Diện mạo hồ Gươm sau khi phá dỡ tòa nhà 'Hàm cá mập'

TP Hà Nội đặt mốc hoàn thành việc phá dỡ tòa nhà "Hàm cá mập" (khu vực Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục) trước 30/4 và xong trước 2/9/2025 đối với khu vực phía Đông hồ Hoàn Kiếm.

Theo UBND quận Hoàn Kiếm, tổng diện tích dự kiến khu vực Quảng trường Đông Kinh – Nghĩa Thục khoảng 1,2ha, phía Bắc giáp phố Hàng Gai và Cầu Gỗ, phía Nam giáp mép hồ Hoàn Kiếm, phía Đông giáp phố Hồ Hoàn Kiếm, phía Tây giáp tòa nhà Hồng Vân - Long Vân. Khu vực này có tòa nhà "Hàm cá mập" do Tổng công ty vận tải Hà Nội (Transerco) quản lý, vận hành có diện tích đất khoảng 390m2 và 1.600m2 sàn sử dụng.

Còn khu vực phía Đông hồ Hoàn Kiếm có tổng diện tích dự kiến khoảng 2,14 ha, có phạm vi ranh giới phía Tây giáp hồ Hoàn Kiếm và đường Đinh Tiên Hoàng, phía Bắc giáp khu dân cư hiện có, phía Đông giáp phố Lý Thái Tổ và phía Nam giáp phố Trần Nguyên Hãn.

Hiện trạng khu vực phía Đông hồ Hoàn Kiếm có khoảng 54 chủ sử dụng nhà đất, trong đó có 12 tổ chức, cơ quan, đơn vị gồm: Sở Văn hóa và Thể thao, Tổng công ty Điện lực Hà Nội, Viện Văn học, Chi cục Dân số Hà Nội, Hội Người mù Hà Nội, VPGD Kho bạc Nhà nước, Khách sạn Điện lực, Tổng công ty Điện lực Miền Bắc, Công ty truyền tải điện số 1, Trụ sở Ban tiếp công dân Thành phố và 2 Hợp tác xã hiện là nhà chuyên dụng. Ngoài ra, còn có 42 hộ dân.

Dự án được thực hiện bằng vốn đầu tư công trung hạn, phân kỳ đầu tư theo 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 thực hiện giải phóng mặt bằng và đầu tư xây dựng phần nổi quảng trường; giai đoạn 2: thực hiện triển khai đầu tư xây dựng phần ngầm.

Diện mạo Hồ Gươm sẽ thoáng, hiện đại hơn sau khi phá bỏ tòa nhà "Hàm cá mập". Ảnh: Thạch Thảo

Tại báo cáo mới nhất của Đảng ủy UBND TP Hà Nội gửi Thường trực Thành ủy về việc triển khai nghiên cứu quy hoạch, đầu tư cải tạo chỉnh trang một số khu vực quảng trường, không gian công cộng trên địa bàn quận Hoàn Kiếm đã đưa ra phương án.

Theo đó, Hà Nội sẽ phá bỏ tòa nhà "Hàm cá mập"; nghiên cứu đề xuất bố trí 3 tầng hầm tại khu vực quảng trường hiện có và không gian mở rộng (sau khi dỡ bỏ tòa nhà “Hàm cá mập”) để bố trí không gian văn hóa, thương mại tại tầng hầm 1, khu vực đỗ xe tại tầng hầm 2,3). Trường hợp không bố trí đỗ xe, có thể sử dụng thành không gian lưỡng dụng.

UBND TP Hà Nội cũng nhấn mạnh, quá trình nghiên cứu phương án tổ chức không gian quảng trường Đông Kinh – Nghĩa Thục sẽ xem xét cụ thể việc tổ chức không gian, lối lên xuống hầm, giải pháp tổ chức giao thông, cảnh quan đối với các khu vực, công trình xung quanh. Phương án vị trí bố trí sân khấu, khán đài, vị trí bố trí “tháp ánh sáng”, phương án bố trí, sắp xếp cây xanh…cũng đang được nghiên cứu.

UBND TP Hà Nội giao Quận Hoàn Kiếm tổ chức lập quy hoạch tổng mặt bằng song song với việc lập thiết kế đô thị riêng (trên cơ sở phương án ý tưởng, giải pháp tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan) để làm cơ sở triển khai dự án đầu tư cải tạo, chỉnh trang, tái thiết không gian quảng trường Đông Kinh- Nghĩa Thục.

Hồ Gươm sẽ có không gian thoáng, thiết kế hiện đại

Ông Trịnh Hoàng Tùng, Phó Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm cho biết, theo kế hoạch sẽ thực hiện giải phóng mặt bằng tòa nhà “Hàm cá mập” trước 30/4/2025 và khu vực phía Đông hồ Hoàn Kiếm trước 2/9/2025.

Phó Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm hy vọng, sau khi cải tạo, Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục và khu vực quanh hồ Gươm sẽ có không gian thoáng rộng, thiết kế hiện đại, bao gồm cả không gian nổi và không gian ngầm, đáp ứng tốt hơn việc tổ chức các hoạt động văn hóa, nghệ thuật phục vụ cộng đồng.

Đồng tình với quan điểm này, trao đổi với VietNamNet, TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm, nguyên Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho rằng, việc xem xét mở rộng không gian công cộng ở hồ Hoàn Kiếm là vô cùng cần thiết. Từ năm 1995 đã đặt ra việc mở rộng không gian Hồ Hoàn Kiếm để tạo sự liên kết với các khu vực xung quanh.

Và bây giờ, Hà Nội đang quyết liệt thực hiện việc này, trả lại cho không gian Hồ Gươm những giá trị vốn có của nó sau một thời gian dài phải chịu quá nhiều áp lực của đô thị.

Theo các kiến trúc sư, việc cải tạo chỉnh trang không chỉ mạnh dạn phá bỏ tòa nhà "hàm cá mập" mà còn phá bỏ một vài tòa nhà khác nếu thấy không phù hợp, trả lại cho hồ Hoàn Kiếm một không gian thân thiện, gần gũi, một không gian mở, một không gian đúng nghĩa trang trọng, lịch sử và văn hóa.

N. Huyền