Giải pháp mới cho canh tác lúa gạo bền vững và giảm phát thải

Phục hồi nền tảng sản xuất từ trong lòng đất

Chiến lược phát triển nông nghiệp Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, và đặc biệt là “Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long" đã đặt ra những yêu cầu cấp bách về việc chuyển đổi mô hình canh tác.

Theo đó, nền nông nghiệp phải chuyển đổi từ thâm dụng tài nguyên sang nông nghiệp thông minh, tuần hoàn, có giá trị gia tăng cao và trách nhiệm với môi trường. Để đạt được mục tiêu này, việc xác định và nhân rộng các giải pháp công nghệ đột phá và hiệu quả có thể xem là nhiệm vụ trọng tâm. Trong bối cảnh đó, phân bón Đầu Trâu Bio-Canxi, một sản phẩm của Công ty CP Phân bón Bình Điền nổi lên như một giải pháp hữu hiệu, có khả năng giải quyết đồng thời nhiều thách thức cố hữu của ngành trồng lúa tại đồng bằng sông Cửu Long.

Thực tế cho thấy, phần lớn diện tích đất trồng lúa tại đồng bằng sông Cửu Long đang đối mặt với tình trạng suy thoái. Phân bón Đầu Trâu Bio-Canxi là sản phẩm có thể giải quyết đồng thời các vấn đề này.

Bộ sản phẩm phân bón Đầu Trâu được sử dụng trong mô hình canh tác lúa giảm phát thải phục vụ phát triển vùng nguyên liệu lúa gạo xuất khẩu của đồng bằng sông Cửu Long. Ảnh: PV

Cụ thể, Đầu Trâu Bio-Canxi "trị bệnh" chua phèn. Đất phèn khiến cây lúa không hấp thu được dinh dưỡng. Ghi nhận từ thực tế mô hình canh tác lúa giảm phát thải phục vụ phát triển bền vững vùng nguyên liệu lúa gạo xuất khẩu của đồng bằng sông Cửu Long thuộc Dự án Khuyến nông Trung ương do Công ty CP Phân bón Bình Điền triển khai tại Định Hòa, Kiên Giang (nay là tỉnh An Giang) cho thấy độ pH đất đã tăng từ 4,0 lên 5,63 sau một thời gian ngắn ứng dụng, giúp giải phóng dinh dưỡng bị "khóa" trong đất.

Mặt khác, Đầu Trâu Bio-Canxi hỗ trợ thúc đẩy rửa mặn: Ion Canxi (Ca2+) trong sản phẩm giúp đẩy ion Natri (Na+) gây hại ra khỏi keo đất, làm cho quá trình rửa mặn diễn ra thuận lợi hơn. Đồng thời, Canxi còn giúp vách tế bào cây lúa thêm vững chắc, tăng khả năng chống chịu với các điều kiện bất lợi như nhiệt độ cao, hạn hán, mặn, phèn, nhiễm độc hữu cơ và sâu bệnh.

Ở cây lúa, tình trạng ngộ độc hữu cơ thường xảy ra sau sạ khoảng 15 - 30 ngày. Việc sử dụng Đầu Trâu Bio-Canxi ngay sau thu hoạch giúp rơm rạ phân hủy nhanh, giảm rõ rệt độc chất, giúp bộ rễ lúa phát triển khỏe mạnh ngay từ đầu.

Việc xử lý rơm rạ tại ruộng là một trong những giải pháp quan trọng nhất để thực hiện cam kết giảm phát thải của Việt Nam. Đầu Trâu Bio-Canxi cung cấp một quần thể vi sinh vật có lợi, có khả năng phân hủy nhanh rơm rạ trong điều kiện hiếu khí. Quá trình này mang lại lợi ích kép: vừa giảm phát thải nhờ ngăn chặn được quá trình phân hủy yếm khí sinh ra khí metan (CH4); vừa thúc đẩy kinh tế tuần hoàn nhờ việc biến rơm rạ từ chất thải thành nguồn dinh dưỡng hữu cơ trả lại cho đất. Giải pháp này hiệu quả ngay cả với các giống lúa có thân rạ "dai", khó phân hủy như DS1.

Được nông dân đón nhận, mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt

Hiệu quả của một giải pháp công nghệ chỉ thực sự được khẳng định khi nó được nông dân đón nhận và mang lại lợi ích kinh tế rõ rệt. Các mô hình ứng dụng cho thấy năng suất lúa tăng từ 8 - 15% và giảm thiểu thiệt hại do đổ ngã. Tổng chi phí sản xuất thấp hơn 1,4 triệu đồng/ha, lợi nhuận trung bình cao hơn 3,8 triệu đồng/ha so với canh tác thông thường. Nông dân tham gia mô hình đều đánh giá đây là một trong những vụ lúa "đỡ tốn nhất trong nhiều năm".

Ông Danh Thảo, Phó Giám đốc HTX Thanh Xuân (xã Định Hòa, tỉnh An Giang) phấn khởi chia sẻ, "cây lúa cứng cáp mà ít phun xịt thuốc, giảm nhiều lượng phân bón hóa học mà năng suất vẫn đảm bảo". Tương tự, câu chuyện của hộ nông dân Tư Phấn (Tây Ninh) còn ấn tượng hơn, khi năng suất ruộng lúa của gia đình ông tăng từ 3-4 tấn/ha lên đến 7 tấn/ha.

Để đạt hiệu quả tối ưu, quy trình được khuyến cáo là sử dụng 150kg/haĐầu Trâu Bio-Canxi, nên bón sớm ngay sau khi thu hoạch rồi kết hợp cày xới, hoặc dùng để bón lót trước khi gieo sạ, kết hợp sử dụng bộ sản phẩm phân bón chuyên dùng Đầu Trâu theo từng giai đoạn sinh trưởng (thúc mạ, đẻ nhánh với Đầu Trâu Bio Lúa 1, làm đòng - nuôi bông với Đầu Trâu Bio Lúa 2).

Có thể thấy rằng, Đầu Trâu Bio-Canxi không chỉ là một sản phẩm thương mại, mà đã chứng tỏ là một giải pháp công nghệ hiệu quả, một "mắt xích" quan trọng trong chuỗi giá trị lúa gạo bền vững. Bằng cách giải quyết các vấn đề từ gốc rễ là đất đai và trả lại dinh dưỡng từ rơm rạ, công nghệ này đang góp phần xây dựng một nền nông nghiệp thông minh, có trách nhiệm và thực sự thịnh vượng cho người nông dân.

Khánh Ngọc