'Địa cầu quê tôi': Hành trình giáo dục kiến tạo hòa bình toàn cầu

Từ ký ức chiến tranh đến khát vọng thế giới hòa bình

Kiến trúc sư Lê Viết Hải - Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm nhà sáng lập Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình vừa chính thức công bố dự án "Địa cầu quê tôi" - một sáng kiến toàn cầu đặt giáo dục làm trung tâm nhằm kiến tạo hòa bình cho nhân loại.

Chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương, kiến trúc sư Lê Viết Hải nhấn mạnh, đây là kết quả từ 60 năm trăn trở và 5 năm nghiên cứu liên tục của ông.

"Ở tuổi lên 9, tôi đã phải chứng kiến quá nhiều cái chết, sự sụp đổ và nỗi đau. Những hình ảnh ấy khắc sâu vào tâm trí tôi như những vết sẹo không bao giờ mờ nhạt", ông chia sẻ và nói thêm, từ những trải nghiệm trong chiến tranh đã thắp lên một niềm tin giáo dục là "chìa khóa" có thể giúp nhân loại thoát khỏi vòng xoáy bạo lực và hận thù.

Kiến trúc sư Lê Viết Hải - Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm nhà sáng lập Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình

Ông cũng cho biết, dự án được truyền cảm hứng từ nhiều mốc trùng hợp có ý nghĩa. Ngày 25/6 cách đây 80 năm là ngày Hiến chương Liên Hợp Quốc được thông qua, thể hiện khát vọng chung của nhân loại về một thế giới hòa bình. 5 năm trước, cũng vào ngày này, ông Hải cho ra mắt cuốn sách "Thập kỷ vàng - Trang sử mới". Cùng ngày, ông cũng bắt gặp thông điệp của nhà giáo Maria Montessori: "Hòa bình có thể đến với nhân loại thông qua trẻ nhỏ".

Ông cho biết: "Tôi rất xúc động khi đọc những dòng chữ ấy, như thể chúng được viết riêng cho mình, cho những day dứt mà tôi đã ấp ủ nhiều thập kỷ. Tôi mong muốn mỗi đứa trẻ lớn lên sẽ không phải chứng kiến cảnh tượng chiến tranh, xung đột như những gì tôi đã trải qua".

"Thập kỷ vàng - Trang sử mới" là thông điệp gửi gắm và mong muốn mỗi doanh nghiệp, mỗi cá nhân quyết tâm vượt qua khó khăn, tận dụng những cơ hội để phát triển xây dựng ngành công nghiệp Việt Nam xứng tầm

7 nội dung trụ cột và nỗ lực vận động toàn cầu

Dự án "Địa cầu quê tôi" tập trung vào 7 nội dung chủ chốt: Thành lập Quỹ "Địa cầu quê tôi" với cơ chế quản lý minh bạch, có kiểm toán quốc tế; phát hành sách cùng tên bằng 7 ngôn ngữ và miễn phí online; thành lập Hội đồng soạn thảo chương trình giáo dục công dân địa cầu; vận động truyền thông, các tầng lớp công chúng ủng hộ; vận động Liên Hợp Quốc đưa chương trình trở thành một phần trong nỗ lực gìn giữ hòa bình của tổ chức; phổ biến toàn cầu, đặc biệt ở những vùng khó tiếp cận; Duy trì cải tiến liên tục, thích ứng với sự phát triển nhân loại.

Trong đó, cuốn sách cùng tên - "Địa cầu quê tôi" dự kiến ra mắt vào ngày 24/10/2025, đúng dịp kỷ niệm 80 năm thành lập Liên Hợp Quốc, nhằm lan tỏa tư tưởng tới các nhà lãnh đạo, trí thức và công chúng toàn cầu.

Theo ông Lê Viết Hải, đến thời điểm này, đã có rất nhiều tổ chức và cá nhân nỗ lực vì mục tiêu hòa bình, điều này thực sự đáng trân trọng. Tuy nhiên, khi nhìn lại toàn cảnh, chúng ta có thể thấy rằng những nỗ lực này chưa đủ và thường tập trung vào ứng phó với những hậu quả của xung đột, thay vì tác động vào nguyên nhân sâu xa của nó.

