Giảm tai nạn giao thông đường sắt, vẫn cần những giải pháp quyết liệt và lâu dài

Đề án 358 của Chính phủ đặt mục tiêu xóa các lối đi tự mở vào cuối năm nay, thế nhưng sau 5 năm triển khai, kết quả chỉ đạt chưa đến 30%. PV Ban VOV Giao thông quốc gia có cuộc trao đổi với ông Trần Cao Thắng, Trưởng Ban An ninh an toàn – Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam để làm rõ nguyên nhân và đề xuất giải pháp.

Ảnh minh họa

PV: Thưa ông, trước tiên xin ông cung cấp bức tranh tổng thể về tình hình tai nạn giao thông đường sắt 6 tháng đầu năm nay?

Ông Trần Cao Thắng: Trong 6 tháng đầu năm 2025 đã xảy ra 75 vụ TNGT đường sắt, giảm 12,8%; làm chết 30 người, giảm 11,8%; số người bị thương 46 người, giảm 11,5%. Trong 75 vụ TNGT đường sắt chủ yếu xảy ra trên lối đi tự mở 38 vụ, chiếm 51%; dọc hành lang đường sắt 30 vụ, chiếm 40%; xảy ra trên đường ngang hợp pháp cảnh báo tự động có cần chắn tự động 7 vụ, chiếm 9%.

Nguyên nhân dẫn đến tai nạn giao thông đường sắt do người dân đi bộ, đi đứng, nằm, ngồi vi phạm khổ giới hạn đường sắt; điều khiển phương tiện giao thông đường bộ vi phạm các quy định khi tham gia giao thông tại nơi giao nhau giữa đường bộ - đường sắt… Đặc biệt là đối với các đường ngang hợp pháp cảnh báo tự động cố tình vượt qua đường sắt khi cần chắn đã hạ, tín hiệu cảnh báo an toàn như chuông, đèn đã phát nhưng cố tình vượt qua.

PV: Chính phủ đã ban hành Quyết định 358 để từng bước xóa bỏ các lối đi tự mở. Sau hơn 5 năm triển khai, kết quả ra sao, thưa ông?

Ông Trần Cao Thắng: Việc triển khai Đề án 358 của Thủ tướng Chính phủ về công tác xóa bỏ lối đi tự mở từ 2020 đến 23/6/2025 là 1.196 lối đi/4024 lối đi, đạt gần 30%; xây dựng đường ngang đạt 14 đường/297 đường, đạt 4,71%; xây dựng hầm chui đạt 2 hầm/149 hầm, đạt 1,34%; xây dựng đường gom, hàng rào đạt 25,294 Km/650,219 Km, đạt 3,89%. Với kết quả đạt này, Tổng công ty đường sắt VN nhận định thời gian hoàn thành Quyết định số 358/QĐ-TTg là không khả thi.

PV: Ngành đường sắt có giải pháp nào để đẩy nhanh việc xóa bỏ lối đi tự mở và đảm bảo ATGT đường sắt trong thời gian tới?

Ông Trần Cao Thắng: Tổng Công ty đường sắt VN thường xuyên tổ chức tuyên truyền về trật tự ATGT đường sắt; vận động người dân không đi qua các lối đi tự mở; tổ chức cảnh giới đối với các lối đi mà chưa xóa được. Đối với những điểm do địa phương cảnh giới chúng tôi hỗ trợ lắp đặt điện thoại báo tàu, huấn luyện nghiệp vụ cảnh giới, trang bị các trang thiết bị phục vụ công tác cảnh giới cho địa phương; duy trì và bổ sung đầy đủ biển cảnh báo “chú ý tàu hỏa”.

Rào thu hẹp và cắm biển hạn chế phương tiện cơ giới đường bộ; kẻ vạch sơn gờ giảm tốc, xây gờ giảm tốc; lắp đặt đèn “nháy vàng” cảnh báo tại 2 phía của lối đi tự mở; làm êm thuận bề mặt lối đi tự mở; phát quang, giải tỏa tầm nhìn tại 2 phía đường bộ (2 bên đường sắt). Phối hợp với địa phương tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các vụ việc vi phạm phạm vi tại những nơi giao nhau giữa đường sắt và đường bộ.

Phối hợp với Cục CSGT thực hiện Kế hoạch số 528 về việc kiểm tra, xử lý các điểm vi phạm hành lang an toàn giao thông đường sắt, lối đi tự mở trên các tuyến đường sắt quốc gia. Tổng công ty ĐSVN cũng xây dựng các chương trình, kế hoạch làm việc với địa phương nhằm tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện QĐ 358. Đặc biệt trong năm 2025 Tổng công ty cũng chủ động giao chỉ tiêu, kế hoạch xóa lối đi tự mở cho các vị đường sắt gắn trách nhiệm người đứng đầu…

Về giải pháp lâu dài, chúng tôi đề nghị Thủ tướng Chính phủ xây dựng đường gom, hàng rào ngăn cách đường bộ-đường sắt; xây dựng đường ngang; xây dựng hầm chui; xây dựng cầu vượt; triển khai cắm mốc chỉ giới đất dành cho đường sắt và giải tỏa trả lại hành lang ATGT đường sắt.

PV: Xin cảm ơn ông.

Hoàng Hà/VOV-Giao thông