Điểm nóng xung đột ngày 24-5: Ông Donald Trump thầm thừa nhận điều trái với tuyên bố công khai?
Ngay sau khi The Wall Street Journal đăng tin, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt lập tức phản bác
"Tổng thống Mỹ Donald Trump nói với các lãnh đạo châu Âu rằng tổng thống Nga “chưa sẵn sàng kết thúc xung đột”. Nguyên nhân là bởi Tổng thống Vladimir Putin cho rằng Nga đang chiếm thế thượng phong" - tờ The Wall Street Journal dẫn lời các quan chức cấp cao châu Âu nắm rõ nội dung cuộc gọi hôm 19-5 giữa ông Donald Trump và các nhà lãnh đạo châu Âu.
Đây là lần đầu tiên họ được nghe ông Donald Trump trực tiếp nói ra điều này. Tuyên bố này cũng trái ngược với nhiều phát biểu công khai trước đó của chính tổng thống Mỹ, rằng ông tin tổng thống Nga thật sự muốn đàm phán.
Tổng thống Donald Trump nói chuyện với (từ trái sang) Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Anh Keir Starmer, và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại tang lễ Giáo hoàng Francis vào tháng trước. Ảnh: Cơ quan báo chí Tổng thống Ukraine.
Ngay sau khi The Wall Street Journal đăng tin, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt lập tức phản bác. Bà Leavitt khẳng định ông Donald Trump "có nói ông tin rằng ông Putin đang thắng thế, nhưng không bao giờ nói ông Putin chưa muốn kết thúc xung đột". Bà cũng nói trong cuộc gọi hôm 19-5, ông Donald Trump đã nhiều lần nhấn mạnh ông "tin rằng ông Putin muốn hòa bình".
Dù có vẻ đã bắt đầu nhận ra thực tế rằng phía Nga chưa sẵn sàng chấm dứt xung đột, ông Donald Trump vẫn chưa thực hiện bước đi mà các nhà lãnh đạo châu Âu và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trông đợi, đó là gây áp lực mạnh hơn lên Moscow.
Hôm 18-5, ông Donald Trump đã có cuộc gọi với các lãnh đạo châu Âu, nói có thể áp lệnh trừng phạt nếu Nga từ chối ngừng bắn. Nhưng một ngày sau, ông lại đổi ý, bày tỏ mong muốn thúc đẩy nhanh các cuộc đàm phán cấp thấp giữa Nga và Ukraine tại Vatican.
Cuộc gọi hôm 19-5 có sự tham gia của Tổng thống Zelensky, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Thủ tướng Italy Giorgia Meloni và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen. Đây là một phần trong nỗ lực ngoại giao kéo dài gần hai tuần của châu Âu nhằm thúc đẩy Mỹ tăng sức ép lên Nga. Dù không thể thuyết phục Mỹ hành động mạnh tay, các lãnh đạo châu Âu cho rằng việc này đã giúp làm rõ quan điểm của phía Nga.
Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Washington Post.
Một số lãnh đạo châu Âu đề nghị bất cứ cuộc đàm phán nào tại Vatican đều phải hướng tới lệnh ngừng bắn vô điều kiện. Nhưng ông Trump tỏ ra không thích cụm từ "vô điều kiện". Phía châu Âu sau đó nhượng bộ, ngừng yêu cầu phải có thuật ngữ trên.
Trước đó, vào ngày 10-5, các nhà lãnh đạo Pháp, Đức, Ba Lan và Anh đã bất ngờ đến Kiev, kêu gọi Ukraine đồng thuận với đề xuất của ông Donald Trump. Họ thậm chí dùng điện thoại của ông Macron để gọi ông Donald Trump từ tư dinh của ông Zelensky, bày tỏ sự ủng hộ đối với đề xuất ngừng bắn 30 ngày.
Tuy nhiên, sau đó trong cuộc đàm phán tại Istanbul, Nga chỉ cử đại diện cấp thấp và vẫn đưa ra các yêu cầu phía Ukraine xem là "không thể chấp nhận".
Các nhà lãnh đạo châu Âu đang tiếp tục hối thúc ông Trump áp thêm biện pháp trừng phạt, trong khi Brussels đã phê duyệt gói trừng phạt mới quy nhỏ trong lúc chờ soạn thảo thêm biện pháp cứng rắn hơn. Trong cuộc gọi hôm 11-5, ông Donald Trump cũng tỏ ra hứng thú với phương án áp trừng phạt lên dầu mỏ và ngân hàng Nga - bước đi có thể thay đổi cục diện.
Nhưng hy vọng của châu Âu nhanh chóng bị dập tắt, bởi sau cuộc điện đàm với ông Putin hôm 12-5, ông Donald Trump không hề đề cập đến biện pháp trừng phạt nào và thay vào đó tập trung vào thúc đẩy đàm phán hòa bình.
