E ngại tiêm vaccine COVID-19, Nga có nguy cơ gặp khủng hoảng như Ấn Độ

Chính phủ Nga đã phê duyệt tới ba loại vaccine COVID-19, nhưng Vadim Zhukov từ chối tất cả. Anh lo sợ vaccine không an toàn nên để bạn mình tiêm trước và quan sát.

"Tôi chờ xem chuyện gì sẽ xảy ra với anh ấy", Zhukov, 21 tuổi cho hay.

Hai tháng sau, Zhukov đứng xếp hàng tại một điểm tiêm chủng ở trung tâm Matxcơva. Với hàng triệu những người đang do dự như Zhukov, Nga đang phải gánh hậu quả.

Biến thể Delta "bùng nổ"

Sau vài tháng khống chế được số ca mắc mới ở mức thấp, hôm 13/6, Nga ghi nhận 14.700 ca nhiễm mới, mức tăng theo ngày cao nhất kể từ tháng Hai. Đà tăng này vẫn duy trì tới hiện tại.

Hôm 23/6, Nga báo cáo thêm 17.594 ca bệnh mới. Đây cũng là ngày ghi nhận số người chết ở nước này cao nhất kể từ tháng 2 - 546 trường hợp.

Tâm lý ngại tiêm chủng và sự lây lan của biến thể Delta khiến cuộc khủng hoảng COVID-19 ở Nga nghiêm trọng hơn. (Ảnh: NYT)

Các chuyên gia Nga cho biết nguyên nhân chính khiến tỷ lệ ca bệnh của nước này tăng mạnh là do chính phủ sớm nới lỏng các hạn chế khi virus vẫn còn tồn tại và sự lây lan của biến chủng Delta.

Hai tuần sau khi ông Kirill Kruchkov, 82 tuổi qua đời ở vùng Tula, cách Matxcơva 200 km về phía nam, gia đình ông nhận được cuộc gọi từ Rospotrebnadzor - cơ quan giám sát bảo vệ người tiêu dùng Nga.

“Họ nói với chúng tôi rằng các xét nghiệm cho thấy ông nội chết vì biến thể COVID-19 có nguồn gốc Ấn Độ. Tôi đã rất bối rối. Ông tôi chưa từng tới Ấn Độ”, cháu trai bệnh nhân cho biết.

Giống như nhiều người Nga, gia đình Kruchkov nắm được rất ít thông tin về biến thể Delta.

Thị trưởng Matxcơva Sergei Sobyanin cho biết khoảng 90% ca nhiễm COVID-19 mới của thành phố liên quan tới biến thể này.

"Tình hình đang bùng nổ", ông Sobyanin cảnh báo.

Matxcơva hiện là vùng dịch chịu ảnh hưởng nặng nề nhất vì dịch ở Nga. Hôm 18/6, Matxcơva ghi nhận 9.056 ca mắc mới COVID-19 trong 24 giờ qua, kỷ lục kể từ khi dịch bùng phát. Thành phố có 20.000 giường bệnh COVID-19 và hơn một nửa đã đầy người.

Hôm 21/6, Tổng thống Putin thừa nhận mối đe dọa COVID-19 "vẫn chưa suy giảm tại Nga, thậm chí ở một số khu vực, tình hình còn tồi tệ hơn".

Đà tăng chóng mặt các ca bệnh khiến Nga có nguy cơ đi vào vết xe đổ các quốc gia bị nhấn chìm trong sóng thần COVID-19 vì tiêm chủng chậm và sự lây lan của các biến thể mới như Ấn Độ.

Phê duyệt vaccine sớm nhất nhưng tiêm chủng chậm chạp

Năm tháng sau chiến dịch tiêm chủng, mới chỉ có 18 triệu người trong tổng số 144 triệu dân Nga được tiêm ít nhất một liều vaccine COVID-19.

Nga là quốc gia đầu tiên phê duyệt vaccine COVID-19 nhưng nước này đang bị châu Âu và Mỹ bỏ xa về tỷ lệ tiêm chủng.

Nguyên nhân chủ yếu là do sự chần chừ của người dân.

Trong cuộc thăm dò của Trung tâm Levada vào tháng 4, 62% nói họ không có ý định tiêm vaccine.

"Họ sợ các tác dụng phụ. Họ không tin tưởng và vaccine và muốn chờ xem điều gì sẽ xảy ra với những người tiêm trước", Denis Volkov, Phó giám đốc Trung tâm Levada cho biết.

Nhân viên của Bộ Tình trạng Khẩn cấp Nga khử khuẩn tại một nhà ga ở Matxcơva. (Ảnh: Rferl)

Để cải thiện tình trạng này, giới chức Nga đang phải áp dụng một loạt biện pháp để khuyến khích dân đi chích ngừa.

Tuần trước, giới chức Matxcơva yêu cầu các công ty trong ngành dịch vụ đảm bảo tiêm chủng cho 60% cho nhân viên trước 15/8 nếu không muốn bị phạt. Từ tuần này, các quán bar và nhà hàng tại thủ đô Nga sẽ chỉ phục vụ cho những người đã được tiêm chủng, từng nhiễm COVID-19 trong 6 tháng hoặc có xét nghiệm âm tính gần đây.

"Tỷ lệ lây nhiễm hiện rất cao và chúng tôi cần hành động", Tiến sĩ Vasily V. Vlasov, giáo sư dịch tễ học tại Viện Khoa học hàn lâm Nga cho hay.

Nga đang lên kế hoạch bắt buộc tiêm chủng cho một số lao động ở Matxcơva và 3 vùng khác, đồng thời hạn chế giờ phục vụ của các nhà hàng.

Trên các con phố ở Matxcơva, cảnh sát đi tuần khắp các sân chơi cho trẻ em và sân bóng rổ, nhắc nhở người dân về sự tồn tại dai dẳng của COVID-19.

Bất chấp nỗ lực của chính quyền, nhiều người vẫn tỏ ra bàng quan trước COVID-19.

"Nó (vaccine) khiến người khỏe mạnh trở nên ốm yếu. Tôi sẽ không bao giờ tiêm vaccine. Tôi tin vào Chúa và ngài sẽ giúp tôi", Ivan Ivanov, quản lý của một công ty xây dựng cho hay.

Nhiều người khác tìm tới các thị trường chợ đen trực tuyến để tìm mua giấy chứng nhận tiêm chủng giả.

Nhà phân tích dữ liệu Boris Ovchinnikov cho biết chỉ vài ngày sau cảnh báo của chính quyền với các nhà tuyển dụng ngành dịch vụ, lượng tìm kiếm từ khóa "mua giấy chứng nhận tiêm chủng" trên Google ở Matxcơva tăng gấp 10 lần.

Tuần trước, cảnh sát Matxcơva cho biết họ đã mở 24 vụ án hình sự chống lại các đối tượng sản xuất giấy chứng nhận tiêm chủng giả. Bộ Y tế Nga cũng cảnh báo bất kỳ ai cung cấp các chứng chỉ như vậy sẽ bị xử lý hình sự.

Song Hy (Tổng hợp)