Đổi thay ở phum, sóc

Phum sóc ngày càng văn minh, hiện đại

Đồng bào Khmer tỉnh Cà Mau có trên 32 nghìn hộ với gần 140 nghìn nhân khẩu, chiếm gần 6,5% dân số. Thời gian qua, cùng với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, sự nỗ lực vươn lên của người dân, diện mạo nhiều vùng đồng bào dân tộc Khmer tràn đầy sức sống.

Hệ thống điện, đường, trường, trạm được quan tâm đầu tư nâng cấp ngày càng đồng bộ, từ đó, đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng được nâng cao. Bà con an tâm lao động sản xuất nâng cao đời sống, bảo tồn, phát huy truyền thống văn hóa, vững tin vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc.

Diện mạo nông thôn vùng đồng bào dân tộc ở Cà Mau ngày càng khang trang. Ảnh: Nguyên Du

Ông Danh Ía (người được bà con tín nhiệm bầu chọn là người có uy tín trong đồng bào Khmer ở ấp Ngô Kim, xã Ninh Thạnh Lợi, tỉnh Cà Mau) gần cả đời gắn bó với quê hương chia sẻ: Mấy mươi năm trước, Ninh Thạnh Lợi là vùng đất nhiễm phèn nặng, chỉ trồng được khóm với tràm - những loại cây mang lại hiệu quả kinh tế không cao nên cuộc sống nông dân gặp rất nhiều khó khăn. Cái nghèo khó cứ đeo bám bà con mãi người dân. Thế rồi khi nông dân chuyển sang trồng lúa, đời sống có khá hơn nhưng vẫn bấp bênh. Giờ đây với mô hình tôm – lúa, đời sống của nông dân phát triển đến không ngờ. Càng bất ngờ hơn nữa là cơ sở hạ tầng được đầu tư khang trang. Nếu như trước đây người dân phải lội bì bõm, di chuyển chủ yếu bằng xuồng, ghe, giờ đây xe gắn máy, xe ô tô lưu thông thật thật dễ dàng trên các tuyến đường nông thôn trong cả hai mùa mưa nắng.

Ông Danh Ía cho rằng, tất cả là nhờ được Đảng, Nhà nước quan tâm chăm lo, trong đó phải kể đến chương trình xây dựng nông thôn mới và chương trình mục tiêu quốc gia dành cho đồng bào dân tộc thiểu số.

Hưng Hội là xã có đông đồng bào dân tộc Khmer của tỉnh Cà Mau. Những năm qua, từ nguồn vốn chương trình mục tiêu quốc gia, Đảng bộ, Chính quyền xã Hưng Hội đã đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng thiết yếu, cùng với đó quan tâm hỗ trợ người dân phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập. Từ đó, đã giúp nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân.

Các ngôi chùa Khmer được đầu tư xây dựng khang trang và là nơi diễn ra nhiều nghi thức, hoạt động phong phú của đồng bào Khmer Ảnh: Nguyên Du

Gia đình ông Sơn Tài, ấp Đay Tà Ni, xã Hưng Hội, trước đây kinh tế gia đình khó khăn do thiếu vốn sản xuất. Từ khi được chính quyền tạo điều kiện vay tín dụng ưu đãi 40 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội, đồng thời được tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn mô hình sản xuất, ông Sơn Tài mạnh dạn cải tạo đất ruộng trồng rau màu. Giờ đây, với gần 2.500 m² chuyên trồng dưa leo, mỗi ngày ông Sơn Tài thu hoạch từ 200 đến 300kg, giá bán dao động từ 9.000 đến 15.000 đồng/kg.

Ngoài dưa leo, ông Sơn Tài còn canh tác 2,5 ha lúa, trung bình mỗi năm gia đình có thu nhập khoảng 300 triệu đồng. Đời sống ngày càng khấm khá, ông Sơn Tài có điều kiện xây dựng nhà cửa khang trang, lo cho các con ăn học. Hiện nay, các con ông đều học hành thành đạt, có người là bác sĩ - đây không chỉ là niềm tự hào của gia đình mà còn với bà con trong ấp.

