Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025: Lan tỏa quyết tâm-khát vọng mới, hành động mới của Thành phố Hồ Chí Minh

Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025: Lan tỏa quyết tâm-khát vọng mới, hành động mới của Thành phố Hồ Chí Minh.

Diễn đàn đã quy tụ hơn 1.500 đại biểu trong nước và quốc tế, gần 100 đoàn khách quốc tế; 10 trung tâm cách mạng công nghiệp 4.0 và hơn 75 trung tâm khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo trên toàn cầu.

Diễn đàn do Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh chỉ đạo, Trung tâm Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (HCMC C4IR) chủ trì, phối hợp các cơ quan, bộ, ngành và Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) tổ chức. Diễn đàn đã tạo ra không gian đối thoại thực chất, đưa ra nhiều khuyến nghị có giá trị trực tiếp cho hoạch định chính sách.

Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang khẳng định: Thành phố Hồ Chí Minh sau sáp nhập đã bước vào giai đoạn phát triển mới với tầm nhìn trở thành đô thị hiện đại, năng động, có sức cạnh tranh toàn cầu. Với dân số hơn 14 triệu người và đóng góp gần 25% GDP cả nước, thành phố xác định tầm vóc đô thị quốc tế không chỉ nằm ở quy mô mà ở chất lượng tăng trưởng, năng lực kết nối, hiệu quả quản trị và mức độ sáng tạo.

Thành phố đang triển khai chiến lược tái cấu trúc không gian theo mô hình đa cực-đa trung tâm, dựa trên 5 trụ cột: công nghiệp công nghệ cao và đổi mới sáng tạo (công nghệ số, bán dẫn, dữ liệu lớn); logistics và thương mại tự do; trung tâm tài chính quốc tế; du lịch-công nghiệp văn hóa; giáo dục-y tế-khoa học công nghệ đạt chuẩn khu vực và quốc tế.

Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Trần Lưu Quang phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025.

Ông Stephan Mergenthaler, Giám đốc điều hành WEF nêu rõ: Giống như cách Việt Nam mở cửa nền kinh tế và trở thành một trong những quốc gia năng động nhất châu Á, đang bước vào một cuộc chuyển đổi sâu rộng: sự hình thành của nền kinh tế thông minh. Nếu trong kỷ nguyên công nghiệp, năng suất đến từ lao động và vốn, thì hiện nay, năng suất đến từ dữ liệu, trí tuệ nhân tạo (AI) và các hệ sinh thái hợp tác số. Ông nhấn mạnh AI không còn là công nghệ tương lai mà đang trực tiếp định hình năng suất và mô hình kinh doanh hiện tại.

Nghiên cứu của WEF cho thấy 86% doanh nghiệp toàn cầu kỳ vọng AI sẽ làm thay đổi căn bản hoạt động của họ trong thập kỷ này. AI có thể tác động tới 22% việc làm, làm mất đi 92 triệu vị trí nhưng đồng thời tạo ra 170 triệu việc làm mới - một kết quả tích cực chỉ khi quá trình chuyển đổi được quản lý tốt, đặt trọng tâm vào chuyển đổi việc làm và học tập suốt đời.

Một trong những dữ liệu của WEF cho thấy, hiện nay, phần lớn doanh nghiệp đang tích cực đào tạo lại nhân sự và tuyển dụng người có khả năng làm việc song hành với AI. Trong phần thảo luận xoay quanh bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) bùng nổ, người trẻ cần làm gì, ông Stephan Mergenthaler, Giám đốc điều hành WEF nêu quan điểm cần sử dụng AI có trách nhiệm. Người dùng AI hãy bắt đầu từ từng quyết định nhỏ trong tổ chức. Ông nêu, con người thay vì hỏi AI, hãy tự mình suy nghĩ và lên kế hoạch. Tính nguyên bản, sự sáng tạo, đam mê rất quan trọng, AI không thể thay con người. Đừng để hành động bị dẫn dắt bởi công cụ thay vì tư duy.

