Giá dầu thế giới ghi nhận tuần giảm sâu do lo ngại khả năng dư cung

Nhân viên bơm xăng cho phương tiện tại trạm xăng ở Texas, Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN

Tính chung cả tuần, giá dầu Brent và dầu ngọt nhẹ Mỹ (WTI) giảm giá khoảng 3% và đều ghi nhận mức đóng cửa thấp nhất kể từ ngày 21/10.

Phiên 21/11 trở thành điểm nhấn khi giá dầu rơi xuống mức thấp nhất trong một tháng. Nhân tố chính khiến tâm lý thị trường chuyển sang bi quan đến từ việc Mỹ tăng tốc thúc đẩy một thỏa thuận hòa bình giữa Nga và Ukraine - động thái có thể mở đường cho Nga gia tăng xuất khẩu dầu thô, qua đó gây sức ép lớn lên giá dầu. Kết thúc phiên cuối tuần ngày 21/11, giá dầu Brent giảm 82 xu Mỹ, tương đương 1,3%, xuống 62,56 USD/thùng, còn giá dầu WTI mất 94 xu Mỹ, tương đương 1,6%, xuống còn 58,06 USD/thùng.

Yếu tố chính chi phối tâm lý thị trường vẫn là những diễn biến xung quanh cuộc xung đột Nga - Ukraine. Các nhà phân tích tại ngân hàng Saxo lưu ý rằng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã đồng ý làm việc dựa trên một kế hoạch hòa bình do Mỹ và Nga soạn thảo.

Ông Tony Sycamore, nhà phân tích thị trường tại công ty môi giới đầu tư IG, nhận định rằng dù Ukraine chưa chính thức bác bỏ thỏa thuận, nhưng xác suất mong manh về khả năng thỏa thuận thành công đang gây áp lực lên giá dầu. Lý do là điều này sẽ loại bỏ phần lớn những chi phí bù đắp liên quan đến rủi ro địa chính trị, vốn đã được tính vào giá dầu thô thời gian qua.

Tuy nhiên, một số chuyên gia khác tỏ ra hoài nghi về triển vọng này. Các nhà phân tích tại ngân hàng ANZ cho rằng một thỏa thuận còn "rất xa vời" vì phía Ukraine liên tục bác bỏ các yêu cầu của Nga. Nhóm phân tích này cũng hoài nghi về hiệu quả của các lệnh trừng phạt mới nhất mà Mỹ áp lên hai ông lớn dầu khí Nga là Rosneft và Lukoil (có hiệu lực từ ngày 21/11).

Trong khi đó, theo các nhà phân tích, một thỏa thuận hòa bình giữa Nga và Ukraine - nếu thành hiện thực - có thể cho phép Nga đẩy mạnh xuất khẩu, khi nước này vẫn là nhà sản xuất dầu lớn thứ hai thế giới. Sự trùng hợp giữa thông tin đàm phán hòa bình và thời điểm Mỹ kích hoạt các lệnh trừng phạt đối với Rosneft và Lukoil - hai tập đoàn dầu khí hàng đầu của Nga - càng khiến thị trường khó đoán hơn, đặc biệt khi giới phân tích nhận định hiệu quả của các biện pháp trừng phạt này có thể không như kỳ vọng.

Diễn biến thất thường của thị trường dầu trong tuần bắt đầu từ ngày 17/11, khi giá dầu quay đầu giảm sau khi cảng Novorossiysk của Nga - một trong những cửa ngõ xuất khẩu quan trọng - nối lại hoạt động sau hai ngày gián đoạn vì bị tấn công. Giá dầu Brent khi đó lùi về 64,2 USD/thùng còn giá dầu WTI giảm xuống 59,91 USD/thùng. Dù sự cố tạm thời tại cảng này trước đó giúp giá dầu tăng hơn 2% vào cuối tuần trước, thị trường nhanh chóng tập trung trở lại vào khả năng dư cung.

Các báo cáo từ những ngân hàng, tổ chức tài chính, trong đó có ING và Goldman Sachs, đều cảnh báo thị trường dầu có thể dư thừa nguồn cung lớn đến năm 2026, trong khi quyết định tăng thêm 137.000 thùng/ngày trong tháng 12/2025 của Tổ chức các Nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) và những quốc gia sản xuất dầu liên minh, còn gọi là OPEC+, tiếp tục gia tăng áp lực lên giá dầu.

Phiên 18/11, giá dầu phục hồi hơn 1% khi các nhà đầu tư phản ứng trước thông tin Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt đầu tìm ứng viên mới cho vị trí Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) - động thái thổi bùng kỳ vọng chính sách tiền tệ nới lỏng hơn, thường có lợi cho nhu cầu dầu. Tuy nhiên, đà tăng này khá mong manh vì những lo ngại về dư cung toàn cầu vẫn bao trùm, trong khi các lệnh trừng phạt của Mỹ lên Rosneft và Lukoil liên tục được xem xét về mức độ hiệu quả.

Ngay sau đó, tâm lý thị trường lại đảo chiều trong hai phiên 19 và 20/11, khi Mỹ được cho là đã thúc giục Ukraine chấp nhận khuôn khổ chấm dứt xung đột. Viễn cảnh nguồn cung của Nga có thể quay trở lại mạnh mẽ khiến nhiều nhà phân tích đánh giá giá dầu hoàn toàn có thể rơi xuống vùng 50 USD/thùng nếu các lệnh trừng phạt được nới lỏng hoặc mất hiệu lực theo thời gian. Dù báo cáo tồn kho dầu thô của Mỹ cho thấy mức giảm mạnh hơn dự kiến - tới 3,4 triệu thùng trong tuần kết thúc ngày 14/11 - thông tin tích cực này không đủ bù đắp những lo ngại về địa chính trị.

Ngoài ra, đà tăng của đồng USD cũng gây áp lực giảm giá lên "vàng đen". Các nhà phân tích tại ngân hàng UOB cho biết sức mạnh của đồng bạc xanh đã gia tăng sau khi nhà đầu tư giảm bớt kỳ vọng về một đợt cắt giảm lãi suất tiếp theo của Fed vào tháng 12/2025, nhất là sau khi biên bản cuộc họp tháng 10/2025 cho thấy nội bộ Fed đang chia rẽ về định hướng chính sách tiền tệ.

Trong khi đó, Bộ Nội vụ Mỹ mới đây đã công bố kế hoạch mở lại các vùng biển liên bang ngoài khơi các bang California, Florida và Alaska cho hoạt động cho thuê khai thác dầu khí, đánh dấu bước tiến lớn trong chiến lược của Tổng thống Trump nhằm khai thác tối đa trữ lượng năng lượng ngoài khơi của Mỹ. Chủ tịch Viện Dầu khí Mỹ (API) Mike Sommers gọi đây là “bước đi lịch sử” sau nhiều năm trì hoãn, “mở đường cho chương trình 5 năm mới rộng lớn hơn, thu hút đầu tư dài hạn và tăng khả năng chi trả cho năng lượng”.

Trong bối cảnh trên, phiên cuối tuần 21/11 ghi dấu một bước giảm sâu mới của giá dầu, khi đồng USD mạnh lên và phát biểu trái chiều từ các quan chức Fed liên quan tới lộ trình nâng lãi suất khiến nhà đầu tư càng thận trọng. Sự kết hợp giữa khả năng dư cung dầu gia tăng, triển vọng đàm phán hòa bình và hiệu quả chưa rõ ràng của các lệnh trừng phạt đã khiến thị trường không tìm được điểm tựa.

Minh Trang/TTXVN (Tổng hợp)