Đồng lòng xây dựng nếp sống văn minh

Trước đây, khu dân cư Tổ dân phố 1, thị trấn Tĩnh Túc (Nguyên Bình) từng là điểm nóng về vệ sinh môi trường và trật tự đô thị. Những túi rác vô danh nằm ven đường, vỉa hè bị lấn chiếm để kinh doanh, tiếng ồn từ loa kéo và các hàng quán khiến người dân sống trong bức bối. Tổ trưởng Tổ dân phố 1 Hoa Thị Hòa, thị trấn Tĩnh Túc cho biết: Ban đầu, việc vận động người dân rất khó. Nhiều người cho rằng sạch hay bẩn là việc của công nhân vệ sinh, còn mình quen sống thế rồi thì sao phải thay đổi. Nhưng chúng tôi không nản. Tổ dân phố đi tuyên truyền, từng hộ gia đình được thuyết phục, ai tốt thì nêu gương, ai vi phạm thì nhắc nhở nhẹ nhàng. Một người làm tốt kéo theo người thứ hai, rồi thứ ba. Dần dần, cả khu phố thay đổi.

Sự thay đổi không chỉ đến từ lời nói, mà từ chính hành động. Vào mỗi sáng Chủ nhật, người dân tổ dân phố lại cùng nhau dọn vệ sinh, phát quang bụi rậm, trồng hoa ven đường. Các hàng quán được vận động ký cam kết không lấn chiếm vỉa hè, không xả thải bừa bãi. Người đi chợ biết xếp hàng, người đi xe biết nhường đường.

Chủ tịch UBND thị trấn Tĩnh Túc Triệu Thị Kim Dung khẳng định: Muốn người dân thay đổi, chính quyền phải đi đầu. Ngoài việc tăng cường tuyên truyền, chúng tôi còn tổ chức các phong trào như “Tuyến phố văn minh”, “Ngày không rác”, “Khu dân cư kiểu mẫu”… Cùng với đó là sự phối hợp của các tổ chức đoàn thể: Đoàn Thanh niên với phong trào “Thanh niên xung kích tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng”; Hội Phụ nữ với phong trào “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”; Hội Nông dân tham gia bảo vệ môi trường, sản xuất, kinh doanh sản phẩm nông nghiệp an toàn; các chi hội, chi đoàn đứng ra tự quản từng khu vực, đoạn đường trong khu dân cư, các trường học phát động các phong trào thiết thực như “Ngày Chủ nhật xanh”, “Trường học thân thiện - học sinh tích cực”, “Đổi rác lấy quà”…

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền thực hiện nếp sống văn minh trong cộng đồng dân cư.

Không chỉ giữ gìn môi trường, thời gian qua, việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội và xây dựng hương ước, quy ước trên địa bàn tỉnh ngày càng phát triển rộng khắp, đem đến diện mạo mới trong đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Những hủ tục được đẩy lùi, khối đại đoàn kết các dân tộc ngày càng củng cố, bản sắc văn hóa tốt đẹp được gìn giữ, phát huy chính là điểm nhấn từ sự chung sức, đồng lòng xây dựng nếp sống văn minh của các tầng lớp nhân dân.

Xóm Hoài Khao, xã Quang Thành (Nguyên Bình) có 34 hộ chủ yếu là đồng bào dân tộc Dao Tiền. Trước đây, trong đời sống sinh hoạt của người dân còn tồn tại nhiều hủ tục, tập quán lạc hậu. Những năm gần đây, thực hiện chủ trương xây dựng làng văn hóa du lịch cộng đồng, dưới sự tuyên truyền của cấp ủy, chính quyền xã, xóm, bà con tích cực hưởng ứng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”. Trong đó, tập trung xóa bỏ các hủ tục, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang; giờ đây các đám cưới, đám tang đều được tổ chức gọn nhẹ, văn minh, tiết kiệm, không còn nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Người người, nhà nhà thi đua phát triển kinh tế, chỉnh trang khuôn viên nhà cửa, di dời chuồng trại gia súc ra xa nhà. Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên thường xuyên phát động phong trào vệ sinh đường làng, ngõ xóm, trồng cây, trồng hoa dọc các tuyến đường.

Trưởng xóm Hoài Khao Lý Hữu Tăng chia sẻ: Cùng với việc chú trọng xóa bỏ hủ tục, vệ sinh môi trường sạch, đẹp, người dân trong xóm cũng tích cực gìn giữ bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc, coi đây là điểm nhấn để thu hút du khách. Kiến trúc nhà ở, trang phục, các làn điệu dân ca, dân vũ đặc sắc, những nghi lễ truyền thống độc đáo như lễ cấp sắc, mừng lúa mới được phát huy tốt đã góp phần xây dựng Hoài Khao trở thành làng văn hóa du lịch tiêu biểu, thu hút đông đảo du khách tham quan. Đời sống mọi mặt của nhân dân trong xóm được nâng lên đáng kể.

Trong những năm qua, phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa nói chung và xây dựng nếp sống văn minh nói riêng trên địa bàn tỉnh từng bước phát triển, có sức lan tỏa và thu hút toàn xã hội tham gia. Qua đó, hạ tầng cơ sở trên địa bàn được tập trung đầu tư, đời sống của người dân từng bước được nâng cao. Các thiết chế văn hóa, thể thao được quan tâm đầu tư xây dựng từ nguồn ngân sách nhà nước và xã hội hóa. Đặc biệt là việc xây dựng các nhà văn hóa cộng đồng, các điểm tập luyện thể dục, thể thao ngoài trời, góp phần phục vụ tốt nhu cầu sinh hoạt văn hóa văn nghệ, nâng cao sức khỏe của nhân dân.

Tính đến hết năm 2024, tỷ lệ xóm, tổ dân phố văn hóa toàn tỉnh đạt 83%; tỷ lệ gia đình văn hóa đạt 88,8%. Các địa phương luôn quan tâm đầu tư kinh phí xây dựng các thiết chế văn hóa - thể thao ở cơ sở, nhờ đó các phong trào văn hóa, văn nghệ, hoạt động thể dục, thể thao ngày càng phát triển rộng khắp. Hiện, tỷ lệ xã, phường, thị trấn có nhà văn hóa hoặc hội trường đa năng đạt trên 35%; số thôn, tổ dân phố có nhà văn hóa đạt trên 97%. Các thôn, xóm thường xuyên rà soát, bổ sung quy ước, hương ước, đưa nội dung xây dựng đời sống văn hóa, nếp sống văn minh vào quy ước, hương ước của khu dân cư; yêu cầu 100% gia đình ký cam kết thực hiện. Các mô hình tổ tự quản về an ninh trật tự, thanh niên nói không với vi phạm pháp luật, dòng họ văn minh... ngày càng được nhân rộng. Các tổ chức đoàn thể ân thường xuyên phát động ra quân chỉnh trang nhà cửa; vệ sinh các tuyến đường, trụ sở cơ quan; thu gom, xử lý rác thải; trồng cây xanh, trồng hoa; hạn chế sử dụng túi nilon, bảo vệ nguồn nước... thu hút sự tham gia của đông đảo đoàn viên, hội viên và nhân dân.

Nông Hậu