Điểm nhấn của 'Tuần lễ hoạt động văn hóa - Xây dựng nông thôn mới tỉnh An Giang 2025'

Đờn ca tài tử An Giang tạo dấu ấn trong Tuần lễ văn hóa – Xây dựng nông thôn mới 2025

Hướng đến mục tiêu bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống gắn với xây dựng nông thôn mới, từ ngày 16 - 19.12.2025, Sở VHTTDL tỉnh An Giang tổ chức Hội thi Đờn ca tài tử tỉnh An Giang 2025 trong khuôn khổ “Tuần lễ hoạt động văn hóa - Xây dựng nông thôn mới năm 2025”.

Đây là sự kiện văn hóa - nghệ thuật quan trọng, thể hiện nỗ lực của địa phương trong việc gìn giữ di sản văn hóa phi vật thể đặc trưng của Nam Bộ, đồng thời lan tỏa không khí thi đua xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở.

Giá trị di sản và mạch nguồn văn hóa ở An Giang

An Giang là vùng đất thuộc miền Tây Nam Bộ, có lịch sử hình thành lâu đời với sự giao thoa văn hóa giữa cộng đồng các dân tộc Kinh - Khmer - Chăm - Hoa. Trong tiến trình lịch sử ấy, nghệ thuật Đờn ca tài tử (ĐCTT) đã bén rễ, phát triển thành một hình thái sinh hoạt văn hóa cộng đồng quen thuộc, gần gũi.

An Giang là không gian bảo tồn phong cách tài tử mang sắc thái vùng biên giới - vùng đồng bằng - vùng biển đảo

Dù không phải là “cái nôi” của ĐCTT như những địa phương khác ở khu vực phía Nam, nhưng An Giang lại là không gian bảo tồn phong cách tài tử mang sắc thái vùng biên giới - vùng đồng bằng - vùng biển đảo, phản ánh tinh thần phóng khoáng, mộc mạc, hiền hòa của cư dân địa phương.

Ở An Giang, ĐCTT được duy trì không chỉ ở các câu lạc bộ do các thiết văn hóa tại địa phương quản lý, mà còn xuất hiện trong sinh hoạt đời thường: đờn ca trong dịp lễ tết, giỗ chạp; đờn ca trong sinh hoạt tôn giáo - tín ngưỡng; các buổi giao lưu đờn ca tại đình, chùa; hay trong các tour du lịch sông nước.

Với nhiều gia đình, tiếng đờn lời ca trở thành một phần của ký ức cuộc đời. Đối với người dân An Giang, ĐCTT không chỉ là loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian, mà còn là phương thức để người dân bộc lộ tình cảm với quê hương, với cội nguồn dân tộc.

ĐCTT còn là nơi để nhân dân địa phương gửi gắm, chia sẻ niềm vui, nỗi buồn qua từng nhịp phách, từng bài bản của dòng âm nhạc cổ truyền Nam Bộ.

Hội thi ĐCTT gắn bảo tồn di sản với xây dựng nông thôn mới

Hội thi được tổ chức nhằm tiếp tục thực hiện Nghị quyết của Đảng và Nhà nước về xây dựng, phát triển văn hóa con người Việt Nam, đồng thời cụ thể hóa Kế hoạch phát huy giá trị di sản ĐCTT Nam Bộ trên địa bàn tỉnh.

Hội thi năm nay mang sứ mệnh đặc biệt: Tạo điều kiện để nghệ nhân, tài tử giao lưu, học hỏi, nâng cao khả năng kỹ thuật biểu diễn; Phát hiện nhân tố trẻ để bồi dưỡng lực lượng kế thừa; Khơi dậy niềm tự hào và ý thức gìn giữ nghệ thuật ĐCTT trong cộng đồng; Gắn kết việc bảo tồn và phát huy di sản ĐCTT với chương trình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh.

Ông Nguyễn Văn Mao - Phó Giám đốc Sở VHTTDL An Giang - Trưởng BTC Hội thi trao giải A chương trình cho các đơn vị tại Lễ bế mạc hội thi diễn ra tối 19.12

Theo ông Nguyễn Văn Mao - Phó Giám đốc Sở VHTTDL An Giang - Trưởng BTC Hội thi: “Nhiều năm nay, tỉnh An Giang luôn dành sự quan tâm đặc biệt cho công tác bảo tồn và phát huy nghệ thuật ĐCTT Nam Bộ.

Hội thi lần này là dịp để giới mộ điệu đờn, ca tài tử trong tỉnh có cơ hội giao lưu, học hỏi, trình diễn những bài bản, kỹ thuật và phong cách mang đậm bản sắc vùng sông nước; đồng thời góp phần nuôi dưỡng phong trào ĐCTT ngày càng phát triển bền vững trong cộng đồng.

Các tiết mục tham gia không chỉ dừng lại ở việc thể hiện kỹ thuật đờn, ca điêu luyện mà còn chuyển tải được thông điệp về thành tựu xây dựng NTM, ca ngợi nét đẹp văn hóa cơ sở, cuộc sống ấm no, hạnh phúc của người dân An Giang trong giai đoạn mới”.

