Đọ tiềm lực quân sự của Iran và Israel: Ai trên cơ?
Hiện, các chuyên gia quân sự và nhiều nhà phân tích quốc tế đang tập trung đánh giá sức mạnh tiềm lực quân sự của Iran và Israel để dự đoán đường hướng của cuộc xung đột này.
Các cuộc tấn công quy mô lớn của Israel nhằm vào các mục tiêu trên khắp Iran vào hôm 13/6 và hành động trả đũa quyết liệt của Tehran đã đưa hai đối thủ Trung Đông đến gần hơn với một cuộc chiến toàn diện, có khả năng khiến Mỹ phải vào cuộc, ít nhất là ở một mức độ nào đó.
Cơ sở lọc dầu Sharhan của Iran gần thủ đô Tehran bị bốc cháy. Ảnh: X
Iran có lực lượng quân sự thường trực lớn nhưng cũng dựa vào các lực lượng ủy nhiệm và mạng lưới ngầm chuyên hoạt động bí mật. Tuy vậy nhiều hoạt động của Tehran đã bị vô hiệu hóa trong những tháng gần đây do các cuộc tấn công của Mỹ và Israel. Trong khi đó, Israel chủ yếu vào lực lượng bộ binh và không quân chính quy mạnh mẽ, cùng với mạng lưới tình báo mạnh mẽ có nhiều hoạt động tinh vi. Mặc dù có sức mạnh gần như ngang nhau, nhưng lực lượng quân sự lại có sự khác biệt đáng kể về chiến thuật và hỏa lực.
Tiềm lực quân sự của Iran
Về mặt lý thuyết, Iran dường như có lợi hơn thế về số lượng, với dân số 88 triệu người và diện tích đất liền là 1,6 triệu km2, trong khi Israel chỉ có 9 triệu người và 22.000 km2 diện tích lãnh thổ. Tuy nhiên, về mặt quân sự, những con số này không có ý nghĩa nhiều.
Quân đội Iran được chia thành lực lượng vũ trang chính quy và Lực lượng Vệ binh Cách mạng bán quân sự, trong đó có Lực lượng Quds tinh nhuệ, bộ chỉ huy tên lửa chiến lược và lực lượng an ninh mạng.
Lực lượng chính quy chỉ huy phần lớn quân đội - khoảng 600.000 binh sỹ được trang bị khí tài quân sự tiêu chuẩn, có trách nhiệm bảo vệ biên giới của Iran cũng như thực hiện nhiều nhiệm vụ quân sự thông thường. Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran có khoảng 200.000 binh sỹ được chia thành nhiều sư đoàn khác nhau.
Ngoài ra, Iran cũng có các lực lượng ủy nhiệm tại Trung Đông, trong đó có nhóm Houthi ở Yemen, dân quân Iraq, phe phái Palestine và Hezbollah ở Lebanon có thể phóng tên lửa, tiến hành phá hoại và tấn công bí mật. Tuy vậy, lực lượng ủy nhiệm cùng với lực lượng quân đội thông thường của Iran được cho là đã bị suy yếu nghiêm trọng do hoạt động quân sự của Israel và Mỹ trong năm qua.
Iran có rất nhiều thiết bị quân sự khác nhau, trong đó có những vũ khí từ thời Liên Xô và một số loại vũ khí khác do Mỹ cung cấp trước Cách mạng Hồi giáo năm 1979. Ngoài ra, nước này cũng tiếp nhận nhiều vũ khí của Nga.
Tuy nhiên, lực lượng không quân Iran được cho là tụt hậu đáng kể với Israel về cả chất lượng và số lượng, với phi đội máy bay già cỗi. Uớc tính, Iran chỉ khoảng 350 máy bay lỗi thời trong lực lượng không quân.
Dù vậy, Tehran có khả năng sản xuất nhiều loại UAV và tên lửa tiên tiến, chẳng hạn như máy bay không người lái cảm tử Shahed mà nước này đã bán cho Nga với số lượng lớn để sử dụng trong cuộc chiến ở Ukraine.
Chương trình hạt nhân của Iran đã tiến triển trong những năm gần đây và nhiều người tin rằng nước này có đủ khả năng phát triển uranium làm giàu cấp độ cao để có thể sản xuất vũ khí hạt nhân trong vài tháng tới nếu họ quyết định làm như vậy, một số chuyên gia nhận định.
Tiềm lực quân sự của Israel
Israel có lực lượng trên bộ, trên biển và trên không đáng gờm được trang bị nhiều vũ khí tiên tiến tích hợp công nghệ mới nhất của Mỹ và Châu Âu. Israel cũng có ngành công nghiệp quốc phòng trong nước mạnh mẽ có thể thiết kế, chế tạo và duy trì đầy đủ các loại vũ khí, cho phép họ tấn công đối thủ trên nhiều mặt trận cùng một lúc.
Là một quốc gia nhỏ, nhưng Israel có nguồn lực quân đội đáng kể, với khoảng 170.000 binh sỹ thường trực và 400.000 lính dự bị. Mặc dù có số lượng binh sỹ ít hơn Iran, song lực lượng của Israel đã được tôi luyện qua các cuộc xung đột khu vực.
Bên cạnh đó, Israel còn có mạng lưới phòng thủ đa tầng, với các hệ thống phòng không tinh vi và hiện đại. Những hệ thống này được phát triển trong nhiều thập kỷ với sự hỗ trợ đáng kể của Mỹ, có khả năng phát hiện tên lửa hoặc UAV đang bay tới và sẽ triển khai đánh chặn nếu mục tiêu hướng về trung tâm dân cư hoặc cơ sở hạ tầng quân sự hay dân sự nhạy cảm. Các nhà lãnh đạo Israel cho biết hệ thống phòng thủ của họ có thể đảm bảo hiệu quả tối đa 100%, ngăn ngừa thiệt hại nghiêm trọng và tránh thương vong lớn.
Israel được cho là quốc gia duy nhất có vũ khí hạt nhân ở Trung Đông, mặc dù nước này chưa bao giờ thừa nhận sở hữu vũ khí như vậy. Israel cũng có một đồng minh lớn là Mỹ - một trong những quốc gia có lực lượng quân sự mạnh mẽ nhất trên thế giới.
Mỹ tuyên bố không liên quan đến cuộc tấn công quy mô lớn Israel nhằm vào Iran hôm 12/6, nhưng quốc gia này vẫn có thể trở thành mục tiêu trả đũa của Iran. Washington đã triển khai nhiều khí tài quân sự ở Trung Đông, trong đó có một tàu sân bay với khoảng 60 máy bay chiến đấu ở Biển Arab, cùng với hàng chục máy bay chiến đấu và hàng nghìn binh sỹ tại các căn cứ trên khắp khu vực.
Israel đã hạn chế khả năng trả đũa của Iran, sau khi tấn công dữ dội các lực lượng ủy nhiệm của Iran là Hamas và Hezbollah, đồng thời không kích ồ ạt vào vào các hệ thống phòng không của đối phương. Sau các các cuộc tấn công 12/6, Iran tuyên bố sẽ đáp trả mạnh mẽ, buộc Israel phải trả giá đắt vì hành động của nước này.