Cũng theo ông, Việt Nam có lợi thế đặc biệt là dân số trẻ, tư duy linh hoạt và khả năng thích ứng nhanh. Đây là nền tảng quan trọng để phát triển hệ sinh thái AI mạnh mẽ, giữ chân nhân tài và thu hút nguồn lực chất lượng cao. Thế hệ trẻ với sự hiểu biết tự nhiên về công nghệ sẽ là lực lượng quyết định việc triển khai AI một cách an toàn và minh bạch.

Ông Stephan Mergenthaler, Giám đốc điều hành WEF.

Các lãnh đạo, chuyên gia quốc tế đã đưa ra nhiều ý kiến sắc sảo, khả thi: Tiến sĩ Bruno Wu (Chủ tịch Sun Seven Stars Group) cho rằng Việt Nam có lợi thế đi đầu trong xây dựng trung tâm tài chính quốc tế, không cần đi sau bất kỳ ai. Ông đề xuất tiếp cận dữ liệu như “tài sản thế hệ mới” theo 4 nguyên tắc: Định giá, xếp hạng tín nhiệm, đánh giá rủi ro và bảo mật; đồng thời sẵn sàng triển khai 1.000-2.000 mô hình AI cho hơn 20 ngành công nghiệp.

Ông Larry Hu (Giám đốc Amazon Global Selling Đông Nam Á) khẳng định cam kết đồng hành lâu dài, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam tiếp cận thị trường toàn cầu thông qua 3 giải pháp: Chuyển giao tri thức, chuẩn hóa vận hành và logistics xuyên biên giới. Việc khánh thành Trung tâm logistics Amazon tại Thành phố Hồ Chí Minh (AGL) là bước đi cụ thể, góp phần đưa thành phố trở thành trung tâm logistics-đổi mới sáng tạo khu vực.

Ông Hiro Miura (Giám đốc Nokia Việt Nam) đánh giá Thành phố Hồ Chí Minh đã hội tụ đủ điều kiện trở thành siêu đô thị thông minh toàn cầu, Nokia sẽ tiếp tục mở rộng hợp tác xây dựng hạ tầng mạng thông minh, AI biên và các nền tảng số bền vững.

Đại diện PepsiCo khẳng định doanh nghiệp sẵn sàng đồng hành xây dựng kinh tế tuần hoàn nếu có khung chính sách khuyến khích, hạ tầng thu gom-tái chế theo mô hình công-tư và thị trường nguyên liệu tái chế đủ mạnh.

Ông Brand Cheng, Chủ tịch Foxconn Industrial Internet (FII) cho biết tập đoàn sẽ tiếp tục mở rộng đầu tư tại Việt Nam nhờ môi trường chính sách chủ động, đồng hành và nhất quán của Chính phủ Việt Nam cùng nỗ lực cải cách, thúc đẩy công nghiệp công nghệ cao.

Ông nhấn mạnh 3 yếu tố giúp Việt Nam tăng tốc: Mở cửa thương mại quốc tế, hợp tác với các tập đoàn công nghệ lớn và chiến lược hợp tác dài hạn 2025-2033. Nhờ đó, ngành sản xuất chế biến, chế tạo vẫn là trụ cột kinh tế, đóng góp hơn 20% GDP từ năm 2012 đến nay. Tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm 2025 đạt 7,5% - thuộc nhóm cao nhất thế giới; xuất khẩu điện tử 10 tháng năm 2025 đạt 87,3 tỷ USD, tăng 48%.

Foxconn đang bước vào giai đoạn “dùng AI để sản xuất AI”, hợp tác chặt chẽ với NVIDIA, đưa Việt Nam trở thành điểm đến quan trọng của ngành bán dẫn và trung tâm dữ liệu. Tháng 10/2024, các nhà máy Foxconn tại Việt Nam đã được WEF cấp chứng nhận tiêu chuẩn công nghiệp 4.0.

Đại diện Foxconn nhận định Việt Nam đang trở thành cứ điểm sản xuất toàn cầu về thiết bị AI, mạng tốc độ cao và hạ tầng dữ liệu. Để phát triển bền vững ngành AI, Việt Nam cần tập trung nâng cao nguồn nhân lực, phát triển vật liệu bền vững và nội địa hóa chuỗi cung ứng.

