Doanh số bán xe điện tại châu Âu phục hồi

Con số này bao gồm xe điện chạy bằng pin (BEV), HEV và PHEV, phản ánh mức tăng 20% so với cùng kỳ năm 2024. Chỉ riêng số lượng đăng ký BEV đã tăng vọt 26%, báo hiệu động lực mạnh mẽ trong quá trình chuyển đổi sang lái xe không phát thải.

Vương quốc Anh cũng phản ánh xu hướng này, với số lượng đăng ký BEV, HEV và PHEV tăng 22,8% lên 486.561 chiếc từ tháng 1 đến tháng 4. Các mẫu xe thuần điện dẫn đầu, với doanh số tăng vọt hơn 1/3.

Sự phục hồi cho ngành ô tô đang gặp khó khăn

Phục hồi mang lại những tín hiệu tích cực cho ngành công nghiệp ô tô của châu Âu, vốn đang phải vật lộn với chi phí sản xuất tăng cao, sự cạnh tranh khốc liệt từ các nhà sản xuất EV Trung Quốc và các quy định nghiêm ngặt về khí thải carbon của EU.

Ngành ô tô của châu Âu hiện đang phải đối mặt với những thách thức mới, bao gồm cả thuế quan tiềm tàng đối với ô tô xuất khẩu sang Mỹ, do Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa.

Năm 2024, lượng đăng ký xe điện giảm mạnh trên khắp châu Âu, đặc biệt là ở các thị trường lớn như Đức và Pháp, mặc dù xe hybrid đã đi ngược lại xu hướng với mức tăng trưởng gần 30% theo năm. Sự suy thoái bắt nguồn từ nhiều yếu tố.

Đức, thị trường ô tô lớn nhất châu Âu, đã đột ngột chấm dứt trợ cấp xe điện vào năm 2023 do hạn chế về ngân sách, đặt cược rằng giá xe giảm sẽ duy trì nhu cầu. Tuy nhiên, việc mất các ưu đãi, dao động từ 3.375 euro (3.854 USD) đến 9.000 euro dựa trên chi phí xe, đã ngăn cản những người tiêu dùng nhạy cảm với giá cả, dẫn đến lượng đăng ký xe điện giảm 27,4%.

Pháp thì phải đối mặt với sự suy thoái của thị trường ô tô nói chung, do sự bất ổn kinh tế và các quy định về điều kiện trợ cấp xe điện chặt chẽ hơn. Điều này đã tác động đến doanh số bán xe điện và dẫn đến sự sụt giảm mạnh trong việc giao xe chạy bằng xăng và dầu diesel, làm trầm trọng thêm các vấn đề của ngành.

Doanh số bán xe giúp thúc đẩy tăng trưởng

Sự phục hồi được dự đoán sẽ đến từ sự quan tâm ngày càng tăng của người tiêu dùng đối với xe điện, được thúc đẩy bởi những tiến bộ trong phạm vi pin và cơ sở hạ tầng sạc mở rộng. Mặc dù các yếu tố này góp phần, các nhà phân tích ô tô cho rằng động lực chính là lệnh của EU vào ngày 1 tháng 1 yêu cầu các nhà sản xuất ô tô phải cắt giảm 15% lượng khí thải CO2 trên toàn đội xe so với mức năm 2021.

Quy định này đã thúc đẩy doanh số bán hàng của công ty tăng vọt, đặc biệt là ở Đức, cho phép các nhà sản xuất ô tô tránh được các khoản tiền phạt lớn của EU.

"Để tránh bị phạt vì lượng khí thải quá mức khi bán các mẫu xe chạy bằng xăng và dầu diesel, các nhà sản xuất xe được yêu cầu tăng doanh số bán xe điện, thông qua việc giảm giá hoặc các mẫu xe tiết kiệm chi phí hơn", Sandra Wappelhorst, trưởng nhóm nghiên cứu tại Hội đồng Quốc tế về Giao thông Sạch Châu Âu có trụ sở tại Berlin, nói với tờ DW.

Trong những tháng gần đây, các nhà sản xuất ô tô Đức như Volkswagen cũng như Stellantis đã triển khai các hợp đồng cho thuê hấp dẫn và ra mắt các mẫu xe điện mới, khuyến khích các công ty đẩy nhanh quá trình điện khí hóa đội xe.

Người mua doanh nghiệp, chiếm khoảng 2/3 doanh số bán ô tô tại Đức so với chỉ 20% tại Pháp, là động lực chính đằng sau sự phục hồi này.

Constantin Gall, một nhà phân tích tại công ty tư vấn EY, nhấn mạnh rằng khoảng cách giá giữa xe động cơ đốt trong và xe điện đã "thu hẹp đáng kể". Ông nói thêm các nhà sản xuất ô tô đang "cung cấp các điều khoản cho thuê và tài chính cực kỳ cạnh tranh cho xe điện", thúc đẩy hơn nữa việc áp dụng của các công ty trên khắp châu Âu.

