Độc đáo màn múa Sư tử mèo

Múa Sư tử mèo (Ky lằn) – di sản văn hóa phi vật thể quốc gia từ năm 2017 là niềm tự hào của đồng bào Tày, Nùng xứ Lạng. Với âm nhạc, võ thuật, trò diễn hòa quyện, điệu múa không chỉ gắn bó trong đời sống tinh thần, mà còn lan tỏa khát vọng may mắn, sung túc và niềm vui cộng đồng.

Vũ điệu linh thiêng trong lễ hội.

Trong các lễ hội, tiếng trống, chiêng vang dậy cùng điệu múa Sư tử mèo như một vở kịch mặt nạ đầy cuốn hút. Hình ảnh sư tử tượng trưng cho uy phong, may mắn, được đồng bào mời vào nhà ngày đầu năm để xua đuổi tà ma, mang lại thịnh vượng và bình an.

Theo TS. Hoàng Văn Páo, múa Sư tử mèo kết tinh mỹ thuật, âm nhạc, võ thuật và múa – phản ánh nhân sinh quan, thế giới quan của người Tày, Nùng. Đây là nét văn hóa giàu tính nhân bản, được trao truyền bền bỉ từ đời này sang đời khác.

Giá trị được lưu giữ qua nhiều thế hệ.

Múa Sư tử mèo không thể thiếu trống, chiêng, chũm chọe, kết hợp cùng đạo cụ như mặt nạ, gậy, đoản đao, kiếm… Khi hòa tấu, dàn nhạc dân tộc ấy tạo nên sức hút mãnh liệt, nâng bước từng động tác múa.

Trong điệu múa Sư tử mèo, âm nhạc là linh hồn của vũ điệu.

Được biết, tỉnh Lạng Sơn đã xây dựng Đề án Bảo tồn, phát huy giá trị múa Sư tử Tày, Nùng Giai đoạn 2021 – 2030. Nhiều lớp truyền dạy được mở, gần 200 học viên tham gia, trong đó 40% là thanh thiếu niên, nhi đồng – những người kế tục di sản.

Toàn tỉnh Lạng Sơn hiện có gần 100 đội múa Sư tử mèo với khoảng 1.000 thành viên. Nhiều trường học đưa múa Sư tử mèo vào ngoại khóa, trưng bày đầu sư tử trong phòng truyền thống để nuôi dưỡng niềm yêu di sản từ thuở nhỏ cho học sinh.

Các câu lạc bộ múa Sư tử mèo do nghệ nhân, thanh niên duy trì ngày càng sôi nổi.

Từ những lễ hội rộn ràng nơi miền biên viễn đến sân khấu văn hóa hiện đại, múa Sư tử mèo đang được trao truyền, giữ lửa. Di sản không chỉ là niềm tự hào của người Tày, Nùng, mà còn là minh chứng sống động cho sức sống bền bỉ của văn hóa Việt.

Tuấn Anh