Điều chỉnh thuế thu nhập cá nhân để thu hút người tài
Nếu có nhiều ưu đãi hơn về thuế thu nhập cá nhân, Việt Nam sẽ thu hút được nhiều chuyên gia và lao động nước ngoài đến làm việc, đồng thời hạn chế tình trạng nhân lực chất lượng cao dịch chuyển sang các nước láng giềng.
Việc sửa đổi Luật thuế thu nhập cá nhân đang nhận được sự quan tâm của đông đảo người lao động. Bên cạnh việc nâng mức giảm trừ gia cảnh lên 15,5 triệu đồng/tháng đối với người nộp thuế và 6,2 triệu đồng/tháng đối với người phụ thuộc, việc điều chỉnh lại biểu thuế suất cũng là một trong những thay đổi tại dự thảo Luật lần này.
Tại dự thảo Luật thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) mới nhất, Bộ Tài chính trình Chính phủ phương án 2, tức đề xuất biểu thuế mới gồm 5 bậc, với mức thuế tối thiểu 5%, tương ứng với thu nhập tính thuế trong tháng sau khi giảm trừ gia cảnh và các chi phí tính thuế khác là 10 triệu đồng. Thuế suất tối đa là 35% với thu nhập tính thuế trên 100 triệu đồng/tháng thay vì mức 80 triệu đồng/tháng như trước đây.
Bà Lê Thị Yến, CEO Công ty TNHH Tư vấn thuế Hà Nội HanoiTax cho rằng: "Hiện nay, thuế thu nhập cá nhân của Việt Nam đang áp dụng 7 bậc. Theo quan điểm của tôi, số bậc này khá nhiều, khoảng cách giữa các bậc lại khá sát nhau, gây khó khăn trong việc tính toán và áp dụng. Điều này tạo ra áp lực thuế nhất định đối với người lao động. Vì vậy, theo tôi, đề xuất rút gọn còn 5 bậc tính thuế là hợp lý".
So sánh với các nước trong khu vực, với ngưỡng thuế cao nhất 35% thì Thái Lan có mức thu nhập chịu thuế là trên 300 triệu đồng/tháng, Philippines là trên 290 triệu đồng/tháng, Indonesia có mức chịu thuế trên 600 triệu đồng/tháng. Như vậy, ngưỡng thu nhập chịu thuế ở bậc cao nhất hiện nay của Việt Nam đang thấp hơn so với các nước trong khu vực Đông Nam Á.
TS Bùi Thị Mến, Chuyên gia kinh tế cho hay: "Ở nhiều quốc gia khác, thu nhập bình quân đầu người cao nên họ áp dụng mức thuế suất rất cao. Trong khi đó, ở Việt Nam, thu nhập bình quân đầu người chưa đạt đến mức như vậy, nhưng chúng ta vẫn duy trì thuế suất 35%, theo tôi là khá cao. Vì vậy, chúng ta cần cân nhắc điều chỉnh ngưỡng thu nhập chịu mức thuế 35%.
Tất nhiên, thu nhập tính thuế đã được trừ các khoản giảm trừ như: giảm trừ gia cảnh, bảo hiểm bắt buộc, đóng góp từ thiện, khuyến học... Tuy nhiên, nên nâng ngưỡng áp dụng mức 35% để tiều tiết phần thu nhập người giàu thôi, để tránh tình trạng những người thu nhập trung bình hoặc trên trung bình một chút cũng bị áp mức thuế này thì sẽ dẫn tới bị tổn thương".
Theo đại diện Công ty TNHH Tư vấn thuế Deloitte Việt Nam, với thuế suất 35% áp dụng cho thu nhập tính thuế từ 100 triệu đồng/tháng trở lên, có thể ảnh hưởng tới khả năng thu hút và giữ chân nhân tài.
Bà Vũ Thu Hà, Phó Tổng giám đốc Dịch vụ Tư vấn thuế Deloitte Việt Nam phân tích: "Nếu có nhiều ưu đãi hơn về thuế thu nhập cá nhân, Việt Nam sẽ thu hút được nhiều chuyên gia và lao động nước ngoài đến làm việc, đồng thời hạn chế tình trạng nhân lực chất lượng cao dịch chuyển sang các nước láng giềng. Về thuế suất, cũng có thể xây dựng một lộ trình điều chỉnh trung hạn, hướng tới mức tương đồng với các nước trong khu vực, chẳng hạn Malaysia đang áp dụng 30% và Singapore là 24%".
Ngoài thu hút và giữ chân nhân tài, một chính sách thuế hấp dẫn với biểu thuế hợp lý còn là một yếu tố then chốt trong quyết định đầu tư của các doanh nghiệp nước ngoài, đồng thời tạo động lực làm giàu chính đáng, hạn chế trốn thuế và chuyển giá.