Ông Sơn Tài không phải là trường hợp duy nhất, còn có rất nhiều gia đình khác ở xã Hưng Hội cũng có cuộc sống vươn lên như vậy. Ông Thạch Mít, Bí thư Chi bộ ấp Cả Vĩnh chia sẻ: Ấp có 244 hộ gia đình Khmer đến nay chỉ còn lại có một hộ gia đình nghèo. Tất cả đều vươn lên mức sống trung bình, khá, nhiều số hộ có thu nhập cả tỷ đồng mỗi năm.

Phum, sóc nối liền nhau qua những tuyến đường giao thông chạy theo những ngôi khang trang, sạch đẹp ở xã Hưng Hội, tỉnh Cà Mau. Ảnh: Nguyên Du

Ngoài xã Hưng Hội, tại các xã có đông đồng bào dân tộc Khmer khác của tỉnh Cà Mau như: Hồng Dân, Phước Long, Ninh Thạnh Lợi hay các phường: Vĩnh Trạch, Hiệp Thành, Giá Rai… diện mạo phum sóc cũng ngày càng tươi tắn, đường giao thông nông thôn thông thoáng, hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao được đầu tư khang trang, đáp ứng nhu cầu vui chơi - giải trí, sinh hoạt văn hóa – văn nghệ, thể thao của đồng bào.

Phát triển toàn diện vùng đồng bào Khmer

Ông Kim Miên ở ấp Nước Mặn (xã Hưng Hội, tỉnh Cà Mau) chia sẻ: Đối với đồng bào Khmer, hầu hết các hoạt động văn hóa, văn nghệ đều được tổ chức tại chùa. Tuy nhiên, kể từ khi các thiết chế văn hóa ở ấp, ở xã được xây dựng và đưa vào hoạt động ngày càng phát huy hiệu quả trong việc gắn kết cộng đồng các dân tộc Kinh – Hoa – Khmer ở địa phương. Nhiều hoạt động văn hóa - văn nghệ đã được tổ chức, trong đó việc tổ chức Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc ở khu dân cư hàng năm là ví dụ. Cùng với đó, diện mạo mới trong vùng đồng bào dân tộc Khmer đã mang đến sự phấn khởi, niềm tin của đồng bào vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước cùng chính quyền địa phương.

Mô hình trồng rau, màu giúp cho nhiều hộ gia đình người Khmer tại Cà Mau tăng thu nhập. Ảnh: Nguyên Du

Hòa thượng Tăng Sa Vong, Trụ trì Chùa Buppharam (Chùa Cái Giá Chót, xã Hưng Hội, tỉnh Cà Mau) chia sẻ: Chính quyền địa phương nắm được tâm tư nguyện vọng của bà con phật tử Khmer nên các dự án, chính sách triển khai kịp thời, đúng đối tượng và phát huy hiệu quả cao, nhất là xóa nghèo. Đó là kết quả từ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước trong việc ban hành nhiều chính sách, chương trình, dự án đầu tư phát triển toàn diện vùng đồng bào Khmer. Với sự chăm lo của cấp ủy, chính quyền địa phương đã mang đến những đổi thay tích cực về đời sống vật chất lẫn tinh thần của đồng bào Khmer.

Ông Ngô Vũ Thăng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau chia sẻ: Để nâng cao hơn nữa đời sống của đồng bào Khmer, tỉnh Cà Mau sẽ tiếp tục huy động, ưu tiên bố trí các nguồn lực để đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng tại các khu vực đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, tạo điều kiện để phát triển toàn diện kinh tế - xã hội. Cùng với đó tiếp tục quan tâm công tác bảo tồn, phát huy và khai thác hiệu quả bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào các của dân tộc trên địa bàn.

Cuộc sống của đồng bào Khmer ở Cà Mau đã có nhiều đổi thay. Ảnh: Nguyên Du

Với chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (Chương trình mục tiêu quốc gia 1719), Cà Mau được bố trí hơn 445 tỉ đồng. Tính đến tháng 7/2025, địa phương đã giải ngân hơn 295 tỉ (đạt trên 66% vốn được giao của giai đoạn 2021-2025).

Đồng bào dân tộc Khmer thụ hưởng nhiều thành quả từ việc thực hiện chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước đó là động lực để đồng bào tiếp tục phát huy ý chí tự lực tự cường, năng động, sáng tạo trong lao động sản xuất, cùng các ngành, các cấp thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, góp phần xây dựng cuộc sống gia đình ấm no, bình yên và hành phúc.

Nguyên Du