"Chúng ta cần xác định rất rõ ràng rằng, giáo dục không chỉ là một trong những giải pháp mà giáo dục chính là chìa khóa để mở ra cánh cửa hòa bình cho nhân loại. Giáo dục có thể giải quyết tận gốc rễ của vấn đề chiến tranh", ông chia sẻ.

Đánh giá, việc đưa chương trình vào hệ thống Liên Hợp Quốc là thách thức lớn, ông Hải cho biết, đã từng làm việc với Văn phòng đại diện Liên Hợp Quốc tại Việt Nam và nhận được sự ủng hộ về mặt tinh thần. Tuy nhiên, thủ tục và quy trình rất phức tạp. "Chúng ta cần có sự ủng hộ rộng rãi từ công chúng, các nhà khoa học xã hội, nhà nghiên cứu, nhà văn hóa, nhà tư tưởng và tận dụng tất cả các nguồn lực xã hội", ông nói.

Truyền thông, nghệ thuật - "cánh tay" nối dài cho sứ mệnh hòa bình

Trước đó, tại lễ công bố dự án, ông Lê Quốc Vinh - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Truyền thông Lê đánh giá: "Đây là một dự án tham vọng và gợi lên nhiều suy nghĩ. Để lan tỏa và tạo tác động thực chất, truyền thông đóng vai trò then chốt, đặc biệt là truyền thông quốc tế với thông điệp rõ ràng, mạnh mẽ".

Theo ông Vinh, để truyền thông dự án hiệu quả, chúng ta không thể đơn độc thực hiện mà cần chủ động "gõ cửa" những nhà truyền thông tại các quốc gia để họ thấu hiểu mục tiêu, ý nghĩa lớn lao của dự án này. Chính họ đề xuất phương pháp, cách để đưa thông điệp này tới các đổi tượng mục tiêu một cách hiệu quả nhất.

Lễ ra mắt dự án "Địa cầu quê tôi"

Bên cạnh đó, không chỉ báo chí mà cả nghệ thuật, văn hóa, điện ảnh, âm nhạc... đều có vai trò quan trọng trong việc truyền cảm hứng và thay đổi nhận thức xã hội. "Muốn đánh phá thành trì của mạng xã hội hiện nay, cách hiệu quả nhất chính là kể những câu chuyện tử tế", ông nói.

Tán thưởng một bộ phim ngắn do sinh viên thực hiện được trình chiếu trong lễ công bố, ông Vinh cho rằng, đây là minh chứng rõ ràng cho việc giới trẻ có thể trở thành những người truyền tải và gìn giữ hòa bình nếu họ được trao cơ hội và niềm tin.

Đồng quan điểm, ông Lê Viết Hải nhấn mạnh, làm truyền thông không phải là kể sự kiện mà là kể những câu chuyện thật, những nỗi đau, những mất mát do chiến tranh gây ra. "Khi hàng triệu, hàng tỷ người cùng nhau nuôi dưỡng ước mơ về hòa bình, thì giấc mơ ấy chắc chắn sẽ trở thành hiện thực", ông nói.

Dự án "Địa cầu quê tôi" không đặt ra mốc thời gian cụ thể để đạt được mục tiêu. "Đây là hành trình dài hạn, có thể kéo dài 5 năm, 10 năm hay nhiều thế hệ. Nhưng nếu chúng ta cùng hành động, cùng lan tỏa, vẫn có quyền hy vọng vào một kết quả tốt đẹp", ông Hải khẳng định.

Ông Lê Viết Hải hát tại sự kiện ra mắt dự án "Địa cầu quê tôi"

GS.TS Lê Hồng Hạnh, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC):"Địa cầu quê tôi" là một sáng kiến cá nhân của Chủ tịch Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình nhưng có ai biết được rằng, trong tương lai, đây có thể sẽ là một sáng kiến toàn cầu và người đề xuất nó sẽ có được sự thừa nhận về những đóng góp cho nhân loại. Chúng ta cũng từng thấy rằng, nhiều thành tựu trong sự đoàn kết quốc tế đều bắt đầu từ những sáng kiến cá nhân. Người từng làm những việc rất nhỏ, sau này những việc này lớn dần lên, trở thành các hoạt động mang tầm cỡ quốc tế".

Nguyên Thảo