Gần 10 tấn thực phẩm nhiễm khuẩn cực độc suýt lên mâm cơm người Việt
Salmonella là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các đợt dịch tiêu chảy trên toàn cầu, trong đó có nhiều vụ ngộ độc thực phẩm quy mô lớn.

Lực lượng chức năng tiêu hủy số thực phẩm đông lạnh theo quy định. Ảnh: CAĐN.
Khoảng 30 tấn thực phẩm đông lạnh gồm vú heo, dồi trường, sụn gà, trứng gà non, lườn ngỗng, gà ủ muối... vừa bị Công an tỉnh Đồng Nai phối hợp các cơ quan chức năng tiêu hủy vào ngày 14/6.
Số hàng 'bẩn" này bị phát hiện tại cơ sở do ông Nguyễn Thanh Hùng làm chủ, nằm ở TP Long Khánh. Kiểm tra ban đầu, lực lượng chức năng thu giữ hơn 5 tấn hàng không hóa đơn, chứng từ.
Mở rộng điều tra, họ phát hiện thêm 25 tấn thực phẩm được ông Hùng cất giữ trong kho lạnh ở TP Thủ Đức (TP.HCM). Ông Hùng khai gom hàng qua các hội nhóm trên mạng, không có bất kỳ giấy tờ hợp pháp nào.
Đáng chú ý, kết quả xét nghiệm cho thấy gần 10 tấn thực phẩm trong số này nhiễm khuẩn Salmonella.
Loại vi khuẩn nguy hiểm "ẩn mình" trong thực phẩm
Theo Dịch vụ Y tế Quốc gia Vương quốc Anh (NHS), Salmonella là một loại vi khuẩn đường ruột nguy hiểm, có mặt trong ruột của nhiều loài chim và động vật. Khi con người tiêu thụ thực phẩm nhiễm khuẩn, vi khuẩn có thể xâm nhập vào cơ thể và gây ra nhiễm trùng đường tiêu hóa. Biểu hiện phổ biến nhất là tiêu chảy kéo dài.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng cho hay Salmonella là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các đợt dịch tiêu chảy trên toàn cầu, trong đó có nhiều vụ ngộ độc thực phẩm quy mô lớn.
Mặc dù không tạo bào tử và kém bền với môi trường, Salmonella vẫn có khả năng tồn tại rất dai dẳng trong điều kiện nhất định. Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) cho biết vi khuẩn này có thể sống sót trong nước 2-3 tuần, tồn tại đến 3 tháng trong phân và đến 2-3 tháng trong nước đá.
Chúng bị tiêu diệt ở nhiệt độ 100 độ C trong vòng 5 phút hoặc dưới tác động của các chất sát khuẩn thông thường. Tuy nhiên, Salmonella có thể "trú ẩn" lâu dài trong thực phẩm khô, đông lạnh hoặc được bảo quản không đúng cách.

Salmonella là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh tiêu chảy trên toàn cầu. Ảnh: Freepik.
Trao đổi với Tri Thức - Znews, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ thực phẩm (Đại học Bách Khoa Hà Nội), cho hay người nhiễm Salmonella thường xuất hiện các triệu chứng như đau bụng, sốt, ớn lạnh, tiêu chảy, buồn nôn, nôn mửa, đau cơ và mệt mỏi.
Một số trường hợp còn có dấu hiệu mất nước nghiêm trọng như giảm tiểu, nước tiểu sẫm màu, khô miệng, hoặc tiêu chảy ra máu. Đặc biệt, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dễ bị mất nước nhanh chóng, có thể dẫn đến không qua khỏi nếu không được điều trị kịp thời.
Thời gian ủ bệnh từ khi nhiễm vi khuẩn đến khi xuất hiện triệu chứng thường kéo dài từ 6 giờ đến 3 ngày, có thể lâu hơn tùy từng cơ địa. Các triệu chứng thường kéo dài khoảng 3-7 ngày. Trong một số trường hợp, người bệnh cần nhiều tuần để hồi phục hoàn toàn.
Dù hiếm gặp, nhiễm Salmonella cũng có thể gây biến chứng nặng như nhiễm trùng máu, áp-xe hoặc viêm khớp kéo dài.
"Kẻ trộm" len lỏi khắp nơi
"Con đường lây nhiễm chủ yếu là qua thực phẩm và đồ uống bị nhiễm khuẩn, nhất là sữa và trứng chưa tiệt trùng, thịt chưa được nấu chín kỹ, đặc biệt là thịt gia cầm. Ngoài ra, thói quen vệ sinh kém như không rửa tay sạch khi chế biến thức ăn cũng là một mắt xích quan trọng trong chuỗi lây lan của Salmonella", PGS Nguyễn Duy Thịnh nhấn mạnh.
PGS Thịnh ví von Salmonella như "kẻ trộm" len lỏi khắp nơi, khó nhận biết bằng mắt thường. Theo ông, cần có giải pháp kiểm soát nghiêm ngặt từ khâu nhập nguyên liệu, chế biến đến tiêu dùng, thay vì chỉ tập trung tìm nguyên nhân mỗi khi xảy ra ngộ độc.

Các bác sĩ theo dõi sức khỏe cho 80 sinh viên ở Lào Cai ngộ độc do ăn phải thức ăn dương tính với vi khuẩn Salmonella. Ảnh: BVCC.
Mặc dù các ca nhiễm Salmonella ở người đã giảm dần từ năm 1995 nhờ nỗ lực kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm, vi khuẩn này vẫn là mối đe dọa lớn trong cộng đồng, nhất là trong bối cảnh thực phẩm trôi nổi, không rõ nguồn gốc vẫn dễ dàng lưu hành trên thị trường.
Cục An toàn Thực phẩm (Bộ Y tế) khuyến cáo người dân cần thực hiện nghiêm túc 10 nguyên tắc vàng để phòng tránh nguy cơ nhiễm khuẩn thực phẩm, bao gồm:
Chọn mua thực phẩm an toàn, có nguồn gốc rõ ràng
Nấu chín kỹ thức ăn, đặc biệt là các loại thịt và trứng
Ăn ngay khi thức ăn vừa được nấu xong
Bảo quản đúng cách thực phẩm đã nấu chín
Hâm lại kỹ trước khi ăn thực phẩm cũ
Không để lẫn thực phẩm sống và chín
Rửa tay sạch sẽ khi chế biến thức ăn
Giữ bếp và bề mặt chế biến sạch sẽ, khô ráo
Bảo vệ thực phẩm khỏi ruồi, chuột và các loài vật khác
Sử dụng nguồn nước sạch trong chế biến và ăn uống.