Ông Brand Cheng, Chủ tịch Foxconn Industrial Internet (FII).

Các bộ trưởng khu vực cũng gửi đi thông điệp thống nhất: Chuyển đổi xanh và chuyển đổi số là hai động lực song hành, tạo cơ hội lịch sử cho châu Á.

Bộ trưởng Công nghiệp, Khoa học kỹ thuật và Đổi mới Campuchia Hem Vanndy nhận định: Chủ đề “Chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số” đã chạm đúng những thách thức định hình thời đại.

Thế giới hiện đang tái cấu trúc bởi 3 động lực lớn: Chuyển đổi xanh gắn với cam kết khí hậu, cách mạng số nâng cao năng suất và cạnh tranh, cùng sự dịch chuyển mạnh mẽ của thương mại-chuỗi cung ứng do bất ổn địa chính trị.

Sự giao thoa giữa xu hướng xanh và xu hướng số đang mở ra cơ hội lịch sử cho châu Á: Hệ thống sản xuất hiệu quả hơn, các ngành kinh tế giá trị cao, quản trị năng lượng-môi trường dựa trên dữ liệu và mạng lưới đổi mới sáng tạo liên vùng.

Để biến cơ hội thành hiện thực, châu Á cần giữ vững hòa bình, ổn định; tăng cường kết nối số xuyên biên giới, hài hòa tiêu chuẩn, thu hút đầu tư xanh và củng cố chuỗi cung ứng.

Campuchia đang tập trung đa dạng hóa công nghiệp, nâng cao chất lượng nhân lực, mở rộng năng lượng tái tạo và thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nhằm trở thành đối tác tin cậy trong chuỗi giá trị ASEAN và toàn cầu.

Bộ trưởng bày tỏ kỳ vọng diễn đàn sẽ hình thành các mô hình hợp tác mới, tăng cường liên kết xanh-số, góp phần mang lại tăng trưởng bền vững cho khu vực.

Ông Hem Vanndy, Bộ trưởng Công nghiệp, Khoa học kỹ thuật và Đổi mới Campuchia.

Bộ trưởng Khoa học, Công nghệ và Đổi mới Malaysia Chang Lih Kang khẳng định: Chuyển đổi số kết hợp chuyển đổi xanh đang mở ra cơ hội hợp tác chưa từng có cho châu Á.

Malaysia tập trung xây dựng quản trị dựa trên khoa học-công nghệ, thúc đẩy 10 động lực kinh tế-xã hội và 10 nhóm công nghệ mũi nhọn như năng lượng sạch, vật liệu tiên tiến, di chuyển thông minh, y tế chính xác.

Theo Bộ trưởng, chuyển đổi số không chỉ là công nghệ mà phải phục vụ con người, nâng cao sinh kế và bảo đảm tăng trưởng bền vững.

Malaysia đã ban hành Bộ hướng dẫn đạo đức và quản trị AI (AIGE) để bảo đảm minh bạch, công bằng, trách nhiệm; đồng thời triển khai Malaysia Digital Economy Blueprint nhằm phổ cập kỹ năng số và Kế hoạch Công nghiệp mới 2030 để nâng cấp công nghiệp.

Ông nhấn mạnh: Với dân số hơn 680 triệu người, ASEAN hoàn toàn có khả năng định hình tiêu chuẩn số toàn cầu nếu đầu tư mạnh vào nhân lực, hài hòa chính sách và tăng cường hợp tác. Malaysia cam kết mở rộng trao đổi nhân lực, kết nối hệ sinh thái sáng tạo và thúc đẩy phát triển công nghệ chung của khu vực.

Ông Chang Lih Kang, Bộ trưởng Khoa học, Công nghệ và Đổi mới Malaysia.

Ông Long Quốc Cường, Phó Chủ nhiệm Trung tâm Nghiên cứu phát triển Quốc vụ viện Trung Quốc, nhấn mạnh: Chuyển đổi xanh và chuyển đổi số là hai động lực chính đang tái cấu trúc sản xuất, năng lượng và công nghệ của các nền kinh tế lớn.

