Dự thảo Nghị định 24: Bỏ độc quyền vàng miếng và cấp phép cho đơn vị kinh doanh

Dự thảo Nghị định 24 sẽ bỏ độc quyền Nhà nước về sản xuất vàng miếng. (Ảnh: Vietnam+)

Được ban hành từ năm 2012, Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý thị trường vàng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát hoạt động kinh doanh vàng miếng và nhập khẩu vàng nguyên liệu. Tuy nhiên, sau hơn một thập kỷ áp dụng, việc sửa đổi Nghị định 24 đã trở nên cấp thiết để phù hợp với thực tiễn nhằm khắc phục một số bất cập về thị trường, chênh lệch giá vàng trong nước với giá vàng thế giới cũng như thúc đẩy tính minh bạch và cạnh tranh lành mạnh tại thị trường vàng.

Thời gian qua, thực thực hiện chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền Ngân hàng Nhà nước đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành đánh giá, tổng kết tình hình thực hiện Nghị định 24 để đưa ra những định hướng quản lý thị trường vàng trong tình hình mới. Đặc biệt, ngay sau khi Tổng Bí thư Tô Lâm có những chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý thị trường vàng, Ngân hàng Nhà nước đã hoàn thiện dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 24 theo hướng bám sát các chỉ đạo của Tổng Bí thư.

Để hiểu rõ hơn về những điểm mới tại dự thảo Nghị định 24 sửa đổi cũng như cách thức quản lý thị trường vàng trong tương lai, phóng viên VietnamPlus đã phỏng vấn ông Đào Xuân Tuấn, Cục trưởng Cục quản lý Ngoại hối Ngân hàng Nhà nước xung quanh vấn đề này.

- Xin ông cho biết Ngân hàng Nhà nước đã quán triệt thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Đảng, Nhà nước về việc sửa Nghị định 24 như thế nào, đặc biệt là vấn đề quản lý thị trường vàng miếng?

Ông Đào Xuân Tuấn: Từ đầu năm 2024 thực hiện chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền, Ngân hàng Nhà nước đã phối hợp cùng với bộ, ngành và Hiệp hội kinh doanh vàng tổng kết, đánh giá việc triển khai thực hiện Nghị định 24 về quản lý nhà nước đối với thị trường vàng, từ đó đề xuất những giải pháp phù hợp với tình hình thị trường mới của thị trường.

Đặc biệt là ngay sau khi có chỉ đạo của Tổng bí thư Tô Lâm, Ngân hàng Nhà nước đã thể chế hóa chỉ đạo của Tổng Bí thư vào Dự thảo Nghị định sửa đổi.

Cụ thể, đối với thị trường vàng miếng Dự thảo bỏ độc quyền Nhà nước về sản xuất vàng miếng và thực hiện việc cấp phép các doanh nghiệp, tổ chức tín dụng đủ điều kiện để sản xuất vàng miếng đồng thời thực hiện cấp phép nhập khẩu vàng cho các đơn vị này.

Ông Đào Xuân Tuấn, Cục trưởng Cục quản lý Ngoại hối Ngân hàng Nhà nước. (Ảnh: Vietnam+)

Ngoài ra Dự thảo Nghị định cũng gắn trách nhiệm của các đơn vị được cấp phép sản xuất vàng miếng với trách nhiệm và bảo hành sản phẩm cũng như trách nhiệm đối với các sản phẩm của mình sản xuất ra.

Như vậy trên thị trường sẽ có nhiều thương hiệu vàng miếng, từ đó chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới sẽ được thu hẹp. Ngân hàng Nhà nước sẽ điều tiết hạn mức nhập khẩu vàng thông qua các việc thực hiện ổn định kinh tế vĩ mô cũng như thực hiện chính sách tiền tệ và thực tế hoạt động ở thị trường vàng. Từ đó, Ngân hàng Nhà nước cũng thực hiện được vai trò của mình là quản lý nhà nước về tiền tệ và quản lý thị trường vàng.

- Vậy đối với thị trường vàng trang sức mỹ nghệ, dự thảo Nghị định có những cơ chế gì mang tính đột phá để thị trường vàng phát triển ổn định và lành mạnh, thưa ông?

Ông Đào Xuân Tuấn: Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 24 quy định Ngân hàng Nhà nước sẽ thực hiện cấp phép nhập khẩu vàng nguyên liệu cho các doanh nghiệp sản xuất mỹ nghệ, đồng thời cấp cho cả tổ chức tín dụng để thực hiện vai trò là bán vàng nguyên liệu cho các doanh nghiệp sản xuất hàng trang sức mỹ nghệ.

