FDI đầu tư vào ngành gỗ tăng trở lại, Trung Quốc chiếm gần 50% số dự án mới

Báo cáo “Đầu tư trực tiếp nước ngoài trong ngành gỗ Việt Nam: Thực trạng và xu hướng phát triển giai đoạn 2020 tới 9 tháng năm 2023” vừa được Tổ chức Forest Trends phối hợp với các hiệp hội gỗ công bố cho thấy, nhóm doanh nghiệp FDI đóng góp vai trò quan trọng vào tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành gỗ.

Trong 9 tháng 2023, bước qua giai đoạn ảnh hưởng của đại dịch, FDI đầu tư vào ngành gỗ đã tăng trở lại.

Từ năm 2020 tới năm 2022 là giai đoạn ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19. Do vậy, các dự án đầu tư FDI vào ngành gỗ giảm cả về số lượng và vốn đầu tư ở cả 3 hình thức đầu tư mới, tăng vốn và góp vốn mua cổ phần.

Tuy nhiên, trong 9 tháng 2023, bước qua giai đoạn ảnh hưởng của đại dịch, FDI đầu tư vào ngành gỗ đã tăng trở lại. Đầu tư mới chứng kiến sự tăng mạnh về số dự án trên 1,25 lần và số vốn góp mới trên 2,5 lần trong 9 tháng 2023 so với cả năm 2022.

Năm 2023, tổng hợp thông tin từ Cục đầu tư nước ngoài cho thấy tính tới hết tháng 9 năm 2023, ngành gỗ Việt đã nhận được 33 dự án đầu tư mới tăng 1,2 lần, với số vốn 217,56 triệu USD, tăng 2,4 lần về số vốn đầu tư so với cả năm 2022....

Tổng số 33 dự án FDI đầu tư vào ngành 9 tháng năm 2023, tổng vốn đầu tư 217,56 triệu USD đến từ 10 quốc gia và vùng lãnh thổ. Dẫn đầu trong danh sách các quốc gia đầu tư vào ngành gỗ trong 9 tháng năm 2023 như Trung Quốc, Hồng Kông, Nhật Bản, Hàn Quốc và Singapore.

Cụ thể, Trung Quốc có 16 dự án với vốn đầu tư 79,29 triệu USD, chiếm 49,5% về số dự án và chiếm tới 36,4% về tổng vốn đầu tư nước ngoài vào ngành gỗ trong 9 tháng năm 2023.

Trong 16 dự án này có 9 dự án về chế gỗ, đầu tư vào sản xuất các sản phẩm ghế sofa, bộ sofa, giường, tủ, tủ bếp, kệ bếp,… với vốn đầu tư 30,64 triệu USD, chiếm 38,6% tổng vốn đầu tư của Trung Quốc vào ngành gỗ; 2 dự án sản xuất gỗ dán với số vốn đầu từ trên 12,02 triệu USD, chiếm 12,5% tổng vốn FDI Trung Quốc đầu tư vào ngành gỗ; 2 dự án sản xuất ván sàn với vốn đầu tư lên tới 34,0 triệu USD, chiếm 42,9% tổng vốn FDI Trung Quốc vào ngành gỗ, còn lại là các dự án sản xuất pallet gỗ, phụ liệu ngành gỗ, thương mại,.. với tổng vốn đầu tư 2,65 triệu USD.

Theo báo cáo trên, sự gia tăng trong các hoạt động FDI vào ngành gỗ ngoài một phần là kết quả từ các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới và vị trí địa lý thuận lợi của khu vực kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương còn do kết quả trực tiếp từ các chính sách ưu đãi và thu hút đầu tư của Chính phủ trong thời gian vừa qua.

Ngoài ra, sự gia tăng này còn tới từ các biện pháp phòng về thương mại mà Mỹ áp dụng đối với một số sản phẩm đồ gỗ Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ cũng đã và đang tạo ra cơ hội cho Việt Nam trong việc đón nhận các dòng vốn dịch chuyển từ Trung Quốc đầu tư vào ngành.

Trong hoạt động sản xuất kinh doanh, với số lượng doanh nghiệp chỉ chiếm từ 18-19% trong tổng số doanh nghiệp tham gia vào khẩu xuất khẩu trực tiếp. Nhưng kim ngạch xuất khẩu khối doanh nghiệp FDI luôn đạt ở mức từ 47-49% tổng giá trị xuất khẩu cả ngành gỗ, trong đó xuất khẩu mặt hàng đồ gỗ chiếm trên 85% tổng giá trị xuất khẩu của khối này. Điều này thể hiện sự vượt trội của khối DN FDI trong khâu xuất khẩu.

"Sự vượt trội của các doanh nghiệp FDI hoạt động trong ngành cần được tổng kết và lấy đó làm nền tảng để tạo hiệu ứng lan tỏa tới các doanh nghiệp nội địa hiện hoạt động trong ngành", nhóm nghiên cứu nhìn nhận.

Ngành gỗ cần kêu gọi các nghiên cứu nhằm tìm hiểu về các yếu tố tạo nên sự vượt trội và tạo cơ chế để các yếu tố này được lan tỏa tới toàn ngành. Điều này sẽ góp phần phát triển bền vững ngành gỗ Việt trong tương lai.

Thy Lê