Dòng chữ giúp phân biệt lượng đường trong sữa

Tôi đi mua sữa cho trẻ con trong gia đình thường chọn loại ít đường để tránh nguy cơ thừa cân, béo phì. Nhưng nghe nói loại ít đường chưa phải là ít đường nhất, có đúng không, thưa bác sĩ? Cách nào phân biệt được lượng đường có trong các loại sữa? (Hà Ngân, Hà Nội).

Thạc sĩ, bác sĩ Ngô Thị Hà Phương, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, tư vấn:

Sữa là thực phẩm giàu dinh dưỡng, nguồn protein (chất đạm) và canxi có giá trị sinh học cao, sữa cũng là thực phẩm có đầy đủ các chất cần thiết cho cơ thể như: chất đạm, chất béo, chất bột/đường (carbonhydrate) cùng với các vitamin và khoáng chất khác.

Trong cùng một dòng sản phẩm sữa nước thường sẽ được chia thành 3 loại: nguyên chất, ít đường và có đường. Sữa ít đường có ít đường hơn so với sữa có đường, nhưng lại nhiều đường hơn so với sữa nguyên chất.

Ví dụ, với dòng sữa tiệt trùng, loại sữa tiệt trùng nguyên chất là loại chứa ít đường nhất so với loại ít đường và có đường.

Thông tin dinh dưỡng (năng lượng, đạm, hydro cacbon, chất béo) của 3 loại sữa cùng một nhãn. Ảnh: Viện Dinh dưỡng

Trong bảng thông tin dinh dưỡng của 3 loại sữa trong cùng một nhãn này, thông số hydro cacbon chính là lượng đường trong sữa. Toàn bộ carbonhydrate (Hydrat cacbon) trong sữa là đường lactose.

Sữa tươi nguyên chất thanh trùng/tiệt trùng là sản phẩm được chế biến hoàn toàn từ sữa tươi nguyên liệu, không bổ sung hoặc tách bớt bất kỳ thành phần nào của sữa và không bổ sung thành phần nào khác, đã qua thanh trùng/tiệt trùng.

Với sản phẩm sữa nguyên chất, chỉ có một lượng đường duy nhất có từ lượng đường có sẵn tự nhiên trong sữa tươi nguyên liệu (đường lactose). Sữa ít đường và sữa có đường sẽ được bổ sung một lượng đường nhất định ngoài lượng đường lactose có sẵn tự nhiên trong sữa.

Có thể hiểu rằng, dòng sữa nguyên chất sẽ là dòng sữa ít đường nhất, và sữa ít đường sẽ nhiều đường hơn sữa nguyên chất khi so sánh cùng một dòng sản phẩm.

Lượng đường trong sữa ít đường có thể gấp 1,5 lần lượng đường trong sữa nguyên chất. Sự chênh lệch giữa sản phẩm ít đường và nguyên chất lên tới 2,5g hoặc hơn trong 100ml. Bởi vậy nếu chọn loại sữa nguyên chất với nhu cầu hàng ngày uống từ 200-300ml sữa thì có thể giảm đi đến từ 5-7,5g đường một ngày (tương đương 20-30% so với lượng đường tự do nên hạn chế dùng trong một ngày với trẻ em).

Với những loại sữa có bổ sung hương vị như sữa hương vị sô cô la, hương dâu… thường sẽ có lượng đường cao hơn, có thể lên tới 5g/100ml so với sữa nguyên chất.

Mặt khác, việc dùng những sản phẩm sữa nguyên chất giúp giảm đi một lượng năng lượng nhất định vào trong cơ thể. Ví dụ với trường hợp uống 200ml sữa nguyên chất sẽ giảm đi 19Kcal so với uống dòng sản phẩm sữa ít đường.

Theo nhu cầu khuyến nghị nhu cầu năng lượng cho người dân Việt Nam, lượng đường tự do nên hạn chế tiêu thụ trong một ngày với người lớn là 25-50g/ngày, với trẻ em là 12,5-25g/ngày.

Tiêu thụ quá nhiều những sản phẩm có thêm đường tự do vào trong quá trình sản xuất sẽ làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì, hội chứng chuyển hóa, cản trở hấp thu các chất dinh dưỡng như kali, canxi, phosphor, ảnh hưởng tới hệ xương răng, mắc một số loại ung thư đường tiêu hóa…