Gần 3,5 triệu người có thể tử vong do nhiễm khuẩn

Tỷ lệ nhiễm khuẩn bệnh viện các nước đang phát triển cao gấp 3 lần

Thạc sĩ Hà Thị Kim Phượng - Phòng Điều dưỡng - Tiết chế và KSNK (Cục Quản lý KCB, Bộ Y tế) cho biết, theo thống kê trên toàn cầu do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) thực hiện năm 2022, 100 người bệnh tại các bệnh viện (BV) chăm sóc cấp tính có 7 người bệnh ở các quốc gia có thu nhập cao; 15 người bệnh ở các quốc gia có thu nhập thấp. Trung bình, 1 trong 10 người bệnh bị ảnh hưởng sẽ tử vong do NKBV. Đặc biệt, hằng năm, có khoảng 136 triệu ca NKBV do vi khuẩn kháng kháng sinh.

“Dự báo đến năm 2050, gần 3,5 triệu người có thể tử vong do NKBV mỗi năm, gấp 4,4 lần so với HIV/AIDS và các bệnh lây truyền qua đường tình dục cộng lại (2021). Trong khi đó, tỷ lệ NKBV ở các nước đang phát triển cao gấp 3 lần so với các nước phát triển. Đồng thời, hệ thống y tế chịu áp lực lớn hơn do hạn chế về nguồn lực và KSNK” - Thạc sĩ Hà Thị Kim Phượng cho hay.

GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế phát biểu tại hội nghị.

Đánh giá cao những tiến bộ Việt Nam đã đạt được trong KSNK tại các cơ sở KCB, để đạt hiệu quả cao hơn, TS Angela Pratt - Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam cho rằng, Việt Nam cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các quốc gia, tổ chức quốc tế và ngành liên quan. WHO cam kết sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong việc cải thiện hệ thống y tế, đồng thời xây dựng, triển khai các giải pháp KSNK trong các cơ sở KCB một cách hiệu quả hơn trong tương lai.

Giám sát sử dụng kháng sinh, can thiệp phòng ngừa nhiễm khuẩn

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn khẳng định, KSNK là một trong những trụ cột quan trọng trong bảo đảm an toàn người bệnh, chất lượng dịch vụ y tế, và năng lực ứng phó của hệ thống y tế trước các bệnh truyền nhiễm. Đại dịch Covid-19 đã qua khẳng định vai trò không thể thiếu của công tác này, không chỉ trong phòng chống dịch mà còn trong công tác bảo vệ đội ngũ y tế và cộng đồng.

Thời gian qua, ngành y tế đã có nhiều nỗ lực để kiện toàn hệ thống, xây dựng hành lang pháp lý, phát triển nhân lực và triển khai chuyên môn kỹ thuật về KSNK. Những kết quả bước đầu đó đã tạo nền tảng quan trọng cho việc nâng cao chất lượng và bảo đảm an toàn trong các cơ sở KCB.

Tuy nhiên, ngành y tế vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn như sự chênh lệch về nguồn lực và năng lực giữa các cấp KCB. Hạ tầng, thiết bị, vật tư KSNK còn thiếu thốn. Ý thức tuân thủ quy trình của một bộ phận nhân viên y tế và người bệnh, người nhà người bệnh còn hạn chế.

Quang cảnh hội nghị.

Đặc biệt, tình trạng kháng kháng sinh cùng mối đe dọa từ vi khuẩn đa kháng thuốc đang ngày càng gia tăng và sự xuất hiện của các dịch bệnh mới nổi, tái nổi.

“Những thách thức đó đòi hỏi ngành y tế cần có hành động mạnh mẽ, đồng bộ và kịp thời hơn. Trên cơ sở đó, Bộ Y tế đã xây dựng và ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về KSNK giai đoạn 2025–2030.

Đây là tài liệu định hướng quan trọng, có tính chiến lược, nhằm đồng bộ hóa các hoạt động KSNK trên phạm vi cả nước, phù hợp với chiến lược nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và các khuyến nghị của WHO. Đây sẽ là kim chỉ nam quan trọng để các đơn vị, cơ sở KCB trên cả nước triển khai bài bản, đồng bộ và hiệu quả công tác KSNK” - GS.TS Trần Văn Thuấn nhấn mạnh.

Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nhấn mạnh, để Kế hoạch hành động quốc gia về KSNK trong các cơ sở KCB giai đoạn 2025-2030 đi vào thực tiễn một cách hiệu quả, các cơ sở y tế, đơn vị, địa phương phải tập trung vào các nội dung trọng tâm.

Các cơ sở xác định KSNK là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, có tính nền tảng, gắn chặt với quản lý chất lượng và an toàn người bệnh. Đây là trách nhiệm chung của toàn thể cán bộ y tế trong mỗi cơ sở KCB.

TS Phan Hữu Phúc – Phó Giám đốc BV Nhi T.Ư cảnh báo, nếu không kiểm soát tốt nhiễm khuẩn BV sẽ dẫn đến những nguy cơ khó lường. Trong ảnh: Nhiều ca sởi nặng nhập viện. Ảnh: BVCC

Cùng với đó, cơ sở KCB chủ động xây dựng kế hoạch hành động cụ thể tại từng địa phương, đơn vị, phù hợp với tình hình thực tiễn, phân công rõ trách nhiệm, có cơ chế giám sát, đánh giá định kỳ và liên tục cải tiến. Các đơn vi kiện toàn hệ thống tổ chức và nhân lực KSNK, bảo đảm tính chuyên trách, chuyên môn hóa, có chính sách đào tạo, bồi dưỡng, đãi ngộ phù hợp.

Bên cạnh đó, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, hóa chất, vật tư y tế phục vụ công tác KSNK, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong giám sát, phân tích dữ liệu nhiễm khuẩn BV. Đặc biệt, các cơ sở chú trọng giám sát sử dụng kháng sinh và thực hiện các can thiệp phòng ngừa nhiễm khuẩn đường máu, hô hấp, tiết niệu, phẫu thuật trong BV.

Ngoài ra, các đơn vị gắn kết công tác KSNK với các chương trình y tế quốc gia, nhất là chương trình phòng chống kháng kháng sinh, quản lý chất lượng BV, ứng phó với dịch bệnh và an toàn người bệnh.

Trích dẫn

Trích dẫn 1

Kế hoạch hành động quốc gia về KSNK trong các cơ sở KCB giai đoạn 2025-2030 hướng tới 7 mục tiêu. Đó là tăng cường năng lực hệ thống quản lý và chính sách về KSNK; nâng cao nhận thức và năng lực nhân viên y tế về KSNK; cải thiện cơ sở hạ tầng và thiết bị KSNK; giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn liên quan đến chăm sóc y tế; tăng cường hệ thống giám sát, báo cáo NKBV và tình hình sử dụng kháng sinh; tăng cường năng lực đáp ứng với bệnh dịch; thúc đẩy nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế và ứng dụng công nghệ trong KSNK.

TS Nguyễn Trọng Khoa - Phó Cục trưởng Cục Quản lý KCB

Hà Linh