Đừng tham gia Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp chỉ để bán tín chỉ carbon
Carbon không mất đi mà chỉ chuyển hóa dưới dạng này sang dạng khác. Các chuyên gia cho rằng cần biến carbon thành thu nhập, góp phần ổn định cuộc sống, sinh kế cho người dân.
Sáng 16-8, Trường Chính sách công và Phát triển Nông thôn phối hợp Báo Nông nghiệp Việt Nam và Công ty TNHH hệ sinh thái VOS HOLDINGS tổ chức tọa đàm về tín chỉ carbon tại TP HCM.
Tại tọa đàm, bàn về cơ chế sản xuất giảm phát thải trong chuỗi giá trị lúa gạo, TS Trần Minh Hải, Phó Hiệu trưởng Trường Chính sách công và Phát triển nông thôn, cho biết Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp vùng ĐBSCL không chỉ gắn liền với tăng trưởng xanh mà còn đáp ứng nhu cầu tái cơ cấu hệ thống sản xuất theo chuỗi giá trị, áp dụng các quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt nhằm gia tăng giá trị sản phẩm lúa gạo.
Tính đến tháng 7-2024, đã có 7 mô hình thí điểm được triển khai, mỗi mô hình có diện tích trung bình 50 ha tại các tỉnh Kiên Giang, Cần Thơ, Sóc Trăng, Trà Vinh và Đồng Tháp.
Tuy nhiên, đang tồn tại một số hiểu lầm liên quan đến Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao. Nhiều doanh nghiệp tham gia vào đề án nhưng chưa thực hiện đúng thực chất. Một số doanh nghiệp sử dụng sai thiết bị hoặc thậm chí nói quá về khả năng giảm phát thải của sản phẩm phân hữu cơ hoặc phân vi sinh mà họ cung cấp.
TS Hải cho rằng đây là những quan điểm không chính xác. "Để tín chỉ carbon được xác nhận, cần phải áp dụng một quy trình cụ thể, bao gồm đầy đủ các bước trong toàn bộ chuỗi sản xuất" – ông Hải nhấn mạnh.
Việc tham gia Đề án 1 triệu ha chỉ với mục đích bán tín chỉ carbon là một cách hiểu sai lầm. Để sản xuất 8 tấn lúa sẽ phát thải tương ứng 8 tấn carbon.
Bộ NN-PTNT đang hợp tác với Quỹ Tài chính carbon chuyển đổi (TCAF) để định giá tín chỉ carbon với mức giá 20 USD/tín chỉ. Nếu nông dân tuân thủ đầy đủ các quy trình, họ có thể giảm được 30% lượng phát thải, tương đương với việc giảm 2 tín chỉ carbon, mang lại lợi ích kinh tế là 960.000 đồng" – TS Hải nói thêm.
Ông lưu ý lợi ích kinh tế lớn nhất của đề án không chỉ nằm ở việc bán tín chỉ carbon mà còn ở việc giảm các chi phí đầu vào thông qua các quy trình sản xuất hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, việc xây dựng thương hiệu lúa giảm phát thải và tổ chức lại sản xuất trên quy mô lớn cũng mang lại giá trị thặng dư đáng kể.
"Doanh nghiệp không nên tham gia vào thị trường carbon trong lĩnh vực lúa gạo bằng mọi giá. Thay vào đó, cần tập trung thực hiện đúng đắn và bền vững các quy trình sản xuất, bảo đảm lợi ích lâu dài cho cả người nông dân và nền kinh tế nông nghiệp" - TS Hải bày tỏ.
TP HCM có khoảng 60 dự án liên quan tín chỉ carbon
Ông Cao Tung Sơn, Giám đốc Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường (Sở TN-MT TP HCM) cho biết, TP HCM đang chịu ảnh hưởng từ biến đổi khí hậu. Thành phố đã ban hành Kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050. Từ kế hoạch này, mỗi doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân sẽ chủ động đưa ra phương án, lộ trình thực hiện cho từng giai đoạn.
Hiện TP HCM có khoảng 60 dự án liên quan đến tín chỉ carbon. Để có thể tham gia một cách tích cực, bền vững, ông Sơn đề xuất tập trung nâng cao nhận thức, thông qua hệ thống tuyên truyền viên chính thức, được tập huấn trực tiếp thông qua Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường.