Giá giảm, áp lực tăng, doanh nghiệp gạo Việt chuyển hướng sang thị trường xa

Dây chuyền đóng bao gạo xuất khẩu tại tỉnh An Giang. (Ảnh: Hồng Đạt/TTXVN)

Giá gạo xuất khẩu Việt Nam đã giảm xuống mức thấp nhất trong gần hai tháng qua, do chính sách thắt chặt nhập khẩu của Philippines và Indonesia.

Nhiều doanh nghiệp buộc phải tái cấu trúc chiến lược, chuyển hướng sang các thị trường xa hơn như châu Phi, hay xúc tiến mạnh mẽ hơn các sản phẩm cao cấp sang các thị trường khó tính như Nhật Bản, EU, Hàn Quốc…

Theo số liệu của Hiệp hội Lương thực Việt Nam, tuần qua, gạo thơm 5% tấm của Việt Nam giảm về còn 420-435 USD/tấn, mức thấp nhất trong gần hai tháng qua.

Một thương nhân tại Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, nhu cầu suy yếu rõ rệt sau khi Philippines quyết định gia hạn lệnh tạm ngừng nhập khẩu gạo. Mặc dù chính phủ đã khuyến khích các nhà xuất khẩu tăng cường dự trữ và tìm kiếm thị trường mới, những biện pháp này vẫn chưa đủ để vực dậy giá.

Trước việc Philippines và Indonesia - hai thị trường xuất khẩu gạo chủ lực đồng loạt siết nhập khẩu, nhiều doanh nghiệp Việt buộc phải tái cấu trúc chiến lược, mở rộng sang những thị trường xa hơn nhưng ổn định và bền vững hơn.

Trong số đó, châu Phi đang trở thành điểm đến tiềm năng nhờ nhu cầu lớn và ít rủi ro chính sách. Song song với việc mở rộng thị trường, nhiều doanh nghiệp cũng đẩy mạnh đầu tư vào phân khúc gạo cao cấp như gạo thơm, gạo đặc sản, gạo hữu cơ.

Các giống gạo chất lượng cao như ST24, ST25, OM18, Jasmine đang được xúc tiến mạnh mẽ sang các thị trường khó tính như Nhật Bản, EU và Hàn Quốc – nơi có tiêu chuẩn kỹ thuật khắt khe nhưng mang lại giá trị gia tăng cao và ổn định.Xu hướng hiện nay cho thấy ngành gạo Việt Nam đang chuyển từ tư duy “bán hàng hóa” sang “xây dựng thương hiệu.”

Nhiều sản phẩm đặc sản vùng miền được đầu tư xây dựng chỉ dẫn địa lý, truy xuất nguồn gốc, đạt tiêu chuẩn xanh và phát thải thấp – phù hợp với xu thế tiêu dùng bền vững đang ngày càng lan rộng trên toàn cầu.

Trên thị trường nội địa, tuần qua giao dịch lúa chững lại do sức mua yếu, giá ít biến động. Tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long như Cần Thơ, Đồng Tháp, An Giang, Vĩnh Long, giá lúa tươi như Jasmine, OM 18, IR 50404 nhìn chung ổn định, dao động từ 5.000–9.400 đồng/kg tùy loại và địa phương.

Giá gạo bán lẻ tại An Giang không biến động, phổ biến từ 13.000–22.000 đồng/kg tùy loại. Gạo nguyên liệu và thành phẩm như IR 504, OM 380 giảm nhẹ khoảng 100–150 đồng/kg.

Cụ thể, theo Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường, tuần qua, tại Cần Thơ, lúa Jasmine vẫn có giá là 8.400 đồng/kg, tương đương so với tuần trước; OM 18 là 6.800 đồng/kg; lúa IR 5451 là 6.200 đồng/kg; ST25 là 9.400 đồng/kg.

Tại Đồng Tháp, lúa OM 18 có giá là 6.900 đồng/kg, Jamines ở mức 7.000 đồng/kg; riêng IR 50404 có giá là 6.200 đồng/kg, giảm 300 đồng/kg. Tại Vĩnh Long, lúa OM 5451 là 7.800 đồng/kg, còn OM 4900 là 8.100 đồng/kg, IR 50404 là 6.600 đồng/kg.

Tại An Giang, giá các loại lúa tươi chủ yếu đi ngang, cụ thể như: IR 50404 được thu mua 5.000–5.200 đồng/kg; OM 5451 từ 5.400–5.600 đồng/kg; OM 18 ở mức 5.800 – 6.000 đồng/kg; Đài Thơm 8 cũng có giá tương tự; riêng OM 380 khoảng 5.700–5.900 đồng/kg.

Trên thị trường bán lẻ An Giang, giá gạo chủ yếu ổn định: gạo thường 13.000–15.000 đồng/kg; gạo thơm thái 20.000–22.000 đồng/kg; Jasmine 16.000–18.000 đồng/kg; gạo trắng 16.000 đồng/kg, Nàng Hoa 21.000 đồng/kg, Hương Lài 22.000 đồng/kg, thơm Đài Loan 20.000 đồng/kg, Sóc thường 17.000 đồng/kg, Sóc Thái 20.000 đồng/kg, gạo Nhật 22.000 đồng/kg.

Giá gạo nguyên liệu IR 504 ở mức 7.900 - 8.000 đồng/kg, giảm 100-150 đồng/kg so với tuần trước; gạo thành phẩm IR 504 vẫn từ 9.500 – 9.700 đồng/kg; gạo nguyên liệu OM 380 từ 7.800 – 7.900 đồng/kg; gạo thành phẩm OM 380 vẫn dao động ở mức 8.800 - 9.000 đồng/kg.

Với mặt hàng phụ phẩm, giá phụ phẩm các loại dao động trong khoảng từ 7.250 – 10.000 đồng/kg. Giá cám khô ở mức 9.000 – 10.000 đồng/kg.

Khi giá gạo xuất khẩu của Việt Nam giảm thì trên thị trường gạo châu Á, các nhà xuất khẩu hàng đầu khác cũng đang chật vật tìm kiếm các hợp đồng mua lớn giữa lúc nhu cầu yếu. Giá gạo xuất khẩu của Thái Lan đã giảm tuần thứ năm liên tiếp và lao dốc xuống mức thấp nhất kể từ tháng 10/2007.

Cụ thể, gạo 5% tấm của Thái Lan được chào bán ở mức từ 335-340 USD/tấn so với mức 340 USD/tấn của tuần trước. Theo các thương nhân tại Bangkok, nhu cầu quốc tế gần như không có sự thay đổi trong khi nguồn cung vẫn rất dồi dào.

Tại Ấn Độ, giá gạo đồ 5% tấm không đổi so với tuần trước và ở mức từ 340-345 USD/tấn, gần mức thấp nhất kể từ giữa năm 2016 đến nay. Giá gạo trắng 5% của nước này được chào bán trong khoảng 360-370 USD/tấn. Một thương nhân có trụ ở ở Mumbai cho hay, nhu cầu từ các khách hàng châu Á và châu Phi vẫn rất yếu vì họ không vội mua vào mà đang chờ giá chạm đáy.

Trong khi thị trường gạo châu Á chìm trong sắc đỏ, các mặt hàng ngũ cốc chủ chốt của Mỹ đều đồng loạt ghi nhận tuần tăng giá đầu tiên trong một tháng qua.

Cụ thể, hợp đồng ngô giao tháng 12/2025 trên Sàn giao dịch Chicago (CBOT) kết thúc tuần với mức tăng 2,3% lên 4,22 USD/bushel. Tương tự, hợp đồng đậu tương giao tháng 11/2025 cũng tăng 1,3% lên 10,19 USD/bushel, còn hợp đồng lúa mỳ tháng 12/2025 tăng 1,1% lên 5,03 USD/bushel. (1 bushel lúa mỳ/đậu tương = 27,2 kg; 1 bushel ngô = 25,4 kg).

Hoạt động giao dịch trên thị trường vẫn thận trọng, do việc Chính phủ Mỹ đóng cửa đã làm gián đoạn lịch công bố các dữ liệu quan trọng gồm tiến độ thu hoạch ngô và đậu tương cũng như cập nhật ước tính về năng suất.

Theo các dự báo trước đó, nông dân Mỹ sẽ có một vụ ngô kỷ lục và một vụ đậu nành bội thu. Nhưng các báo cáo về tình trạng sản lượng thấp hơn tại một số địa phương đã làm dấy lên nghi ngờ về ước tính gần đây nhất của chính phủ.

Một yếu tố hỗ trợ thị trường là tình trạng giá thấp đã khiến nông dân Mỹ hạn chế bán ra các ngũ cốc mới thu hoạch. Theo ông Don Roose, Chủ tịch của công ty môi giới hàng hóa U.S. Commodities, nhiều nông dân đang đối mặt với nguy cơ thua lỗ ở mức giá hiện thời của ngô và đậi tương. Do đó, họ chưa vội bán hàng ra.

Đối với đậu tương, giá còn được hỗ trợ bởi nhu cầu mạnh mẽ từ các nhà máy chế biến trong nước và hy vọng về các cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Trung sắp tới.

Thu hoạch càphê ở vùng trồng tại thành phố Buôn Ma Thuột (tỉnh Đắk Lắk). (Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN)

Về thị trường càphê thế giới, theo dữ liệu mới nhất, giá càphê thế giới tăng giảm trái chiều trên 2 sàn giao dịch lớn trong phiên 17/10. Cụ thể, trên sàn ICE London, giá càphê Robusta giao tháng 11/2025 giảm 62 USD/tấn xuống 4.552 USD/tấn, còn hợp đồng giao tháng 1/2026 giảm 46 USD/tấn xuống 4.478 USD/tấn.

Trên sàn New York, giá càphê Arabica giao tháng 12/2025 tăng 3,65 xu/lb lên 397,45 xu/lb, hợp đồng giao tháng 3/2026 tăng 2,20 xu/lb lên 375,60 xu/lb (1 lb = 0,45 kg).

Tại Việt Nam, giá càphê ngày 18/10 tại các vùng trọng điểm Tây Nguyên giảm đồng loạt 1.000 đồng/kg và đưa giá trung bình toàn vùng xuống còn 114.300 đồng/kg.

Theo các nguồn tin thị trường, giá càphê Robusta trong nước và thế giới đang có xu hướng giảm sau khi dự báo thời tiết cho thấy mưa sẽ quay trở lại khu vực Tây Nguyên vào cuối tuần này.

Đây được xem là tín hiệu tích cực cho người trồng càphê, bởi thời tiết ẩm ướt sẽ giúp cải thiện độ ẩm đất và hỗ trợ giai đoạn phát triển cuối của cây càphê trước mùa thu hoạch.

Đáng chú ý, lượng dự trữ càphê trên sàn ICE tiếp tục giảm nhanh, phản ánh nguồn cung toàn cầu đang thu hẹp. Tính đến ngày 17/10, lượng dự trữ Arabica do ICE theo dõi giảm xuống còn 467.110 bao, mức thấp nhất trong 19 tháng.

Lượng dự trữ Robusta cũng giảm còn 6.176 bao, mức thấp nhất trong gần ba tháng qua.

Giới phân tích nhận định mưa tại khu vực Tây Nguyên có thể khiến giá Robusta tạm thời chịu áp lực trong ngắn hạn. Nhưng xu hướng giảm dự trữ toàn cầu và nhu cầu tiêu thụ ổn định sẽ là yếu tố hỗ trợ cho giá trong trung và dài hạn./.

(TTXVN/Vietnam+)