Ngân hàng Nhà nước nhận thấy hiện tại số lượng doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh mua bán vàng trang sức mỹ nghệ rất lớn, khoảng hơn 6.000 doanh nghiệp, nhưng quy mô vốn của các doanh nghiệp thường rất nhỏ.

Do đó, để đảm bảo các doanh nghiệp, tổ chức tín dụng có đủ năng lực tài chính nhập khẩu vàng nguyên liệu, dự thảo Nghị định quy định Ngân hàng Nhà nước thực hiện cấp phép cho các doanh nghiệp, tổ chức tín dụng nhập khẩu vàng nguyên liệu (là các doanh nghiệp đủ điều kiện sản xuất vàng miếng) để bán cho các doanh nghiệp sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ. Quy định này cho phép tăng cung vàng nguyên liệu nhưng vẫn đảm bảo có sự kiểm soát của Nhà nước đối với thị trường vàng trang sức mỹ nghệ.

Dự thảo Nghị định cũng quy định rõ các doanh nghiệp, tổ chức tín dụng được cấp phép nhập khẩu vàng phải xây dựng quy định nội bộ về việc nhập khẩu, bán vàng nguyên liệu đảm bảo công khai, minh bạch; xây dựng hệ thống thông tin lưu trữ đầy đủ, chính xác dữ liệu giao dịch mua bán vàng nguyên liệu, kết nối cung cấp thông tin cho cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.

Quy định này cho phép tăng cung vàng nguyên liệu nhưng vẫn đảm bảo có sự kiểm soát của Nhà nước đối với thị trường vàng trang sức mỹ nghệ. Dự thảo Nghị định cũng quy định rõ các doanh nghiệp, tổ chức tín dụng được cấp phép nhập khẩu vàng phải xây dựng quy định nội bộ về việc nhập khẩu, bán vàng nguyên liệu đảm bảo công khai, minh bạch; xây dựng hệ thống thông tin lưu trữ đầy đủ, chính xác dữ liệu giao dịch mua bán vàng nguyên liệu, kết nối cung cấp thông tin cho cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.

- Ngoài việc xóa bỏ độc quyền Nhà nước về thương hiệu vàng miếng, tăng cung vàng nguyên liệu phục vụ sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ, dự kiến Ngân hàng Nhà nước sẽ triển khai những giải pháp gì để góp phần quản lý hiệu quả và phát triển thị trường vàng bền vững?

Ông Đào Xuân Tuấn: Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 24 đã sửa đổi, bổ sung trách nhiệm của các cơ quan nhà nước, các bộ ngành và địa phương trong quản lý thị trường vàng. Dự thảo Nghị định cũng quy định Ngân hàng Nhà nước phối hợp cùng các bộ, ngành liên quan thiết lập hệ thống thông tin, xây dựng, lưu trữ dữ liệu về thị trường vàng, kết nối cung cấp thông tin cho cơ quan liên quan nhằm tăng tính minh bạch, hỗ trợ hiệu quả công tác quản lý.

Vàng nhẫn vẫn được nhiều người lựa chọn. (Ảnh: Vietnam+)

Trong thời gian tới, thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí Thư Tô Lâm tại Thông báo kết luận số 211-TB/VPTW, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục nỗ lực thực thi chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời để góp phần đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô và niềm tin vào đồng tiền Việt Nam, coi đây là giải pháp căn bản, lâu dài để chuyển hóa nguồn lực từ vàng vào phát triển kinh tế. Mặt khác, sẽ khẩn trương nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế để đề xuất việc triển khai thành lập Sở giao dịch vàng quốc gia; hoặc cho phép đưa vàng vào giao dịch trên Sở giao dịch hàng hóa...

Ngoài ra, các cơ quan, bộ, ngành cũng quan tâm, nghiên cứu, đề xuất, giải pháp phát triển các kênh đầu tư thay thế để huy động vàng từ người dân đầu tư vào nền kinh tế; nghiên cứu chính sách thuế phù hợp đối với giao dịch mua bán vàng để nâng cao tính minh bạch trên thị trường cũng như phục vụ mục tiêu của các cơ quan Nhà nước đối với quản lý thị trường vàng.

- Xin trân trọng cảm ơn ông!

(Vietnam+)