ECB trước sức ép khủng hoảng tài chính tại Pháp
Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde dự kiến sẽ phải đối diện với nhiều câu hỏi khó trong cuộc họp báo ngày 11/9, khi tình hình tài chính và chính trị bất ổn tại Pháp đang trở thành tâm điểm chú ý của dư luận và thị trường.

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde phát biểu trong cuộc họp báo tại Frankfurt, Đức. Ảnh: THX/TTXVN
Theo tờ Politico, bên cạnh việc công bố các quyết định mới nhất của Hội đồng Thống đốc ECB, bà Christine Lagarde - nguyên Bộ trưởng Tài chính Pháp - sẽ phải đối diện với các câu hỏi xoay quanh khủng hoảng ngân sách tại Pháp. Giới phân tích nhận định bà cần duy trì cân bằng thận trọng: vừa tránh để ECB bị coi như công cụ “giải cứu” cho một quốc gia thành viên thiếu kỷ luật tài khóa, vừa phải trấn an thị trường trái phiếu vốn đang ngày càng nhạy cảm trước các diễn biến ở Paris.
Theo dự báo, ECB nhiều khả năng sẽ tiếp tục giữ nguyên lãi suất tiền gửi ở mức 2%. Thị trường nhận định khả năng cắt giảm thêm lãi suất là rất thấp và dự báo mức lãi suất sẽ bắt đầu tăng trở lại từ năm 2027. Tuy nhiên, giới phân tích cảnh báo rằng việc loại bỏ hoàn toàn khả năng cắt giảm lãi suất có thể làm tăng chi phí đi vay trên toàn khu vực đồng euro, bao gồm cả Pháp.
Tình trạng tài chính mà các chuyên gia gọi là “sự chi phối tài khóa” đang trở thành mối lo lớn, khi ngân hàng trung ương bị buộc phải giữ lãi suất ở mức thấp để các chính phủ có thể tiếp tục vay mượn. Điều này nếu kéo dài, có thể làm gia tăng nguy cơ lạm phát.
Khủng hoảng nợ công chính là nguyên nhân hàng đầu dẫn tới sự sụp đổ của chính phủ Pháp ngày 8/9, sau khi Thủ tướng Francois Bayrou không giành được sự ủng hộ cho kế hoạch cắt giảm 44 tỷ euro chi tiêu trong năm tới. Dù vậy, thị trường trái phiếu dường như vẫn duy trì sự bình tĩnh. Chênh lệch lợi suất trái phiếu 10 năm giữa Pháp và Đức hiện ở mức 0,82 điểm phần trăm - cao nhất từ đầu năm, song chưa đến mức gây ra khủng hoảng.
Giới quan sát cho rằng Tổng thống Emmanuel Macron vẫn đang tìm cách xây dựng đồng thuận xung quanh kế hoạch giảm thâm hụt, thay vì lựa chọn giải pháp tổ chức bầu cử sớm. Tuy nhiên, tình hình tài khóa khó khăn khiến vị thế của Pháp ngày càng dễ bị so sánh với Italy - quốc gia vốn có mức nợ công cao và rủi ro tài chính.
Trong bối cảnh này, ECB vẫn có thể sử dụng Cơ chế Bảo vệ Truyền dẫn (TPI), cho phép mua khối lượng lớn trái phiếu của các quốc gia thành viên khi thị trường biến động bất thường. Tuy nhiên, điều kiện áp dụng TPI còn thiếu rõ ràng và phần lớn chuyên gia cho rằng tình hình hiện nay chưa đủ nghiêm trọng để viện dẫn công cụ này. Một số quan chức có quan điểm thận trọng trong ECB, trong đó có bà Isabel Schnabel, nhận định việc đề cập đến TPI lúc này là chưa phù hợp bởi khó khăn của Pháp chưa tạo ra tác động lan tỏa lớn trong khu vực đồng euro.
Ngân hàng Trung ương Pháp mới đây cũng dự báo nền kinh tế sẽ tăng trưởng 0,3% trong quý này, cho thấy các áp lực hiện chưa làm suy giảm rõ rệt hoạt động kinh tế. Tuy nhiên, nỗi lo về bất ổn trên thị trường trái phiếu vẫn còn hiện hữu, nhất là trong bối cảnh khủng hoảng chính trị tại Paris chưa có lối thoát.
Bà Lagarde được cho là sẽ tiếp tục duy trì cách tiếp cận thận trọng. Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, bà khẳng định ECB đang “theo dõi sát sao” biến động chênh lệch lợi suất trái phiếu, đồng thời kêu gọi chính phủ Pháp cần “ổn định tình hình và đưa tài chính công trở lại trật tự”.
Giới phân tích nhận định, phát biểu của bà Lagarde tại cuộc họp báo sắp tới sẽ đóng vai trò quan trọng, không chỉ trong việc định hướng kỳ vọng thị trường, mà còn phản ánh thách thức của ECB trong việc cân bằng giữa ổn định tài chính khu vực và kỷ luật ngân sách của từng quốc gia thành viên.