Với việc các nhà sản xuất ô tô phải chịu chi phí không đạt được mục tiêu khí thải, họ đã vận động hành lang mạnh mẽ tại Brussels để cắt giảm các mục tiêu này. Tháng trước, Hội đồng châu Âu, cơ quan chính trị của EU, đã chấp thuận nới lỏng các mục tiêu hàng năm trong ba năm tới để giảm các khoản tiền phạt tiềm tàng.

Wappelhorst tỏ ra thất vọng vì sự quay trở lại này, cho rằng áp lực quản lý đã chứng minh được hiệu quả trong việc hỗ trợ việc áp dụng EV. Bà lưu ý rằng sự phục hồi hiện tại trong đăng ký EV phản ánh mức phát thải tương tự hạn chót trong đại dịch COVID-19 cũng thúc đẩy doanh số bán hàng. Bà cảnh báo việc cứu trợ trong ba năm hiện "có nguy cơ làm chậm quá trình chuyển đổi sang EV ngay khi động lực đang tăng lên".

Quá trình chuyển đổi sang EV vẫn còn chắp vá trên khắp châu Âu, với Na Uy và Đan Mạch dẫn đầu và các quốc gia Tây Âu khác bám sát phía sau. Tuy nhiên, số lượng đăng ký ở Bulgaria, Croatia, Ba Lan và Slovakia vẫn dưới 5%.

"Ngay cả ở những quốc gia có thị phần thấp hơn này, số lượng đăng ký BEV mới đã tăng đáng kể", Wappelhorst cho biết, lưu ý rằng Ba Lan gần đây đã chứng kiến tốc độ tăng trưởng hơn 40%. "Mô hình này nhấn mạnh động lực tích cực trên khắp các thị trường châu Âu, bao gồm cả những thị trường mà quá trình chuyển đổi đang ở giai đoạn đầu".

Tesla có thể xoay chuyển tình thế?

Trong phần còn lại của năm 2025, vận may của Tesla sẽ vẫn là tâm điểm chú ý sau khi doanh số bán hàng giảm mạnh 39% từ tháng 1 đến tháng 4 trên khắp châu Âu.

Sự suy giảm này một phần xuất phát từ phản ứng dữ dội đối với sự ủng hộ gây tranh cãi của CEO Elon Musk đối với các nhóm cực hữu. Sự ủng hộ của Musk đã làm dấy lên những cáo buộc can thiệp chính trị và dẫn đến hành vi phá hoại tài sản và phương tiện của Tesla.

Sự tham gia trong lĩnh vực chính trị ngày càng sâu rộng của Elon Musk, bao gồm cả vai trò là cố vấn chủ chốt của Tổng thống Trump, đã làm xói mòn thêm sức hấp dẫn của thương hiệu Tesla, với một số chủ sở hữu xa lánh người đàn ông giàu nhất thế giới. Mặc dù quyết định rút lui khỏi các nhiệm vụ chính trị của ông đã diễn ra vào tuần trước nhưng không ai chắc chắn về việc liệu Tesla có thể đảo ngược đà giảm doanh số của Tesla hay không.

Các thương hiệu Trung Quốc tăng trưởng mạnh mẽ

Trong khi Tesla đang gặp khó khăn, các nhà sản xuất ô tô từ Trung Quốc lại đang giành được thị phần nhờ các khoản trợ cấp lớn của nhà nước đang làm suy yếu các đối thủ châu Âu và Nhật Bản.

Theo Bloomberg, bất chấp thuế quan của EU nhằm hạn chế dòng xe điện giá rẻ của Trung Quốc, thị phần của Trung Quốc tại châu Âu đã vượt 5% lần đầu tiên trong quý đầu tiên của năm 2025. JATO Dynamics báo cáo rằng lượng đăng ký xe hybrid cắm điện tại Trung Quốc tăng 546% so với cùng kỳ năm trước.

Sau chiến dịch tiếp thị rầm rộ, thương hiệu Trung Quốc BYD đã lần đầu tiên vượt qua Tesla về doanh số bán hàng tại châu Âu vào tháng 4, đạt 7.231 xe so với 7.165 xe của Tesla, tăng 169% so với tháng 4 năm 2024, theo JATO Dynamics.

Sự thay đổi này nhấn mạnh động lực thay đổi nhanh chóng của thị trường ô tô châu Âu, hiện Trung Quốc đã bắt kịp về mặt công nghệ. Mặc dù vậy, cuộc khảo sát của Bloomberg Intelligence vào tháng trước cho thấy sự ủng hộ đối với các thương hiệu trong nước vẫn mạnh mẽ tại năm thị trường lớn nhất châu Âu, với hơn 2/3 số người được hỏi cho biết họ còn do dự khi mua ô tô Trung Quốc.

Hoàng Lâm