lần đầu được tìm thấy tại Vườn Chuối. Bước đầu nhận diện khả năng người Đông Sơn cư trú trong các ngôi nhà dài kiểu như những ngôi nhà dài của một số tộc người Trường Sơn – Tây Nguyên.

Trần Hòa