Trao giải B chương trình cho các đơn vị

Hội thi tạo ra một sân chơi văn hóa lành mạnh, góp phần nâng cao chất lượng đời sống tinh thần cho người dân, củng cố tinh thần đoàn kết và tạo động lực để các địa phương trên địa bàn tỉnh hoàn thành các tiêu chí văn hóa trong mục tiêu xây dựng Nông thôn mới.

Gắn với chủ đề “Tuần lễ hoạt động văn hóa - Xây dựng nông thôn mới năm 2025”, Hội thi ĐCTT không chỉ là sự kiện biểu diễn nghệ thuật mà còn mang ý nghĩa động viên tinh thần các tầng lớp nhân dân trong việc chung tay xây dựng đời sống văn minh, nâng cao chất lượng cộng đồng, giữ gìn phong tục, tập quán truyền thống.

Sự lồng ghép khéo léo giữa nghệ thuật ĐCTT và thông điệp xây dựng nông thôn mới tạo nên một sân chơi vừa sâu sắc vừa gần gũi với cộng đồng.

Khẳng định sức sống di sản trong đời sống đương đại

Quá trình theo dõi, chấm chọn với tinh thần làm việc công tâm, khách quan, đúng quy chế, NNND Thanh Tuyết - Trưởng Ban Giám khảo đánh giá: “Đa số các tiết mục đều bám sát hơi - điệu trong hệ thống bài bản 20 bài bản Tổ, đảm bảo đúng đặc trưng của nghệ thuật ĐCTT Nam Bộ.

Ban Giám khảo trao giải A cho các tiết mục

Nhiều nghệ nhân, tài tử có giọng ca rõ lời, giữ nhịp tương đối vững, xử lý đúng hơi - điệu, lột tả được cảm xúc và nội dung tác phẩm. Một số tiết mục cho thấy sự tiến bộ rõ nét về kỹ thuật ca - ngâm, phong cách thể hiện mộc mạc, đậm đà chất tài tử”.

NNƯT Võ Trường Giang - Thành viên Ban Giám khảo nhận định: “Nhìn chung, các tiết mục tham gia Hội thi năm nay có chất lượng nghệ thuật khá đồng đều, thể hiện đầu tư nghiêm túc về nội dung và chất lượng nghệ thuật của các đơn vị.

Riêng phần hòa đờn, nhiều tiết mục có lựa chọn bài bản phù hợp. Một số dàn nhạc thể hiện kỹ thuật vững vàng, giữ nhịp chắc, hòa đờn tương đối tốt. Một số nghệ nhân, tài tử đờn có kỹ thuật diễn tấu đầy sáng tạo, thể hiện rõ tính chất của từng hơi - điệu”.

Bên cạnh đó, BTC có sự chuẩn bị chu đáo, đảm bảo các điều kiện cần thiết về sân khấu, âm thanh, ánh sáng và hậu cần phục vụ, luôn tạo điều kiện thuận lợi để các đơn vị, nghệ nhân, tài tử tham gia biểu diễn và giao lưu, học hỏi lẫn nhau.

Điều này cũng góp phần nâng cao chất lượng hội thi. Nhờ vậy mà mỗi tiết mục dự thi là sự kết tinh của tâm huyết, kỹ năng và tình yêu của người nghệ nhân dành cho nghệ thuật truyền thống dân tộc.

Với sự đầu tư chu đáo, được tổ chức với quy mô mở rộng, quy tụ các đội ĐCTT đến từ 24 xã/phường trên địa bàn tỉnh, tạo không khí sôi nổi, đậm đà bản sắc vùng văn hóa Nam Bộ; Hội thi ĐCTT tỉnh An Giang 2025 trở thành điểm nhấn của chuỗi hoạt động văn hóa hưởng ứng xây dựng nông thôn mới.

Hội thi không chỉ mang giá trị nghệ thuật mà còn lan tỏa tinh thần đoàn kết, sáng tạo và ý thức gìn giữ cội nguồn văn hóa dân tộc. Với gần 1.500 lượt khán giả, hơn 200 nghệ nhân, tài tử và 87 tiết mục dự thi, Hội thi đã mang đến những không gian thưởng thức đờn, ca giàu cảm xúc, góp phần quảng bá nét đẹp văn hóa, con người An Giang và khẳng định ĐCTT là bản sắc đặc trưng của vùng đất này.

Trao giải chủ đề về Nông thôn mới và các giải Dàn dựng, giải Tài tử triển vọng cho các đơn vị, cá nhân

ĐCTT Nam Bộ ở An Giang không chỉ là di sản nghệ thuật mà còn là biểu tượng của tâm hồn người dân bản địa. Sự phong phú trong hơi điệu, mạch cảm xúc chân chất, cùng quá trình đổi mới mạnh mẽ trong đời sống đương đại đã giúp ĐCTT trở thành niềm tự hào của người dân địa phương.

Giữ gìn và phát huy ĐCTT không chỉ là trách nhiệm với di sản văn hóa, mà còn là cách để An Giang lan tỏa vẻ đẹp của vùng đất - con người, góp phần xây dựng nông thôn mới văn minh và bền vững.

PHẠM THÁI BÌNH