Trung Quốc đã ưu tiên phát triển xanh nhiều năm, góp phần giảm mạnh chi phí điện gió, điện mặt trời toàn cầu và trở thành thị trường xe điện lớn nhất thế giới. Ba nhận định cốt lõi gồm: Thứ nhất, chuyển đổi xanh đòi hỏi cải tổ kinh tế-xã hội toàn diện; thứ hai, công nghệ số là động lực tăng tốc xanh hóa; thứ ba, hợp tác quốc tế là yếu tố không thể thiếu.

Trung Quốc ủng hộ dòng chảy tự do của công nghệ xanh, khẳng định biến đổi khí hậu không có biên giới, đồng thời kỳ vọng diễn đàn tăng cường đồng thuận, thúc đẩy hợp tác hướng tới tương lai xanh, sạch, bền vững.

Ông Long Quốc Cường, Phó Chủ nhiệm Trung tâm Nghiên cứu phát triển Quốc vụ viện Trung Quốc.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá cao các ý kiến đóng góp tại Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025, khẳng định tinh thần “cùng làm-cùng thắng-cùng hưởng lợi” trên nguyên tắc Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp tiên phong, người dân đồng hành, bạn bè quốc tế hỗ trợ, hài hòa lợi ích và chia sẻ rủi ro.

Cùng với chia sẻ những thông điệp quan trọng của Việt Nam về "chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số"; trên cơ sở thành công của Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025, Thủ tướng Chính phủ mong WEF tiếp tục nghiên cứu, xem xét đề xuất của Việt Nam về việc đưa Diễn đàn Kinh tế mùa thu tại Việt Nam thành sự kiện thường niên của WEF, tương tự như các hội nghị WEF Đại Liên/Thiên Tân. WEF mở rộng và đẩy mạnh hợp tác, tăng cường kết nối giữa mạng lưới doanh nghiệp, nhà đầu tư của WEF với các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp tư nhân tại Việt Nam.

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Chính phủ và các Bộ, ngành Trung ương nghiêm túc nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến, đề xuất của các đại biểu tại diễn đàn; trên cơ sở đó, khẩn trương rà soát, hoàn thiện đồng bộ hệ thống thể chế, pháp luật (đặc biệt là các luật liên quan đất đai, đầu tư, năng lượng, môi trường để tháo gỡ mọi điểm nghẽn); sớm ban hành các cơ chế, chính sách ưu đãi vượt trội để khuyến khích đầu tư vào công nghệ xanh, công nghệ số. Đặc biệt là đẩy mạnh cải cách hành chính, cắt giảm thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, tạo mọi thuận lợi cho doanh nghiệp và nhà đầu tư.

Thủ tướng yêu cầu các tỉnh thành nói chung và Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng khẩn trương cụ thể hóa các khuyến nghị, tập trung nguồn lực xây dựng trung tâm tài chính quốc tế, cải cách thể chế, phát triển hạ tầng số và nhân lực chất lượng cao.

Thủ tướng kỳ vọng Thành phố Hồ Chí Minh vừa tự lực, tự cường, vừa đẩy mạnh hợp tác để Thành phố Hồ Chí Minh trở thành "siêu đô thị quốc tế trong kỷ nguyên số"…

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Nguyễn Văn Được và Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang đều cam kết: Thành phố Hồ Chí Minh trân trọng tiếp thu toàn bộ ý kiến, sẽ phản biện có trách nhiệm và hành động quyết liệt để cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao năng lực quản trị, đồng hành cùng doanh nghiệp triển khai hiệu quả các khuyến nghị ngay trong giai đoạn 2026-2030.

Chủ tịch Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được.

Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025 không chỉ là nơi gặp gỡ mà đã trở thành động lực mạnh mẽ thúc đẩy Thành phố Hồ Chí Minh và Việt Nam bước vào giai đoạn tăng tốc mới.

Những cam kết hợp tác chiến lược được công bố, những mô hình phát triển được xác lập tại đây sẽ tiếp tục lan tỏa, góp phần hiện thực hóa khát vọng đưa Thành phố Hồ Chí Minh trở thành trung tâm kinh tế-tài chính-khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực vào năm 2030, tầm nhìn 2045.

Mai Huyên-Hải Linh