Đưa giá vàng trong nước bằng giá thế giới, doanh nghiệp đề xuất tháo 'vòng kim cô'
Chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới có lúc lên đến hơn 20 triệu đồng/lượng. Doanh nghiệp kiến nghị sửa đổi Luật Đầu tư Kinh doanh, chỉ coi 'sản xuất vàng miếng' là ngành nghề có điều kiện để gỡ nút thắt, đưa giá vàng về sát thế giới, tăng xuất khẩu và thúc đẩy phát triển kinh doanh.
Ba chữ trói chặt ngành vàng, hàng tỷ USD tuột khỏi tay
Một vấn đề nổi bật được ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam chỉ ra, sự bất cập trong việc pháp luật coi “kinh doanh vàng” là ngành nghề có điều kiện. Theo ông Hùng, chỉ riêng ba chữ này đã trở thành “vòng kim cô” trói chặt, khiến toàn ngành đối diện với hàng loạt khó khăn.
Bất cập này xuất phát từ cách áp dụng quá rộng, khi mọi hoạt động liên quan đến vàng, từ nhập khẩu nguyên liệu, chế tác, lưu thông đến xuất khẩu đều bị quản lý nghiêm ngặt. Hệ quả là thị trường luôn trong tình trạng khan hiếm nguồn cung, kéo theo giá vàng trong nước cao hơn thế giới. Nếu như mức chênh lệch phổ biến là 2 triệu đồng mỗi chỉ thì có những giai đoạn khoảng cách vọt lên hơn 20 triệu đồng mỗi lượng.

Chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới có lúc lên đến hơn 20 triệu đồng/lượng.
Không chỉ gây thiệt hại trực tiếp cho người tiêu dùng, tình trạng này còn bóp nghẹt doanh nghiệp. Ngành chế tác vàng ngày càng bị thu hẹp, nhiều nghệ nhân kim hoàn buộc phải bỏ nghề, tìm kế sinh nhai khác. Đây là sự mất mát không chỉ về lao động mà còn là chảy máu chất xám, khi tinh hoa nghề truyền thống không được kế thừa và phát huy. “Nếu được nhập khẩu vàng nguyên liệu phục vụ chế tác, mỗi năm ngành vàng trang sức có thể xuất khẩu và mang về từ 5 -7 tỷ USD, đồng thời tạo công ăn việc làm cho hàng vạn lao động có tay nghề cao”, đại diện Hiệp hội Kinh doanh Vàng nói.
Trước thực trạng này, ông Hùng kiến nghị cần sửa đổi Phụ lục 4 của Luật Đầu tư. Cụ thể, chỉ nên coi “sản xuất vàng miếng” là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, thay vì áp đặt lên toàn bộ lĩnh vực vàng bạc. Ông khẳng định: “Một thay đổi nhỏ thôi cũng sẽ tháo gỡ toàn bộ nút thắt, giải phóng tiềm năng của cả ngành.”
Đồng quan điểm này, ông Đậu Anh Tuấn cho rằng, những bất cập của thị trường vàng hiện nay bắt nguồn từ quá trình cải cách điều kiện kinh doanh trước đây. “Trước kia, danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện tách riêng nhiều mảng như nhập khẩu vàng miếng, kinh doanh vàng miếng, kinh doanh vàng trang sức… Nhưng khi thực hiện chủ trương cắt giảm điều kiện kinh doanh, khiến nhiều công đoạn như phân phối, chế tác vàng trang sức cũng bị coi là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, tạo ra rào cản lớn cho doanh nghiệp”, ông Tuấn phân tích.
Cắt giảm thủ tục, thúc đẩy tăng trưởng xanh
Trong bối cảnh Việt Nam chuyển đổi mô hình tăng trưởng, đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng phó biến đổi khí hậu, khung khổ pháp lý về đầu tư cần được cập nhật để không trở thành lực cản. Tại Hội thảo “Góp ý Dự thảo Luật Đầu tư Kinh doanh”, ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký, Trưởng Ban Pháp chế VCCI - khẳng định dự thảo lần này thể hiện tinh thần cải cách mạnh mẽ, với nhiều điểm mới quan trọng được cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao. Luật mới hứa hẹn cắt bỏ rào cản, giảm thủ tục và mở ra quyền tự do kinh doanh rộng hơn cho doanh nghiệp.
Cộng đồng doanh nghiệp ghi nhận năm điểm đột phá nổi bật. Trước hết là việc cắt giảm ngành nghề kinh doanh có điều kiện, tháo bỏ nút thắt lớn về quyền tự do kinh doanh. Tiếp đến là sự đơn giản hóa thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, thu hẹp diện dự án và phân cấp mạnh cho địa phương. Một thay đổi quan trọng khác là tạo bình đẳng cho nhà đầu tư nước ngoài khi cho phép họ thành lập doanh nghiệp trước khi có dự án cụ thể. Song song đó, dự thảo cũng định hướng lại chính sách ưu đãi đầu tư, tập trung vào ngành có giá trị gia tăng, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, phát triển xanh. Cuối cùng là cải cách quản lý đầu tư ra nước ngoài, theo hướng tiệm cận thông lệ quốc tế và thực tiễn Việt Nam.

Người dân đổ xô đi mua vàng dù giá vàng trong nước đắt hơn thế giới hàng chục triệu đồng/lượng.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch Hiệp hội Nhà đầu tư nước ngoài (VAFIE) nhận định, những quy định mới sẽ giúp Việt Nam hấp dẫn hơn trong mắt tập đoàn quốc tế. Tuy nhiên ông cũng lưu ý cần cơ chế pháp lý chặt chẽ để bảo vệ quyền chuyển vốn và thu hồi lợi nhuận của nhà đầu tư.
Chủ tịch Hiệp hội các nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam (VARSI), ông Trần Chủng cho hay, đầu tư kinh doanh là lĩnh vực quan trọng để phát triển kinh tế đất nước. Đây cũng là vấn đề được Đảng, Nhà nước rất quan tâm và ban hành nhiều Nghị quyết quan trọng, qua đó hoàn thiện hệ thống pháp luật, xóa bỏ các rào cản tiếp cận thị trường, bảo đảm môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch, rõ ràng, nhất quán, ổn định lâu dài và dễ tuân thủ.