Đồng bộ các giải pháp giảm nghèo đa chiều, bền vững
Trong những năm qua, tỉnh Bắc Kạn luôn đối mặt với thách thức lớn về công tác giảm nghèo. Tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo theo chuẩn đa chiều dù đã giảm, nhưng vẫn là một vấn đề cần được ưu tiên.

Dự án Cải thiện sinh kế cho các cộng đồng nghèo trên địa bàn huyện Bạch Thông đã giúp cho nhiều hộ dân thay đổi cuộc sống.
Hiện thực hóa mục tiêu giảm nghèo
Không chỉ thiếu hụt về thu nhập, mà nhiều hộ dân còn thiếu cơ hội được tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản như y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch và thông tin... Chính vì vậy, tỉnh Bắc Kạn đã xác định giảm nghèo đa chiều bền vững là trọng tâm trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội.

Mô hình trồng dưa chuột tại xã Tân Tú (Bạch Thông) theo chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.
Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 của tỉnh Bắc Kạn đã đạt nhiều kết quả tích cực, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều trên địa bàn tỉnh đã giảm từ 27,37% xuống còn 19,46%; tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn các huyện nghèo từ 53,44% giảm còn 42,44%; nhiều công trình hạ tầng giao thông, thủy lợi, y tế, giáo dục... được đầu tư phục vụ nhu cầu thiết yếu cho người dân, cùng với đó nhiều mô hình giảm nghèo hiệu quả được triển khai, an sinh xã hội được bảo đảm, đời sống người dân đã từng bước được cải thiện.
Trong giai đoạn 2021 – 2024, để hiện thực hóa mục tiêu giảm nghèo đa chiều, Bắc Kạn đã triển khai một loạt các giải pháp đồng bộ, tập trung vào nhiều lĩnh vực như: Hỗ trợ triển khai 266 dự án phát triển sản xuất, trong đó 21 dự án liên kết theo chuỗi giá trị, 245 dự án hỗ trợ phát triển cộng đồng; 41 dự án trồng trọt, 220 dự án chăn nuôi, 06 dự án hỗ trợ phát triển phi nông nghiệp. Tổng số hộ tham gia dự án là 5.944, trong đó 3.560 hộ nghèo, 1.657 hộ cận nghèo, 679 hộ mới thoát nghèo, còn lại hộ khác tham gia dự án. Riêng năm 2025, tỉnh hỗ trợ thực hiện khoảng 80 dự án, mô hình giảm nghèo, trong đó triển khai 18 dự án liên kết chuỗi giá trị, 62 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất cộng đồng; phấn đấu giải ngân hoàn thành 100% kế hoạch.
Với nguồn lực từ Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững, từ năm 2023, huyện Bạch Thông đã triển khai dự án liên kết sản xuất khoai tây với quy mô trên 33ha. Người dân được hỗ trợ về giống, phân bón, kỹ thuật canh tác và bao tiêu sản phẩm. Mô hình này đã giúp người dân yên tâm sản xuất, nâng cao thu nhập.

Mô hình trồng khoai tây tại xã Mỹ Thanh (Bạch Thông).
Những năm trước đa số người dân xã Mỹ Thanh (Bạch Thông) chỉ trồng 2 vụ lúa, còn lại đất để không. Thế nhưng những năm trở lại đây, nhận thức của người dân đã thay đổi, khi trồng 3 vụ/năm, đem lại thu nhập khá. Năm 2020, khi triển khai dự án phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị trồng và tiêu thụ khoai tây nguyên liệu, ban đầu người dân còn e dè trong việc đăng ký tham gia. Thế nhưng sau 2 năm, dự án đã thu hút được nhiều hộ dân. Từ vài chục hộ tham gia, năm nay đã có hơn 200 hộ với diện tích gần 30ha. Khi người nông dân thay đổi nhận thức, tư duy, lựa chọn cây trồng phù hợp, sẽ làm tăng giá trị sản xuất.
Có thể thấy, việc liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị đã thực sự trở thành “đòn bẩy” cho nông nghiệp Bắc Kạn phát triển, góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho đồng bào dân tộc thiểu số.
Tiếp cận các dịch vụ xã hội
Nhằm nâng cao khả năng của người dân trong việc tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản theo chuẩn nghèo đa chiều quốc gia, nâng cao chất lượng cuộc sống; hỗ trợ các huyện nghèo thoát khỏi tình trạng nghèo... công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu được tỉnh Bắc Kạn tăng cường. Tỷ lệ bao phủ BHYT trên địa bàn tỉnh đạt 98,2%, trong đó đảm bảo 100% đối tượng chính sách xã hội thuộc diện hưởng BHYT được cấp thẻ BHYT đầy đủ, kịp thời.
Chính sách hỗ trợ học phí, sách vở, đồ dùng học tập cho học sinh nghèo, học sinh dân tộc thiểu số được thực hiện nghiêm túc, tạo điều kiện cho các em được đến trường đầy đủ. Hỗ trợ miễn giảm học phí cho 115.707 lượt học sinh, hỗ trợ chi phí học tập cho 180.099 lượt học sinh với kinh phí hỗ trợ 247.004 triệu đồng…
Các chính sách này được thiết kế để tạo thành một mạng lưới an sinh toàn diện, giúp người nghèo không chỉ thoát khỏi đói nghèo về vật chất mà còn cải thiện toàn diện các khía cạnh khác của cuộc sống, hướng tới sự phát triển bền vững.
Bà Dương Thị Phương Quế, Phó Chủ tịch UBND huyện Ngân Sơn cho biết: “Huyện đã đạt được kết quả tích cực về công tác giảm nghèo giai đoạn 2021 – 2025, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 51,13% (năm 2021) xuống 39,83% (cuối năm 2024), tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều bình quân hằng năm giảm đạt trên 3,5%, đạt chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện đề ra”.

Người dân xã Mỹ Thanh (Bạch Thông) thu hoạch khoai tây.
Mặc dù đạt được những kết quả đáng khích lệ, công tác giảm nghèo đa chiều ở Bắc Kạn vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức. Trong đó nguồn lực đầu tư còn hạn chế, địa hình phức tạp gây khó khăn cho việc triển khai các dự án. Thiên tai, dịch bệnh vẫn là những rủi ro tiềm ẩn ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất và đời sống người dân.
Mục tiêu và giải pháp đồng bộ
Với mục tiêu giảm nghèo bền vững, tỉnh Bắc Kạn phấn đấu tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giảm bình quân hằng năm từ 2 - 2,5%, trong đó các huyện nghèo giảm từ 4-5%/năm. Tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số giảm trên 3%/năm.
Trong giai đoạn 2026 - 2030, tỉnh Bắc Kạn đưa ra các nội dung và giải pháp đồng bộ để giảm nghèo như: Hỗ trợ đầu tư hạ tầng kinh tế-xã hội các xã nghèo phục vụ cho sản xuất và dân sinh, kết nối liên kết với các vùng tạo điều kiện để người dân tiếp cận với các dịch vụ xã hội cơ bản. Phát triển sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, thương mại, du lịch, khởi nghiệp, khởi sự kinh doanh nhằm tạo việc làm, sinh kế bền vững, thu nhập tốt cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, người dân sinh sống trên địa bàn xã nghèo. Hỗ trợ cải thiện dinh dưỡng cho trẻ em thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo. Hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, đảm bảo theo tiêu chuẩn chất lượng ở nhà 3 cứng “ tường- mái- nền” và một số hỗ trợ khác./.